Kruszwica (gmina)

Kruszwica
	gmina miejsko-wiejska
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	inowrocławski
TERC	0407063
Siedziba	Kruszwica
Burmistrz	Mikołaj Bogdanowicz
Powierzchnia	262,19 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 19 627
• gęstość	74,8 os./km²
Nr kierunkowy	52
Tablice rejestracyjne	CIN
	Adres urzędu:ul. Nadgoplańska 4; 88-150 Kruszwica
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	30
Liczba miejscowości	63
	Położenie na mapie Polski Kruszwica
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Kruszwica
	52°41′N 18°19′E/52,677222 18,316667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Kruszwica – gmina miejsko-wiejska w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Siedzibą gminy jest Kruszwica.

Według danych z 2010 roku^[2] gminę zamieszkiwało 20 038 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] gminę zamieszkiwało 19 213 osób.

Edukacja

szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa w Sławsku Wielkim
- Szkoła Podstawowa im. Wincentego Witosa w Woli Wapowskiej
- Szkoła Podstawowa im. Janusza Kusocińskiego w Polanowicach
- Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Chełmcach
- Szkoła Podstawowa im. Wojska Polskiego w Rusinowie
- Szkoła Podstawowa w Sukowach
- Szkoła Podstawowa w Popowie
- Szkoła Podstawowa w Racicach
gimnazja:
- Gimnazjum nr 1 w Kruszwicy
- Gimnazjum nr 2 w Kruszwicy
- Gimnazjum nr 3 w Bachorcach
szkoły ponadgimnazjalne:
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Kobylnikach

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[4] gmina Kruszwica ma obszar 262,19 km², w tym:

użytki rolne: 81%
użytki leśne: 4%.

Gmina stanowi 21,4% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	%
populacja	20 206	100	10 197	50,5	10 009	49,5
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	77,1		38,9		38,2

Piramida wieku mieszkańców gminy Kruszwica w 2014 roku^[1].

Zabytki

Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy^[5]:

kościół parafialny pw. św. Katarzyny z 1843 w Chełmcach, nr A/1611 z 16.04.2012 roku
drewniany wiatrak „koźlak” z XIX w. w Chrosnie, nr A/1340 z 4.12.2007 roku
zespół dworski z drugiej połowy XIX w. w Głębokiem, obejmujący: dwór z 1913; park; kaplicę grobową, nr 140/A z 15.06.1985 roku
zespół dworski w Gocanowie, obejmujący: dwór; park, nr A/208/1-2 z 15.05.1987 roku
park dworski z drugiej połowy XIX w. w Janocinie, nr A/284/1 z 11.10.1991 roku
park dworski z drugiej połowy XIX w. w Karczynie, nr A/280/1-3 z 07.10.1991 roku
zespół pałacowy w Kobylnikach, obejmujący: pałac z ok. 1900; oficyny: (rządcówka i budynek biurowy) z przełomu XVIII/XIX w.; 2 spichrze z pierwszej połowy XIX w.; park z połowy XIX w., nr 93/A z 18.12.1981 roku
dzielnica Starego Miasta w Kruszwicy, nr 365 z 17.09.1957 roku
kolegiata pod wezwaniem śś. Piotra i Pawła z lat 1120-1130 w Kruszwicy, nr A/798 z 8.03.1933 i 268 z 17.06.1959
kościół parafii pod wezwaniem św. Teresy z lat 1926-28 w Kruszwicy, nr A/1526 z 24.04.2009 roku
ruiny zamku, tzw. Mysia Wieża z połowy XIV w. w Kruszwicy, nr A/866 z 09.02.1933 roku
zespół dworski z drugiej połowy XIX w. w Lachmirowicach, obejmujący: dwór z 1866; park; spichrz; młyn^[6], nr A/218/1-4 z 05.06.1987 roku
kościół parafii pod wezwaniem św. Mateusza z XIV w. w Ostrowie, nr A/797 z 08.03.1933 roku
zespół dworski z drugiej połowy XIX w. w Ostrówku, obejmujący: ruiny dworu ; park, nr 92/A z 18.12.1981 roku
kościół parafialny pw. św. Marka Ewangelisty z 1838, wieża z 1910, w Polanowicach, nr A/1683 z 28.09.2015
zespół pałacowy z końca XIX w. w Polanowicach, obejmujący: pałac; park, nr A/476/1-2 z 30.09.1996 roku
kościół parafii pod wezwaniem św. Bartłomieja z 1760 roku w Sławsku Wielkim, nr A/796 z 09.03.1933 roku
zespół dworski i folwarczny w Sukowach, obejmujący: dwór z końca XIX w.; park; folwark: oficyna, obecnie remiza strażacka z ok. 1915; oficyna, obecnie dom mieszkalny z ok. 1926; 2 magazyny zbożowe z początku XX w.; obora, obecnie magazyn zbożowy z ok. 1910, nr 183/A z 15.06.1986 roku
drewniany kościół parafii pod wezwaniem św. Barbary z 1753 roku w Sukowach-Rechcie, nr A/826 z 16.07.1996 roku
zespół dworski z drugiej połowy XIX w. w Szarleju, obejmujący: dwór; park; 2 stajnie; 2 obory; stodołę; spichrz, nr 169/A z 15.06.1985 roku
zespół dworski w Żernikach, obejmujący: dwór z połowy XIX; park z końca XIX w., nr A/281/1-2 z 07.10.1991 roku.

