Kanz

Nügüd'aigaine ispanine kanz, kaikiden heimolaižiden mülütaden

Kanz vai pereh om socialine institut, ristitkundan bazine pala i om sen kaikiš znamasižembiden arvokahuziden keskes.

Kanz harakterizuiše nenil tundusil: tulendan naimiželoho ičetaht, ühtnijoiden kodielon ühtmuz, naimiželon kosketusiden olemine, lapsiden sündundan takaind i heiden socializacijan da kazvatusen naprindad.

Ristitkundan joga ühtnijal kanzan i naimiželon olendan harakteristik kaičese hänen elon hätkte, mugomidenke toižidenke ühtel rivel kut socialine status, etnine olend, elokahuz i materialine olend. Erasiden tedonägemižtahoiden mödhe, arni kanzan form voi märita makrosocialižiden sistemiden evolücijan päčuradust äjiden voz'sadoiden aigan. Venämas «Kanzaline kodeks» reguliruib kanzan kosketusid.

Toižendad

Erištadas perehen i sen organizacijan severt-se toižendoid demografijan mödhe:

• partnöriden lugun mödhe: monogamine, poligamine (poliginii-äiakaižuz, poliandrii, ročin kanz);
• lapsiden lugun mödhe: infertiline (lapsetoi), penen suruden (ühtenke vai kahtenke lapsenke), keskmäižen suruden (koume..nell' last), äjidenke lapsidenke;
• ristitun sijan kanzas mödhe: kazvatajiden, reproduktivine;
• kanzan eländkodin sijadusen mödhe: neolokaline, matrilokaline, patrilokaline.

Kanzha sidodud vepsän tärtused

• Jäl'gič, kabituz — jäl'gmäine laps' kanzas.
• Kaks'kerdaine kanz — kogoneb oluhasišpäi i ühten noren kazvatajaspäi.
• Kanznik, perehnik, ristikanz — kanzan ühtnii.
• Ukompol' — uk kut kanzan ühtnii.

Kanzha sidodud vepsän muštatišed

Erased muštatišed oma ottud «Mi meles, se i keles»-kogodusespäi.

• Kanz kadjoiš, a elo hardjoiš.
• Kanzata om paha elo.
• Sures kanzas kaik sijad oma magedambad.

Kacu mugažo

• Heimolaižuz
• Kanzannimi