Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mokrem

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

nr rej. A/298 z 13.07.1936
kościół parafialny sanktuarium maryjne
widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Mokre
Adres	ks. Józefa Sołobodowskiego
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
parafia	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Wezwanie	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Wspomnienie liturgiczne	15 sierpnia
Historia Data zakończenia budowy początek XIV wieku Data zniszczenia 1628 Data odbudowy 1641-1650 Poprzednie wyznanie protestantyzm (1548-1572)
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • wysokość wież 1 m Ołtarz • liczba ołtarzy 3 Liczba naw 1
Położenie na mapie Polski Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie gminy wiejskiej Grudziądz Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
53°32′44,6″N 18°50′02,6″E

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mokrem – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Grudziądz I diecezji toruńskiej).

Obecna świątynia została wzniesiona na początku XIV wieku. W latach 1548–1572 należała do protestantów, po czym do 1620 roku była opuszczona. Po tym roku wróciła w posiadanie okolicznych katolików. Zburzona została przez Szwedów w 1628 roku, następnie został odbudowana w latach 1641–1650 i dzięki staraniom Tomasza Poniatowskiego, kanonika kapituły chełmińskiej, otrzymała nowy wystrój. We wszystkich przedsięwzięciach, szczególnie materialnych, pomagały okoliczne rodziny: Białachowscy, Reichenbachowie, Dąbscy i Borowscy.

Budowla jest gotycka, orientowana, murowana, wzniesiona z cegły (ściany w układzie wendyjskim, szczyty i wieża w układzie mieszanym), usytuowana na cokole kamiennym. Świątynia jest salowa, oskarpowany we wschodnich narożnikach korpus powstał na planie prostokąta, z prostokątną zakrystią od strony północnej, kruchtą boczną od strony południowej i kwadratową, oskarpowaną w narożnikach trójkondygnacyjną wieżą od strony zachodniej. Ściany budowli otacza otynkowany fryz paskowy, natomiast ich zwieńczeniem jest profilowany XVII-wieczny gzyms.

Wnętrze kościoła i kruchta boczna nakryte są pozorną kolebką z listwami. Do wyposażenia budowli należą: wczesnobarokowy, trójkondygnacyjny ołtarz główny, powstały około 1641 roku, ozdobiony obrazem Koronacji Najświętszej Maryi Panny w srebrnej, trybowanej sukience, z cechą miejską Gdańska i imienną Franciszka Henryka Petersena, wykonanej około 1720 roku. Ołtarz boczny w stylu regencyjnym z 2. ćwierci XVIII wieku pochodzi z kościoła Jezuitów w Grudziądzu i jest ozdobiony ludowym obrazem Najświętszej Maryi Panny Stella Maris z przełomu XVIII/XIX wieku. Tabernakulum w ołtarzu głównym pochodzi z połowy XVII wieku.

Od 300 lat trwa w Mokrem kult Maryi za sprawą słynącego łaskami obrazu Matki Bożej Mokrzańskiej, który jest umieszczony w ołtarzu głównym świątyni. Obraz przedstawia moment koronacji Maryi. Został on ofiarowany kościołowi przy okazji renowacji budowli w 1650 roku przez rodzinę Białachowskich. Niedługo został otoczony kultem, którego prekursorami byli miejscowi proboszczowie, między innymi ksiądz Tomasz Poniatowski. W związku z tym świątynia obdarzona została odpustami: w 1759 roku przez papieża Klemensa XIII, natomiast w 1888 roku przez Leona XIII. Trwający do dnia dzisiejszego kult maryjny jest udokumentowany zapisami uzdrowień (także współczesnych) oraz uzyskanych łask. Wyrażają się one pozostawionymi w kościele wotami, których znajduje się tutaj około 200.