Keramisch Neolithicum
| Keramisch Neolithicum | ||||
|---|---|---|---|---|
| Regio | Zuidwest-Azië | |||
| Periode | Neolithicum | |||
| Datering | 6500-5500 v.Chr. | |||
| Voorgaande cultuur | Prekeramisch Neolithicum | |||
| Volgende cultuur | kopertijd | |||
| ||||
Het Keramisch Neolithicum (Pottery Neolithic, PN) of laat-neolithicum is de laatste periode van het Neolithisch Nabije Oosten, gekenmerkt door het gebruik van keramiek, vooral aardewerk. Het wordt gedateerd 6.500–5.500 v.Chr. en volgde op het Prekeramisch Neolithicum. Naast landbouw werd aan veeteelt gedaan en nam het belang van de jacht af. Aardewerk verspreidde zich, maar het pottenbakkerswiel zou pas in de kopertijd worden uitgevonden.
Samenleving
[bewerken | brontekst bewerken]De nederzettingen waren vaak groter dan in het Prekeramisch Neolithicum. Er kwam een toenemende specialisatie. Er was enige industrie van gebruiks- en siervoorwerpen. De (seriematige) productie hiervan was ook gespecialiseerd.[1] Er werd handel gedreven.
De samenleving werd steeds meer hiërarchisch georganiseerd. Er kwam een zekere mate van welstand voor sommige mensen en nederzettingen. Daarmee kwamen er echter toenemende conflicten tussen en binnen de nederzettingen. Geleidelijk aan werden nederzettingen versterkt, er kwamen muren omheen.
De mensen moesten nu behalve voor het eigen levensonderhoud en het huishouden, ook taken doen voor de gemeenschap, die hierdoor sociaal en economisch sterker werd.[2]
Door het aanleggen van voorraden en het verzamelen van kapitaal begon het verschijnsel privé-eigendom, maar ook diefstal op te treden. Er kwamen langzaamaan vormen van rechtspraak.
Zie NeolithicumKunst en religie
[bewerken | brontekst bewerken]De gemeenschap begroef de doden nu buiten de nederzetting in plaats van onder de huizen en zelfs onder het bed of rond de huizen.
Belangrijke vindplaatsen
[bewerken | brontekst bewerken]- Jericho, Palestina
- Mureybet, Syrië
- Obeid, Irak
- Tell Halaf, Syrië
- ↑ Opgraving te Ba'ja, bevat vele referenties en foto's
- ↑ H.G. Gebel, The Neolithic of the Near East An essay on apolycentric process and other research problems, in A. Hausleiter - S. Kerner - B. Müller-Neuhof (edd.), Material Culture and Mental Spheres, Münster, 2002, pp. 313-324, Ibidem, Subsistenzformen, Siedlungsweisen und Prozesse des sozialen Wandels vom akeramischen bis zum keramischen Neolithikum, Teil II: Grundzüge sozialen Wandels im Neolithikum der südlichen Levante, diss. Universität Freiburg, 2002. Gearchiveerd op 2 februari 2014.