Joanna Oparek
 Joanna Oparek w 2014 roku | |
| Zawód, zajęcie | |
|---|---|
Joanna Oparek (ur. 1967)[1] – polska poetka, pisarka, autorka tekstów piosenek, dramatopisarka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, pracowała jako dziennikarka, dyrektor kreatywny w agencji reklamowej, specjalistka PR i scenarzystka[2].
W latach 80. debiutowała w „Przekroju” powieścią w odcinkach Pan Gałązka, czyli jak zamienić kłopoty na gotówkę. Jako dziennikarka współpracowała także z „Czasem Krakowskim”. Przez ponad dziesięć lat pełniła funkcję dyrektora kreatywnego agencji reklamowej Publika. W ostatnich latach opublikowała tomy poetyckie Po kostki w niebie i Czerwie. Jest autorką 3 powieści Mężczyzna z kodem kreskowym, Jesień w Nowym Jorku oraz Loża[3].
Od roku 1998 współpracuje z zespołem rockowym Kulturka jako autorka tekstów piosenek. W 2009 roku współpracowała z Teatrem Starym w Krakowie, gdzie odbyło się sceniczne czytanie sztuki jej autorstwa pt. Projekt Ameryka[4] w reżyserii Radosława Rychcika.
Od 2012 współtworzyła Scenę 21 w Krakowie. Jest współzałożycielką Queerowego Centrum Kultury QCK[5].
Dwukrotnie nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii poezja (w 2020 za tom Mocne skóry, białe płótna[6] i w 2023 za tom Małe powinności[7]). W czerwcu 2023 została laureatką nagrody Krakowska Książka Miesiąca za Małe powinności[8].
Jej wiersze ukazały się w wielu czasopismach literackich, m.in. w Dwutygodniku[9], Małym Formacie[10].
Zasiada w Radzie Programowej Nagrody Dramaturgicznej im. Tadeusza Różewicza, której jest inicjatorką[11][12]
Działania teatralne
[edytuj | edytuj kod]Joanna Oparek działa od wielu lat na polu teatru. W 2011 brała udział w międzynarodowym projekcie Kraków-Berlin XPRS[13], przygotowanym przez Narodowy Stary Teatr w Krakowie i Maxim Gorki Theatre w Berlinie, we współpracy z Domem Norymberskim, w ramach polsko-niemieckiego festiwalu nowoczesnego sąsiedztwa „Sąsiedzi 2.0”.
Współpracowała także z Teatrem Nowym w Krakowie, gdzie odbyła się premiera jej dramatu Wężowisko[14][15].
W 2018 roku jej dramat „Obcy. Tragedia grecka” był wystawiany w Polsce i w Niemczech i na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Złoty Lew we Lwowie w 2019. – w ramach projektu „GAME OVER? – o budowaniu ponadnarodowych relacji Polska-Niemcy-Ukraina”[16].
W 2021 roku w Teatrze Miejskim w Gliwicach wyreżyserowała spektakl „Całe życie” na podstawie dramatu, którego jest autorką[17]. Za reżyserię otrzymała nominację do Złotej Maski w kategorii reżyserskiej w roku 2022. Dramat „Całe życie” miał premierę w Krakowie, w ramach projektu Stowarzyszenia „Sto Lat Głosu Kobiet”[18]. Sztukę wyreżyserował również Sebastian Myłek w 2018 roku w krakowskim Teatrze BARAKAH[19].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Poezja
[edytuj | edytuj kod]- Po kostki w niebie, Wydawnictwo Nowy Świat 2003
- Czerwie, Wydawnictwo WBPiCAK, 2012
- Berlin Porn[20], Wydawnictwo WBPiCAK, 2015
- Mocne skóry, białe płótna, Instytut Mikołowski, 2019[6]
- Małe powinności, WBPiCAK, 2022
Proza
[edytuj | edytuj kod]- Mężczyzna z kodem kreskowym, Wydawnictwo Dolnośląskie 2004
- Jesień w Nowym Yorku, Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006
- Loża, Wydawnictwo Świat Książki, 2012
Dramaty
[edytuj | edytuj kod]- Projekt Ameryka 2009
- Wężowisko 2015
- Obcy. Tragedia grecka 2018
- Całe życie 2018
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Joanna Oparek, [w:] Katalogi Biblioteki Narodowej [online].
- ↑ Joanna Oparek. ksiazki.wp.pl. [dostęp 2015-05-22]. (pol.).
- ↑ Joanna Oparek „Loża” – Dziennik Wschodni [online], dziennikwschodni.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ Pojedynek Modrzejewskiej z Bernhardt – Dwójka – polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2017-11-18].
- ↑ Zarząd, qck.org.pl [dostęp 2024-05-22] [zarchiwizowane 2015-06-10] (pol.).
- ↑ a b Znamy nominacje do 15. Nagrody Literackiej GDYNIA [online], Nagroda Literacka Gdynia [dostęp 2020-05-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-29].
- ↑ Rudzka, Piątek i inni. Znamy nominowanych do Nagrody Literackiej Gdynia [online], trojmiasto.pl, 21 czerwca 2023 [dostęp 2023-07-03] (pol.).
- ↑ Joanna Oparek Małe powinności – Krakowska Książka Miesiąca [online] [dostęp 2023-12-06] (pol.).
- ↑ Eufemizm / Wiersze / dwutygodnik.com [online], dwutygodnik.com [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ↑ Mały Format / Zestaw metalowy [online], Mały Format [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ↑ Joanna Oparek – Nagroda Dramaturgiczna im. Tadeusza Różewicza [online] [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ↑ O Nagrodzie – Nagroda Dramaturgiczna im. Tadeusza Różewicza [online] [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-25)].
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)].
- ↑ Kraków: „Wężowisko” w Teatrze Nowym – Marchwiński: to nie jest jedynie afirmacja – Newsy – Queer.pl [online], queer.pl [dostęp 2017-12-03].
- ↑ Instytut Teatralny, Kraków. Międzynarodowa premiera spektaklu „Obcy. Tragedia grecka” | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce – polski wortal teatralny [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ↑ Joanna Oparek [online], Teatr Miejski w Gliwicach [dostęp 2022-12-30] (pol.).
- ↑ Całe życie. Spektakl na stulecie praw wyborczych Polek [online], karnet.krakowculture.pl [dostęp 2022-12-30] (ang.).
- ↑ Całe życie [online], Teatr Barakah [dostęp 2023-04-03] (pol.).
- ↑ Oparek Joanna – Berlin Porn [online], Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury [dostęp 2016-03-10].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wiersze Joanny Oparek. Wakat. [dostęp 2015-05-22]. (pol.).