Kimberlita
Ny kimberlita dia vaton' afotroa be maneziôma sy vy, be pôtasiôma, karazana peridôtita tsy fahita firy, singa mora mietona (H2O esy CO2). Matetika ny ao anatiny no ahitana ny diamondra.
Ny anarany dia avy amin' ny anaran' ny tanànan' i Kimberley (ao Afrika Atsimo) izay tanàna naorina ho an' ny fitrandrahana diamondra, izay nahitana sy namaritana voalohany an' ilay karazam-bato. Io tanàna io koa dia nahitana diamondra 83,5 karata (16,70 g) antsoina hoe "Star of South Africa" ("Kintan' i Afrika Atsimo)" tamin' ny taona 1869, ary niteraka firohotana ho amin' ny diamondra sy ny fandavahana toeram-pitrandrahana mivelatra antsoina hoe "Big Hole" ("Lavaka Lehibe").
Teo aloha, ny teny hoe "kimberlita" dia nanondroana ny lamprôita misy ôlivinina izay natao hoe "kimberlita II", saingy diso izany.
Miseho ao amin' ny sosona ambony amin' ny tany ny kimberlite, miseho amin' ny rafitra mitsangana, atao hoe "fantsona kimberlita", sy lalambaton' afotroa. Miseho amin' ny endrika tokonana marindrano koa ny kimberlita. Ny fantsona kimberlita no loharano lehibe indrindra amin' ny diamondra trandrahina ankehitriny.
Ny marimaritra iraisana momba ny famaritana ny kimberlita dia izy miforona lalina ao anatin' ny sosona ambony amin' ny tany. Halalina eo anelanelan' ny 150 sy 450 km no iforonany, izay mety ho avy amin' ny fangaron-tsinga tsy fahita firy, ary mipoaka haingana sy amin' ny fomba mahery vaika, matetika miaraka amin' ny etona karbônika (diôksida-na karbônina) be dia be sy singa hafa mora mietona. Io halalina misy ny fitsonihana sy ny fiforonany io no mahatonga ny kimberlita ho mora mampiantrano kristalin-diamondra avy ivelany.