Läiyemac
Läiyemac aaye läi cï duŋ në kɔc ku bïkë nhial ë määcëkäpïïr ku pur bïkë kɔc yaa yiën kä yeke ɣaac cït miëth ku wal ku luɔɔi. Ee wtë lueel ë nyindhia në läi ye kɔc yin mith ku aköl kök ee yaa läi yeke mac cït ɣök ku thök. Nëke runkë yiic, akutnhïïm kk cï guiir aacï läiyemac bi nhial bïk pïïr de läi cie lac yök cɔl apiɔlic. Yen dhiëëth ë läi, mukden ku näŋden aye cɔl määcëläi ku kee toŋ rilic t në pur ku määcëläi cï bn ku ye looi në ciɛɛŋ kutic ë lan ë jilë manhraan në yäpë läi rooric ku leer në puric.
Määcëlai ye looi në pinynhom në ciɛɛŋ kutic akithic apɛi në kaam ku kaam. Ɣɔnthɛɛr läiyemac aake cïï ye t në kalic kä ɣänkum, ku yen ë mɛɛn kikäkë aacï röth waar läi aaye mac, akölkk aye cɔl "määcluaak". Ye luɔi ë acï kä ye ɣaac juak yiic, ku yen acï tïït ë nyin ë läi ku kä kk ke piny cɔl arilic. Läiyemac ku ka ken aŋoot ëke ke kɔc yiɛn käjuëc ke pïïr ku piöcëmääcëkäŋ ku loi kë luɔi dil ë ciɛɛŋ ë kɔc yic baai käthɛɛr.
Tiit ë nyin de läi ee jɔɔk rɔt wäär cï kɔc mul në yäp de läi roor ku ye ke macbaai. Läi aaye duŋ të cïï menhraan pïïrden ku muk täu ëye cin. Aköld, taŋmatic, pïïr, ku gup ke läiyemac aacï röth waar apɛi. Läi juëc ye mac ëmɛɛn aacï lëu bïk bɛɛr yaa pïïr rokic.
Jok aake cï duŋ piny Pabak Athia në run 15,000 cï lɔ. Apiyeem ku amal aake duäŋke tëcït 8,000 BC në Athia. Buluŋ ë kul aake duäŋ keek në ɔ,000 BC pinyopabakciɛl ku Caina. Kë tueeŋ ë nyooth määc ajŋköör aköl thiääk ke 4,000 BC.