Przejdź do zawartości

Kodeks cywilny (ustawa z 1964)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r.
Kodeks cywilny
Nazwa potoczna

Kodeks cywilny

Skrót nazwy

K.c., k.c., kc

Państwo

 Polska

Data wydania

23 kwietnia 1964

Miejsce publikacji

Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93

Tekst jednolity

Dz.U. z 2024 r. poz. 1061

Data wejścia w życie

18 maja 1964
1 stycznia 1965

Rodzaj aktu

ustawa

Przedmiot regulacji

prawo cywilne, w tym normy ogólne, prawo osobowe, rzeczowe, spadkowe, zobowiązań

Status

obowiązujący

Ostatnio zmieniony przez

Dz.U. z 2024 r. poz. 1237

Wejście w życie ostatniej zmiany

29 sierpnia 2024

Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Kodeks cywilny – obowiązująca w Polsce ustawa, która została uchwalona 23 kwietnia 1964 r.[1] Kodeks cywilny wszedł w życie z dniem 1 stycznia 1965 r.[1], z wyjątkiem art. 160–167, 178, 213–219 i 1058–1088, które weszły w życie z dniem ogłoszenia, czyli 18 maja 1964 r. Opublikowany został w Dzienniku Ustaw nr 16, poz. 93 z 1964[2]. Organem wydającym był Sejm PRL, a organami zobowiązanymi: Rada Ministrów, minister rolnictwa oraz minister obrony narodowej.

Geneza

[edytuj | edytuj kod]

Uchwalenie kodeksu cywilnego w Polsce wywołane było w głównej mierze potrzebą unifikacji polskiego prawa cywilnego oraz unowocześnieniem dotychczasowych przepisów. Do momentu wejścia w życie kodeksu cywilnego w zakresie stosunków cywilnoprawnych obowiązywały:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 94, z późn. zm.), która zawiera w głównej mierze przepisy derogacyjne, kolizyjne i intertemporalne przygotowała polski system prawa do wejścia w życie kodeksu cywilnego. Akty prawne wymienione wyżej zostały w całości lub w części uchylone przez niniejszą ustawę.

Zawartość polskiego kodeksu cywilnego

[edytuj | edytuj kod]

Polski kodeks cywilny składa się z czterech ksiąg[1]: części ogólnej[1] (art. 1–125) dotyczącej m.in. osób i czynności prawnych, oraz ksiąg regulujących kolejno: prawo rzeczowe (własności i innych praw rzeczowych[1]; art. 126–352), prawo zobowiązań[1] (art. 353–92116) oraz prawo spadkowe[1] (art. 922–1088). Księgi dzielą się na tytuły, tytuły na działy, działy na rozdziały, a niektóre rozdziały na oddziały.

Na podstawie kodeksu cywilnego zostało wydanych ponad 50 rozporządzeń.

Nowelizacje

[edytuj | edytuj kod]

Kodeks cywilny został wielokrotnie zmieniany[1]. Dotychczas wydano ponad 100 aktów zmieniających polski kodeks cywilny[3], a pierwsza nowelizacja nastąpiła w 1971 r. W okresie PRL-u kodeks cywilny znowelizowano ośmiokrotnie. Najważniejsza i najbardziej obszerna nowelizacja miała miejsce w roku 1990, a był rezultatem zmian polityczno-gospodarczych (transformacją ustrojową) w Polsce[1][4].

Przejście z gospodarki centralnie sterowanej na gospodarkę planową koncesyjno-reglamentacyjną wywołało potrzebę dokonania głębokich zmian w kodeksie cywilnym, głównie w zakresie własności oraz umów (wprowadzono do kodeksu cywilnego np. zasadę swobody umów, która jest jednym z fundamentów gospodarki wolnorynkowej – stanowi o niej art. 3531 kodeksu cywilnego). Nowelizacja z roku 2000 zapoczątkowała nowy rozdział w modyfikowaniu kodeksu cywilnego[1], co obejmuje bezpośrednie uwzględnienie norm prawnych Unii Europejskiej[1]. Ten proces trwa nadal, szczególnie po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 roku, co wymusiło konieczność dostosowania prawa polskiego do standardów unijnych[1]. Marszałek Sejmu ogłosił ośmiokrotnie tekst jednolity kodeksu.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l Marek 2023 ↓, s. 5.
  2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93)
  3. Lista aktów zmieniających ustawę z dnia 23 kwietnia 1964
  4. Ustawa z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1990 r. nr 55, poz. 321, z późn. zm.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]