Krzemieńczuk
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Data założenia |
1571 | ||||
Prawa miejskie |
1635 | ||||
Burmistrz | |||||
Powierzchnia |
96 km² | ||||
Wysokość |
80 m n.p.m. | ||||
Populacja (2019) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+380-5366 | ||||
Kod pocztowy |
39600-39689 | ||||
Tablice rejestracyjne |
BI. HI / 17 | ||||
Położenie na mapie obwodu połtawskiego | |||||
Położenie na mapie Ukrainy | |||||
49°04′N 33°25′E/49,066667 33,416667 | |||||
Strona internetowa |
Krzemieńczuk (ukr. Кременчук, Kremenczuk) – miasto w środkowej części Ukrainy, w obwodzie połtawskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Krzemieńczuk prawdopodobnie został założony w 1571 roku[2]. Leżał wówczas w województwie kijowskim Korony Królestwa Polskiego. W 1596 r. został tu wzniesiony przez Polaków zamek[3]. W XVII wieku twierdzę w Krzemieńczuku obwarował Guillaume Le Vasseur de Beauplan. W 1625 na obszarze współczesnego Krzemieńczuka została podpisana ordynacja kurukowska pomiędzy Polską a zbuntowanymi Kozakami. W 1635 roku Krzemieńczuk uzyskał prawa miejskie magdeburskie od Władysława IV[4]. Krzemieńczuk wraz z Ukrainą Lewobrzeżną odpadł od Polski w połowie XVII wieku na skutek powstania Chmielnickiego. Na mocy Artykułów Moskiewskich z 1665 roku w mieście ustanowiono garnizon rosyjski. Utratę miasta na rzecz Rosji potwierdził pokój Grzymułtowskiego w 1686 roku. Od 1803 r. przynależało administracyjnie do guberni połtawskiej Imperium Rosyjskiego.
W 1897 r. miasto zamieszkiwało 63 007 ludzi, głównie Żydzi, Ukraińcy i Rosjanie, w mniejszym stopniu Polacy, Niemcy i Tatarzy[5].
W latach 1899–1917 w mieście kursowała komunikacja tramwajowa.
Od 1922 r. miasto należało do ZSRR. Znajdowało się pod okupacją niemiecką od września 1941 do września 1943 roku.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3500 osób. W styczniu 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali. Sprawcami zbrodni była niemiecka żandarmeria oraz ukraińska policja[6].
W 2014 roku mer Krzemieńczuka Ołeh Babajew został zastrzelony[7].
27 czerwca 2022 miasto stało się celem ataku rakietowego ze strony wojsk rosyjskich[a][8].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Kościół katolicki pw. św. Mikołaja
- Dawna siedziba ziemstwa
- Gmach Banku Państwowego
- Dwie wieże ciśnień
- Dom kupca Czurkina
- Dom fabrykanta Rabinowicza
-
Kościół św. Mikołaja
-
Gmach Banku Państwowego
-
Dom Czurkina
-
Dom Rabinowicza
Transport
[edytuj | edytuj kod]Port nad Dnieprem. Duży ośrodek przemysłowy, m.in. fabryka ciężarówek KrAZ, rafineria ropy naftowej Ukrtatnafta , zakłady budowy taboru kolejowego. W pobliżu miasta znajdują się złoża rudy żelaza.
Więcej informacji znajduje się w artykułach:
Religia
[edytuj | edytuj kod]Sport
[edytuj | edytuj kod]- Stadion Politechnik w Krzemieńczuku
- Wahonobudiwnyk Krzemieńczuk – klub piłkarski
- Kremiń Krzemieńczuk (wcześniej Torpedo) – klub piłkarski
- Naftochimik Krzemieńczuk – klub piłkarski
- Adoms Krzemieńczuk – klub piłkarski
- HK Krzemieńczuk – klub hokejowy
Ludzie związani z Krzemieńczukiem
[edytuj | edytuj kod]Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Skutki ataku 27.06.2022 dwoma rakietami typu Ch-22 na centrum handlowe „Amstor” w Krzemieńczuku – na zdjęciach w Wikimedia Commons.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Чисельність населення (за оцінкою) на 1 липня 2019 року // Головне управління статистики у Полтавській області.
- ↑ http://dspace.nbuv.gov.ua/bitstream/handle/123456789/32684/10-Vyrskyj.pdf?sequence=1
- ↑ Kremenchuk [online], encyclopediaofukraine.com [dostęp 2017-11-24] (ang.).
- ↑ Смерека Б. Локаційний привілей міста Кременчука 1635 року // Архіви України. К., 2021. Вип. 2 (327). С. 156–169.
- ↑ Demoscope Weekly – Annex. Statistical indicators reference [online], demoscope.ru [dostęp 2017-11-24] .
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1596 .
- ↑ У Кременчуці застрелили мера. pravda.com.ua, 26 lipca 2014. (ukr.).
- ↑ Rosjanie zbombardowali centrum handlowe w Krzemieńczuku. „Nie sposób nawet pomyśleć, ile jest ofiar” [online], Wprost, 27 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kremieńczuk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 662 .
- www.kremenchuk.org (ang.)