Jup Kazazi
Data i miejsce urodzenia |
17 sierpnia 1905 |
---|---|
Data śmierci |
17 września 1946 |
Sekretarz generalny partii | |
Okres |
od 3 grudnia 1941 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Jup Kazazi (ur. 17 sierpnia 1905 w Szkodrze, zm. 17 września 1946[1]) – albański polityk i ekonomista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Muharrema agi Kazaziego i Hamide. Uczył się w gimnazjum w Szkodrze. W 1926 był jednym z organizatorów protestów przeciwko zamknięciu gimnazjum i wydaleniu dyrektora placówki[2]. Uczył się w liceum w Belgradzie, a następnie ukończył studia na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu w Belgradzie. W 1929 został wydalony z Jugosławii, a studia kontynuował na Uniwersytecie w Turynie dzięki przyznanemu stypendium państwowemu[1]. Tam też poznał swoją przyszłą żonę – Nasibe Bekteshi. Po studiach, w 1935 powrócił do Szkodry. W tym samym roku rozpoczął pracę w ministerstwie finansów, na stanowisku księgowego[1]. W Szkodrze kierował stowarzyszeniem kulturalno-sportowym Djelmenia[3].
Po inwazji włoskiej na Albanię w kwietniu 1939 pracował we Wlorze. Za namową Xhevata Korcy, nauczyciela gimnazjum w Szkodrze wstąpił do Albańskiej Partii Faszystowskiej, w 1941 został jej sekretarzem generalnym. W 1943 porzucił to stanowisko i razem z bratem Zenelem związali się z organizacją Balli Kombëtar. W dniach 30–31 sierpnia 1943 wziął udział w bitwie z Włochami pod Reçi. Po kapitulacji Włoch współpracował z płk Anthony Neelem z misji brytyjskiej, działającej na terytorium Albanii[3]. W listopadzie 1944, kiedy komuniści przejmowali władzę w kraju, Kazazi organizował ucieczkę z Albanii grupy polityków z Midhatem Frashërim na czele[4].
Po zdobyciu władzy przez komunistów skazany zaocznie na karę śmierci, ukrywał się w górach, w domu swojego wuja Rifata[4]. Po klęsce powstania postrybskiego oddziały pacyfikacyjne odkryły kryjówkę Kazaziego. Otoczony, odmówił poddania i się zastrzelił[4].
Przetłumaczył na język albański dzieło Dimitrije Tucovicia „Serbowie i Albańczycy”, poddającego krytyce politykę Belgradu wobec Albańczyków. W 2009 został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Szkodry[2].
Był żonaty (żona Nasibe z d. Bekteshi).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet. Anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 159.
- ↑ a b Zenepe Dibra: Fjalor enciklopedik i hapesires shkodrane, vol. 1. Lezhe: Gjergj Fishta, 2015, s. 634-635. (alb.).
- ↑ a b Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, tom IV. Tirana: 2015, s. 91. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
- ↑ a b c Postriba Uprising and Jup Kazazi i archival documents. = 2022-02-03 [online], memorie.al (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet. Anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 159.
- Si u vetevra Jup Kazazi per te mos rene ne duart e komunisteve. = 2017-12-01 [online], panorama.com.al [zarchiwizowane z adresu 2012-10-28] (alb.).
- Jup Kazazi [online], kujto.al (alb.).
- Absolwenci Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Belgradzkiego
- Absolwenci Uniwersytetu Turyńskiego
- Albańscy działacze sportowi
- Albańscy ekonomiści
- Albańscy samobójcy
- Albańscy tłumacze
- Albańskie ofiary prześladowań komunistycznych 1944–1991
- Ludzie urodzeni w Szkodrze
- Działacze Balli Kombëtar
- Honorowi obywatele Szkodry
- Politycy Albańskiej Partii Faszystowskiej
- Urodzeni w 1905
- Zmarli w 1946