Jezero (Marskrater)
De Jezero-krater bevindt zich op het noordelijk halfrond van de planeet Mars in het Syrtis Major kaartblad. Hij heeft een diameter van 49 km en is ontstaan door een meteorietinslag. In en rond de krater zijn kleimineralen aangetroffen.[1][2][3] De Mars Reconnaissance Orbiter identificeerde smectiet.[4] Kleimineralen vormen alleen in de aanwezigheid van water, dus waarschijnlijk was de krater ooit overspoeld met water.
Het Jezero-kratermeer bestond vermoedelijk ongeveer 4 miljard jaar geleden. Het stroomgebied besloeg ongeveer 15.000 km² en de zijrivieren brachten het tal van zwevende stoffen. Door de afzetting van het materiaal ontstonden brede niveaus die worden geïnterpreteerd als rivierdelta's. Het kratermeer besloeg ongeveer 500 km² en bevatte ook een afvoer die sedimentafzettingen achterliet. Open watergebieden bestonden waarschijnlijk 3,8 miljard jaar geleden nog.
In een studie, gepubliceerd in maart 2015, stelden onderzoekers dat water de krater minstens twee keer vulde.[5] Er zijn twee rivieren aan de noord- en westkant van de krater die hem waarschijnlijk van water hebben voorzien; beide hebben een delta-achtige afzetting waar sediment door water werd afgevoerd en in het meer werd afgezet.[6] Kraters met een bepaalde diameter hebben naar verwachting een bepaalde diepte. Als de krater minder diep is dan verwacht betekent dit dat sediment de krater is binnengedrongen.[7] Uit berekeningen blijkt dat de krater ongeveer een kilometer dik sediment kan bevatten. De meeste sedimenten zijn mogelijk door waterstromen aangevoerd.[8]
Op 19 November 2018 koos NASA de krater als landingsplaats voor de Mars 2020 rovermissie.
Op 18 februari 2021 landde de rover Perseverance samen met de eerste marshelikopter Ingenuity in de krater, als onderdeel van de Amerikaanse Mars 2020 missie.
De krater is in 2007 door de IAU vernoemd naar de plaats Jezero in Bosnië en Herzegovina, waar "Jezero" in het Bosnisch "meer" betekent.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]
- ↑ Bibring, J. et al. 2006. Global mineralogical and aqueous Mars history derived from OMEGA/Mars Express data. Science: 312, 400-404.
- ↑ Mangold, N., et al. 2007. Mineralogy of the Nili Fossae region with OMEGA/Mars Express data: 2. Aqueous alteration of the crust. Journal of Geophysical Research 112, E08S04. doi:10.1029/2006JE002835.
- ↑ Poulet, F., et al. 2005. Phyllosilicates on Mars and implications for early martian climate. Nature, 438. doi:10.1038/nature04274.
- ↑ Murchie, S. (2009). A synthesis of Martian aqueous mineralogy after 1 Mars year of observations from the Mars Reconnaissance Orbiter. Journal of Geophysical Research 114 (E2): E00D06. DOI: 10.1029/2009JE003342. Gearchiveerd van origineel op 31 maart 2023.
- ↑ Ancient Martian lake system records two water-related events. Gearchiveerd op 21 november 2018. Geraadpleegd op 20 november 2018.
- ↑ Ancient Martian Lake System Records Two Water-related Events - SpaceRef[dode link]. spaceref.com. Geraadpleegd op 20 november 2018.
- ↑ Garvin, J., S. Sakimoto, J. Frawley. 2003. Craters on Mars: Global geometric properties from gridded MOLA topography. In: Sixth International Conference on Mars. Abstract no. #3277
- ↑ Schon, S., J. Head, C. Fassett. 2012. An overfilled lacustrine system and progradational delta in Jezero crater, Mars: Implications for Noachian climate. Planetary and Space Science: 67, 28–45