Konwent Europejski

Konwent Europejski, znany też jako Konwent w Sprawie Przyszłości Europy – ciało ustanowione przez Radę Europejską w grudniu 2001, jako rezultat Deklaracji z Laeken. Jego celem było opracowanie szkicu konstytucji dla Unii Europejskiej, który Rada Europejska miała sfinalizować i ostatecznie przyjąć. Konwent zakończył swoje prace w lipcu 2003.

Konwent miał swój początek na szczycie Rady Europejskiej w Nicei, w grudniu 2000. Szczyt szukał porozumienia w sprawie procesu rewidowania istniejących traktatów, na których została oparta Unia Europejska, jako wprowadzenie do rozszerzenia Europy. Zgodzono się co do konieczności rozpoczęcia szerszej i bardziej pogłębionej debaty na temat przyszłości UE i w konsekwencji Rada przyjęła deklarację w sprawie przyszłości UE, będącą załącznikiem do traktatu nicejskiego. Proces miał się rozpocząć fazą otwartej debaty przed spotkaniem w Laeken w następnym roku, gdy miano już lepiej rozumieć, jakie wyłaniają się potrzeby.

Deklaracja przyjęta w Nicei ustanowiła cztery główne tematy, które miano szczegółowo rozpatrzyć:

Jak osiągnąć bardziej precyzyjne rozdzielenie zakresu władzy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, w zgodzie z zasadą subsydiarności.
Status karty praw podstawowych Unii Europejskiej proklamowanej w Nicei.
Jak uprościć istniejące traktaty europejskie, aby uczynić je jaśniejszymi.
Rola parlamentów narodowych w Unii Europejskiej.

Deklaracja z Laeken

W grudniu 2001, gdy Rada Europejska spotkała się w Laeken, została przyjęta deklaracja nakazująca Unii Europejskiej dążenie do demokracji, przejrzystości działania i skuteczności, i zapoczątkowująca proces przyjęcia konstytucji. Miało to być zrealizowane poprzez działania Konwentu, który miał zbadać kwestie dotyczące przyszłych kierunków rozwoju Unii. Celem było opracowanie zarysu konstytucji, która miała być przekazana pod obrady międzyrządowej konferencji, wyznaczone na 2004, w celu ostatecznej finalizacji.

Praca konwentu

Konwent Europejski składał się ze 105 członków i 102 zastępców. Konwent spotkał się po raz pierwszy w lutym 2002 i spotykał się potem na sesjach plenarnych raz lub dwa razy w miesiącu. Prace Konwentu wspierał międzynarodowy sekretariat, który przygotowywał dokumenty na sesje, opracowywał sprawozdania z debat oraz zajmował się techniczną organizacją posiedzeń. Konwent powołał grupy robocze.

Pierwotnie powołano:
- Grupa Robocza I ds. Subsydiarności
- Grupa Robocza II ds. Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej
- Grupa Robocza III ds. Osobowości Prawnej Unii Europejskiej
- Grupa Robocza IV ds. Parlamentów Narodowych
- Grupa Robocza V ds. Kompetencji Uzupełniających
- Grupa Robocza VI ds. Reformy Ekonomicznej
Potem powołano kolejne grupy:
- Grupa Robocza VII ds. Stosunków Zewnętrznych
- Grupa Robocza VIII ds. Obrony
- Grupa Robocza IX ds. Uproszczenia (procedur i instrumentów)
- Grupa X ds. Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości
W kolejnym etapie powołano:
- Grupę XI ds. Socjalnych