Przejdź do zawartości

Luigi Groto

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Luigi Groto (Cieco d'Adria, Cieco D'Hadria )
Ilustracja
Luigi Groto - miniatura, aut. Jacopo Miazzi, 1777 r.
Data i miejsce urodzenia

7 września 1541
Adria

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1585
Wenecja

Zawód, zajęcie

poeta, dramatopisarz, lutnista

Luigi Groto, także: Cieco d'Adria, Cieco D'Hadria, (ur. 7 września 1541 w Adrii, zm. 13 grudnia 1585 w Wenecji) – niewidomy włoski poeta, lutnista, dramatopisarz i aktor[1].

Biografia

[edytuj | edytuj kod]

Luigi Groto był synem Federica, potomka drobnej ziemskiej szlachty i prawnika oraz Mari de 'Rivieri, siostry Giovanniego Battisty - arcybiskup i biskupa[1]. Przyszły artysta stracił wzrok osiem dni po swoich narodzinach. Ojciec zmarł 25 listopada 1544 roku i Luigi odziedziczył po nim farmę. Studiował, będąc starszym, z wielkim powodzeniem filozofię oraz literaturę pod kierunkiem swojego opiekuna, Scipione Gesualdo de 'Belligni, a następnie otrzymując nauki od adwokata Celio Calcagniniego[1].

Mając zadziwiające umiejętności mnemoniczne i talent do układania wierszy, w wieku 15 lat przemawiał już publicznie[1]. Bywał często w Wenecji jako wysłannik z rejonu Wenecji Euganejskiej. M.in. w 1556 roku witał Bonę, a w 1574 Henryka Walezego[2].

W czasie wyjazdów bawił towarzystwo publicznymi oracjami, prezentując także swoje pieśni. Angażował się w życie intelektualne swojego środowiska, występował na scenie, tworzył m.in. erotyki, zajmował się także tłumaczeniami starożytnych tekstów (m.in. pierwszej księgi Iliady)[3].

Matka artysty zmarła 22 listopada 1564 roku. Luigi przeniósł się wówczas do swojego wuja, Giovanniego Battisty. Poznał wówczas Caterinę, pokojówkę, z którą zawarł związek małżeński 18 marca 1850 roku. Parze urodziło się dwoje dzieci: Giovanni Battista i Domenica (1572 i 1579)[1].

W 1565 roku został mianowany prezesem nowo założonej Akademii Illustrati (l'Accademia degli Illustrati) w Adrii. Grupę tę tworzyli: arcybiskup Iacopo Maistri, kanonik Girolamo Colla i Pier Martire Colla, madrygaliści i poeci[1]. W 1567 roku postawiono go przed sądem w Rovigo w procesie o herezję. Został uznany winnym przeczytania zakazanych wówczas tekstów Erazma z Rotterdamu, Henryka Korneliusza Agryppy, Bernardino Ochino. Musiał publicznie wyrazić żal, skruchę i przyjąć karę - zakaz nauczania[3].

W 1585 przekazano mu kierownictwo nad katedrą filozofii w Rialto, w Wenecji[1].

Zmarł tuż po powrocie z teatru, w którym grał rolę ślepego króla Edypa.

W 1623 Filippo Bonaffino umieścił kompozycje do niektórych utworów poetyckich Groto w swoich opublikowanych madrygałach.

Wybór dzieł

[edytuj | edytuj kod]
Luigi Groto - Jacopo Robusti Tintoretto
  • Orazione (Orationi volgari et gelatin) (Wenecja, 1586 i późniejsze wydanie - Carlo Bocchi, Wenecja, 1817)
  • La Calisto, sielanki (Wenecja,1575) oraz tragedie
  • La Hadriana (Wenecja,1582)
  • La Dalida (Wenecja 1583)
  • Isac, Rappresentation Nuova (Wenecja 1607), komedie
  • La Emilia (Wenecja, 1572)
  • Il Thesoro (Wenecja,1583)
  • La Alteria (Wenecja,1587); także Canzone del morte nella clar. M. Agostin Barbarigo (Wenecja, 1572)
  • Delle Rime (Wenecja,1587), tłumaczenia, listy (Famigliari Humanities, Wenecja, 1616)


Tablica upamiętniająca Luigiego Groto, Adria.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g GROTO, Luigi in "Dizionario Biografico" [online], www.treccani.it [dostęp 2019-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-27] (wł.).
  2. Jan Ślaski, Jan Smolik i pisarze włoscy, „Przegląd Humanistyczny”, 277-279, 32 (10), PWN, 1988, s. 43-70.
  3. a b Redazione, Luigi Groto [online], Liber Liber, 6 marca 2015 [dostęp 2019-06-29] (wł.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]