Kontrollü uçuşta yere çarpma

Uçuş aşamasına göre CFIT'ın gerçekleşme oranları

Kontrollü uçuşta yere çarpma (CFIT), uçuşa elverişli bir hava taşıtının pilot kontrolündeyken bir maniaya çarpması veya suya düşmesi ile sonuçlanan kaza. CFIT, İngilizce Controlled flight into terrain kavramının kısaltmasıdır. Bu kaza türünde pilotlar genellikle sona ana kadar tehlikenin farkına varamazlar.

Nedenler

Her tecrübe seviyesinden pilotlar CFIT kazalarına sebebiyet verebilir. Pilot yorgunluğu, durumun farkında olmama, altimetreye yanlış basınç değeri girme veya yön kaybı (kaybolma) gibi durumlar kazaya sebep olabilir. Kazalar genellikle aniden yükselen dağlık arazilerde oluşur ve kaza bölgesinde yoğun bulutlar, sis ve görüşü engelleyen etmenler görülebilir. CFIT genellikle havaalanı yakınlarında, uçağın iniş için alçaldığı sırada meydana gelir.

CFIT donanım arızasından kaynaklanabilir. Eğer arıza seyrüsefer ekipmanlarından birinin bir bölümünde oluşmuşsa bile bazen doğru çalışan ekipmanlardan gelen bilgilere rağmen mürettebatın uçağı yanlış yönlendirmesine sebebiyet verebilir.

Mücadele

CFIT kazalarıyla mücadele etmek için üreticiler ve uçuş emniyetinden sorumlu kuruluşlar bir radar altimetresi kullanan ve arazi yaklaşımını hesaplayan GPWS sistemini geliştirdiler. Bu sistem yeryüzü arazi veritabanı ve GPS sistemi eklenmesiyle EGPWS adıyla daha da geliştirilmiştir. Artık geliştirilmiş yer alçalış ikaz sistemi (EGPWS) diye bilinen sistem, hem donanımın ve hem de donanımın verdiği ikazlara uyma ve takip edilecek prosedürleri içeren sivil havacılıkta şart koşulan zorunlu bir sistemdir.

Dış bağlantılar

• Prevention of Controlled Flight Into Terrain In General Aviation Operations(İngilizce)