Przejdź do zawartości

Kajjik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kajjik na Malcie w 2011, z luzzu w tle

Kajjik lub kajjikk – tradycyjna łódź rybacka na Malcie. Przekształciła się w XVII wieku z caïque(inne języki), która była używana w innych częściach Morza Śródziemnego. Dawniej kajjikk wyposażony były w żagle i wiosła, dziś łodzie rybackie napędzane są silnikami stacjonarnymi. Odmiany łodzi biorą udział w tradycyjnych regatach wioślarskich odbywających się dwa razy w roku.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Kajjik rozwinął się w XVII wieku z caïque towarzyszących galerom floty Zakonu Rycerzy Świętego Jana. Łodzie były zwykle używane jako łodzie rybackie, ale niektóre służyły również do przewożenia pasażerów[1].

Warianty kajjika obejmowały kajjik tal-kopp i kajjik tal-lampara. Ten ostatni miał przymocowane do dziobu źródło światła, które umożliwiało łowienie w nocy[2]. Innym wariantem był kajjik tal-gangmu, który miał niski dziób i krótką stewę rufową pierwotnie przeznaczoną do łowienia muszli[1]. Wykorzystywano ją również do wydobywania węgla, który spadł na dno morskie podczas załadunku na statki w Grand Harbour[2].

Prosta rufa kajjika jako przeciwieństwo dwustronnego kadłuba luzzu

Od około 1920 na niektórych kajjikkach służących do łowienia ryb montowano silniki. Dziś łodzie te nie są już budowane i powoli zanikają. Jednak wiele egzemplarzy nadal istnieje, szczególnie w Saint Paul’s Bay i Marsaxlokk, i jest używanych do połowów ryb[1].

Kajjik jest podobny do dgħajsa tal-pass, ale ma mocniejszą konstrukcję i płaską rufę. Łodzie były pierwotnie wyposażone zarówno w wiosła, jak i żagle. Miały jeden maszt uzbrojony w ożaglowanie rozprzowe. Dziś napędzają je silniki[1].

Odmiany regatowe

[edytuj | edytuj kod]
Kajjik z Kalkary w trakcie regat 8 września 2008

Regatowe odmiany kajjika są powszechnie używane w regatach wioślarskich(inne języki) odbywających się w Grand Harbour 31 marca i 8 września każdego roku[3]. Biorą one udział we wrześniowych regatach od 1822. Początkowo kajjikki tal-kopp były używane w wyścigach, ale specjalnie zbudowane wersje łodzi zostały wprowadzone później[4].

Kajjik używany we współczesnych regatach ma dwa wiosła i jest obsadzony przez dwuosobową załogę, jeden wioślarz stoi, a drugi siedzi[3]. Łodź ma około 4,11 m długości, około 1,42 m szerokości i około 0,53 m zanurzenia[4].

W regatach biorą udział także inne tradycyjne łodzie, dgħajsa i frejgatina[3][4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Joseph Muscat. Traditional Boats of Malta. „Malta Archaeological Review”, s. 26–40, 2005. [zarchiwizowane z adresu 2020-04-05]. (ang.). 
  2. a b Joseph Muscat. Id-dgħajjes tradizzjonali Maltin: it-tieni taqsima. „L-Imnara”. 10 (1), s. 15–20, 2012. Għaqda Maltija tal-Folklor. (malt.). 
  3. a b c Paul Cocks: Why don’t the expert Maltese rowers compete in the Olympics?. [w:] Malta Today [on-line]. 2016-08-23. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-05)]. (ang.).
  4. a b c Joseph Serracino: Boats used in Regatta. SportinMalta.com, 2010-09-09. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-03)]. (ang.).