Kanji Ishiwara

Kanji Ishiwara
石原 莞爾

Ishiwara Kanji

Kanji Ishiwara (1945)
Rikugun-chūjō generał porucznik
Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1889 Shōnai
Data i miejsce śmierci	15 sierpnia 1949 Tokio
Przebieg służby
Lata służby	1909–1941
Siły zbrojne	Armia Cesarska
Stanowiska	dowódca • 4 Pułku Piechoty • 16 Dywizji
Główne wojny i bitwy	wojna chińsko-japońska
Odznaczenia

Kanji Ishiwara (jap. 石原 莞爾 Ishiwara Kanji; ur. 18 stycznia 1889 w Shōnai, zm. 15 sierpnia 1949 w Tokio) – generał porucznik Cesarskiej Armii Japońskiej i polityk.

Życiorys

Dzięki swym publikacjom na temat misji imperium japońskiego w Azji, w wielu kręgach uchodził za proroka i geniusza. Odegrał główną rolę w planowaniu tzw. incydentu mandżurskiego z września 1931, który pociągał za sobą wojskową okupację położonej w północno-wschodnich Chinach Mandżurii.

Przed przydzieleniem do Armii Kwantuńskiej, Ishiwara powszechnie głosił, że wojna Japonii z mocarstwami zachodnimi jest nieunikniona. Pod wpływem takich pisarzy, jak Jirō Nanbu, ostrzegał przed apokaliptycznymi skutkami wojny ostatecznej. Zgodnie z jego zaleceniami, aby sprostać tym wyzwaniom, Japonia powinna dokonać podboju wschodniej Azji, co dałoby jej dostęp do bogactw naturalnych regionu.

W polityce wewnętrznej zaś proponował głębokie przekształcenia japońskich instytucji i społeczeństwa. Jego plan, który w 1937 stał się Pięcioletnim Planem Rozwoju Mandżurii, miał na celu zwiększenie produkcji na tym kontrolowanym przez Japonię obszarze poprzez wprowadzenie tam kapitałochłonnego przemysłu zarządzanego przez Japończyków.

Wyrazem uznania jakim cieszył się Ishiwara w armii cesarskiej, była jego nominacja w 1935 na stanowisko szefa oddziału operacyjnego sztabu generalnego. Jego coraz większe zaangażowanie polityczne, szczególnie próby obalenia gabinetu premiera Ugaki w styczniu 1937, znacznie zmniejszyły jego prestiż. Mimo udziału we wcześniejszej japońskiej agresji na kontynencie azjatyckim, Ishiwara przeciwstawiał się wojnie chińsko-japońskiej po incydencie na moście Marco Polo w 1937, głównie dlatego, że za największego wroga Japonii uważał Związek Radziecki.

W miarę rozszerzania się wojny, kolejne nominacje oficerskie postawiły Ishiwarę poza ścisłym kręgiem dowództwa, a w 1941 został zmuszony do rezygnacji ze służby.

Wzywany na świadka w procesach tokijskich w latach 1946-1948 domagał się uznania swej współodpowiedzialności za incydent mandżurski i wyraził zdumienie wobec decyzji sądu, że nie posadzono go wraz z innymi na ławie oskarżonych.

Jego inteligencja i niekonwencjonalne zachowanie zjednały mu podziw wielu kolegów oficerów, wzbudzając jednocześnie podejrzliwość wojskowego establishmentu.

Bibliografia

• Mark R.M.R. Peattie Mark R.M.R., Ishiwara Kanji and Japan's confrontation with the West, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1975, ISBN 0-691-03099-5, OCLC 1102846 . Brak numerów stron w książce
• Peter Wetzler: Hirohito and War: Imperial Tradition and Military Decision-Making in Prewar Japan, University of Hawaii Press 1998, ISBN 0-8248-1166-6