Kownaty (województwo podlaskie)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2018) |
375[2] |
Strefa numeracyjna |
86 |
Kod pocztowy |
18-421[3] |
Tablice rejestracyjne |
BLM |
SIMC |
0403703[4] |
Położenie na mapie gminy Piątnica | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego | |
53°14′31″N 22°13′29″E/53,241944 22,224722[1] |
Kownaty – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Piątnica[5][4].
Przez wieś przepływa niewielka rzeka Łojewek, dopływ Narwi.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0403710 | Kownaty-Kolonia | kolonia |
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dobrzyjałowie[6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Powstała w 1426 po nadaniu przez Kazimierza II 120 łanów miary chełmińskiej ziemi trzem braciom: Ninogniewowi, Pawłowi i Tomaszowi – dziedzicom herbu Prawdzic oraz zwolnienie od kar. Ziemie te określone były jako leżące obok znacznej rzeki (Jury, obecnie Łojewek), której sami mogli nadać nazwę. Po nadaniu tym powstały dwie wsie: Kownaty-Gradzanowo i Krzewo-Gradzanowo w ziemi wiskiej. Nazwy nawiązywały do Gradzanowa w pow. Raciąż, należącego również do Łaszewskich-Kryskich. Karczmarze mieszkający w granicach wzmiankowanej miejscowości mogli teraz wyruszać do Prus za bydłem i innymi towarami z pieczęcią braci i powracać bez uiszczenia opłaty w pieprzu ani żadnej innej. W 1449 Ninogniew kupuje od braci Kownaty, które później za 430 kop groszy sprzedaje Maciejowi z Konopk, co w 1482 r. potwierdza Janusz II. Jego następcy przyjmują nazwiska od wsi w których się osiedlili, tj. Grodzanowscy i Kownaccy herbu Suche Kownaty.
Dawniej prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie wiskim ziemi wiskiej województwa mazowieckiego[7].
W latach 1921–1939 wieś i folwark leżały w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Drozdowo.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:
- wieś – 303 osoby, 290 było wyznania rzymskokatolickiego, 1 greckokatolickiego a 12 mojżeszowego. Jednocześnie 291 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 12 żydowską. Było tu 51 budynków mieszkalnych.
- folwark – 119 osób w 5 budynkach mieszkalnych[8].
Miejscowości należały do parafii rzymskokatolickiej w Dobrzyjałowie. Podlegała pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Łomży[9].
Posiadłość ziemską miał tu Bolesław Bolechowski (192 mórg)[10].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy[11].
Do 1954 roku miejscowość należała do gminy Drozdowo. Z dniem 18 sierpnia 1945 roku została wyłączona z woj. warszawskiego i przyłączona z powrotem do woj. białostockiego[12]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 60186
- ↑ BIP gminy. Statystyka ludności, stan na 31-12-2020 [dostęp 2021-03-15]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 524 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 50 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 780 .
- ↑ The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-06] .
- ↑ Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 - Städte und Amtsbezirke [online], territorial.de [dostęp 2020-04-19] .
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kownaty (11), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 521 .