Sołectwa

Gmina ustanowiła 30 sołectw: Bachorce, Chełmce, Chełmiczki, Chrosno, Gocanowo, Gocanówko, Grodztwo, Janowice, Karsk, Kicko, Kobylnica, Kobylniki, Lachmirowice, Ostrowo, Papros, Piaski, Piecki, Polanowice, Popowo, Racice, Rusinowo, Rzepowo, Sławsk Wielki, Sokolniki, Sukowy, Szarlej, Tarnowo, Wola Wapowska, Wróble, Złotowo.

Pozostałe miejscowości niesołeckie

Arturowo, Baranowo, Bródzki, Brześć, Cykowo, Giżewo, Gustawowo, Głębokie, Janikowo, Janocin, Karczyn, Kraszyce, Lachmirowicki Potrzymiech, Łagiewniki, Maszenice, Mietlica, Morgi, Orpikowo, Ostrówek, Przedbojewice, Rechta, Rożniaty, Rzepiszyn, Skotniki, Słabęcin, Tarnówko, Witowice, Witowiczki, Wolany, Zaborowo, Zakupie, Żerniki, Żwanowice.

Sąsiednie gminy

Dąbrowa Biskupia, Dobre, Inowrocław, Jeziora Wielkie, Piotrków Kujawski, Radziejów, Skulsk, Strzelno.

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Kruszwica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14].
↑ Gmina Kruszwica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-05] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
↑ Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 marca 2016 roku, s. 47-49. [dostęp 2016-05-07].
↑ w wykazie NID podano „nie istnieje?”

[populacja2016-1] Gmina Kruszwica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[autonazwa2-2] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14].

[3] Gmina Kruszwica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-05] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[autonazwa1-4] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].

[5] Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 marca 2016 roku, s. 47-49. [dostęp 2016-05-07].

[6] w wykazie NID podano „nie istnieje?”

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Siedziba gminy	Kruszwica
Wsie	Bachorce Baranowo Bródzki Brześć Chełmce Chełmiczki Chrosno Giżewo Gocanowo Gocanówko Grodztwo Janikowo Janocin Janowice Karsk Kicko Kobylnica Kobylniki Kraszyce Lachmirowice Mietlica Morgi Orpikowo Ostrowo Ostrówek Papros Piaski Piecki Polanowice Popowo Przedbojewice Racice Rożniaty Rusinowo Rzepiszyn Rzepowo Skotniki Słabęcin Sławsk Wielki Sokolniki Sukowy Tarnowo Tarnówko Witowice Wola Wapowska Wróble Zaborowo Złotowo Żerniki
Osady	Arturowo Głębokie Karczyn Lachmirowicki Potrzymiech Maszenice Szarlej Witowiczki Wolany Zakupie
Integralne części wsi	Colant Cykowo Gustawowo Kajutka Kozia Ulica Marcinki Nowe Racice Sadowie Sławsk Górny Stara Wieś Stare Racice Warząchewka Za Górami Żwanowice Kołtunowo
Integralne części miasta	Folwark-Gopło Łagiewniki Osady Tryszczyńskie Szosa Radziejowska Szosa Tryszczyńska

