Karekod

Data Matrix kod için bir örnek; çözülmüş metinde: "Wikipedia, the free encyclopedia" yazıyor, (Türkçe: Vikipedi, özgür ansiklopedi)

Karekod, Data Matrix adlı kare veya dikdörtgen biçimlerde basılabilen 2 boyutlu barkodun Türkiye'de kullanılan karşılığıdır.

Karekod kelimesi ilk defa Beşeri Tıbbi Ürünler Barkod Uygulama Kılavuzu'nda yer almıştır.^[1] Data Matrix'in Türkçe karşılığı olarak kullanılmaktadır. Türkiye'de ilk defa ilaç ambalajlarında uygulanmasına karar verilmiştir. Karekod, 2 boyutlu ve GS1 uyumlu bir Datamatrix karekodudur.

Türkiye'deki uygulamayı, birçok ülkenin ilaçlarda Datamatrix uygulamasının izleyeceği beklenmektedir. Halen birçok ülkede üretilen ilaçlarda karekod uygulanmakta ve dünyada karekod ve Türkiye'de kullanılan içerik bilgileri standart olarak kabul edilmiştir.

İçerik

GTIN: 14 rakamlı Barkod Numarası. EAN barkodunun başına "0" konularak elde edilir.

Sıra Numarası: Her birim ilaç için benzersiz şekilde üreticiler tarafından tespit edilir. Serialize ve benzersiz bir numaradır.

Son Kullanma Tarihi: Yıl, ay, gün formatında 6 rakamla anlatılan son kullanma tarihi.

Parti Numarası: İlacın üretimindeki parti, lot, batch veya eski ifade ile seriyi ifade eden bir rakam.

Bu bilgilerle her ürün izlenebilir hale gelmektedir. GTIN+sıra numarası birlikte o üründe benzersizliği oluştururlar.

Türkiye'de karekod

Türkiye'de ilaç ambalajlarına karekod basılması 1 Ekim 2009 tarihinden itibaren mecburi hale getirilmiştir. Karekod Türkiye'de aynı zamanda ilaçların izlenmesi için kullanılmaktadır. İlaçları izleyen İlaç Takip Sistemi (İTS) adındaki altyapı 16 Mayıs 2010 tarihi itibarıyla gerçek zamanlı hizmet vermeye başlamış ve halen hizmete 7 gün 24 saat hizmet vermektedir.

Eczanelerin İlaç Takip Sistemi'ne erişimleri halen SGK'nın Medula isimli uygulaması üzerinden yapılmaktadır. Medula dışından karekodlar sorgulanabilmekte ve bu yöntemle ilaçların gerçekliği anlaşılabilmektedir.

Karekod uygulaması ve İTS ile Türkiye'de ilaç sahteciliği büyük oranda engellenmiştir.

Kaynakça

^ "İlaç takip sistemi ile ilgili terim ve kavramlar". T.C. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü. 12 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2011.

Dış bağlantılar

İEGM
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu
GS1 TOBB 16 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Karekod Eczane 29 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
İlaç Takip Sistemi (Kitap) 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "İlaç takip sistemi ile ilgili terim ve kavramlar". T.C. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü. 12 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2011.

[1]