Miasta	Inowrocław Gniewkowo Janikowo Kruszwica Pakość
Gminy miejskie	Inowrocław
Gminy miejsko-wiejskie	Gniewkowo Janikowo Kruszwica Pakość
Gminy wiejskie	Dąbrowa Biskupia Inowrocław Rojewo Złotniki Kujawskie

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (II RP) (1919–39) woj. poznańskie (1945–50) woj. bydgoskie (1950–75)
Miasta (1919–75)	Gębice (do 1934) Kruszwica (← 1932–38 →) Mogilno Pakość (do 1954 →) Strzelno (← od 1932) Trzemeszno
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Chełmce (do 1938 →) Dąbrowa (od 1973) Gębice Jeziora Wielkie (od 1973) Kruszwica (do 1938 →) Mogilno (od 1973) Mogilno-Wschód (do 1954) Mogilno-Zachód (do 1954) Orchowo (od 1973) Pakość (do 1954) Strzelno (od 1973) Strzelno-Południe (do 1954) Strzelno-Północ (do 1954) Trzemeszno
Gromady (1954–72)	Broniewice (1954–61) Ciechrz (1954–71) Czarnotul (1954–61) Dąbrowa (1954–72) Gębice (1954–72) Jeziora Wielkie (1954–72) Józefowo (1954–71) Kołodziejewo (1954–72) Kruchowo (1954–61) Kwieciszewo (1954–59) Markowice (1954–71) Mogilno (1959–72) Mokre (1954–71) Orchowo (1954–72) Ostrowo (1954–59) Padniewko Pakość (1954 →) Procyń (1954–59) Strzelno Klasztorne (1954–72) Szczepanowo (1954–61) Trzemeszno (1954–72) Trzemżal (1954–71) Włostowo (1954–61) Wójcin (1954–71) Wronowy (1954–71) Wszedzień (1954–59) Wydartowo (1954–59) Wylatowo (1954–71)

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (II RP) (1919–38) woj. pomorskie (II RP) (1938–39) woj. pomorskie (PRL) (1945–50) woj. bydgoskie (1950–75)
Miasta (1919–75)	Janikowo (od 1962) Kruszwica (← od 1938) Gniewkowo Inowrocław (do 1928 →) Pakość (← od 1955)
Osiedla (1954–72)	Janikowo (1959–62)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Chełmce (← od 1938) Dąbrowa Biskupia Gniewkowo Inowrocław (od 1973) Inowrocław-Wschód (do 1954) Inowrocław-Zachód (do 1954) Kruszwica (← od 1938) Pakość (od 1973) Rojewo Złotniki Kujawskie
Gromady (1954–72)	Bachorce (1954–59) Broniewo (1954–57) Chełmce (1954–72) Dąbrowa Biskupia (1954–55 → i ← 1958–72) Dulsk (1954–61) Gąski (1954–57) Gniewkowo (1954–72) Jaksice (1954–72) Janikowo (1954–71) Jordanowo (1954–59) Karsk (1954–61) Kościelec (1954–61) Kruszwica (1954–72) Latkowo (1954–61) Lisewo Kościelne (1959–71) Marcinkowo (1954–72) Murzynno (1954–71) Opoki (1954–55 →) Pakość (← 1955–72) Palczyn (1954–59) Piecki (1959–72) Pieranie (1954–61) Płonkowo (1954–57) Racice (1954–61) Radojewice (1961–72) Rojewice (1954–71) Rojewo (1954–72) Suchatówka (1954–57) Szadłowice (1961–71) Tuczno (1954–61) Tupadły (1954–72) Wola Wapowska (1954–59) Wonorze (1954–61) Złotniki Kujawskie (1954–72)