Przejdź do zawartości

M. Karunanidhi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
M. Karunanidhi
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 czerwca 1924
Thirukkuvalai, Tamilnadu

Data i miejsce śmierci

7 sierpnia 2018
Ćennaj, Tamilnadu

Premier stanu Tamilnadu
Okres

od 13 maja 2006
do 16 maja 2011

Przynależność polityczna

Dravida Munnetra Kazhagam

Poprzednik

Jayaram Jayalalitha

Następca

Jayaram Jayalalitha

Premier stanu Tamilnadu
Okres

od 13 maja 1996
do 14 maja 2001

Poprzednik

Jayaram Jayalalitha

Następca

Jayaram Jayalalitha

Premier stanu Tamilnadu
Okres

od 27 stycznia 1989
do 30 stycznia 1991

Poprzednik

rządy prezydenckie

Następca

rządy prezydenckie

Premier stanu Tamilnadu
Okres

od 10 lutego 1969
do 31 stycznia 1976

Poprzednik

C.N. Annadurai

Następca

rządy prezydenckie

Muthuvel Karunanidhi (tamil. மு. கருணாநிதி; ur. 3 czerwca 1924[1] w Thirukkuvalai, zm. 7 sierpnia 2018 w Ćennaj[2][3]) – indyjski polityk, scenarzysta, producent filmowy, pisarz, dziennikarz, wydawca, poeta i dramaturg. Pięciokrotny premier rządu stanowego Tamilnadu (1969–1971, 1971–1976, 1989–1991, 1996–2001 oraz od 2006[4] do 2011).

Działalność polityczna

[edytuj | edytuj kod]

W działalność polityczną zaangażował się już we wczesnej młodości, w jednym z tamilskich ruchów studenckich. Był jednym z członków założycieli Drawidyjskiej Federacji Postępu (1949)[5]. Po raz pierwszy dostał się do Zgromadzenia Ustawodawczego stanu Madras w 1957 jako kandydat niezależny[6]. W 1961 został wybrany skarbnikiem DMK. W 1962 uzyskał mandat jako reprezentant tej partii[7] i został zastępcą lidera opozycji w izbie. Wygrane przez DMK wybory stanowe w roku 1967[8] pozwoliły mu na wejście w skład rządu utworzonego przez C.N. Annaduraia. Piastował w nim stanowisko ministra robót publicznych. Po śmierci premiera (3 lutego 1969) 10 lutego tego roku stanął na czele gabinetu[9]. Również w 1969 został liderem DMK.

Działalność wydawnicza

[edytuj | edytuj kod]

Wydawał kilka tytułów prasowych: dzienniki Maravan Madal i Mutharam, a także magazyn Murasoli. Był inicjatorem powstania rządowego dziennika Tamilnadu Tamil Arasu[10]. Założył również anglojęzyczny tygodnik The Rising Sun[11].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Trzykrotnie żonaty, doczekał się szóstki dzieci (4 synów i 2 córek). M.K. Muthu jest aktorem i piosenkarzem. M.K. Stalin jest politykiem, deputowanym do Zgromadzenia Ustawodawczego Tamilnadu i wicepremierem w rządzie ojca (do 2011). M.K. Azhagiri jest deputowanym do Lok Sabhy. M.K. Kanimozhi wchodzi w skład Rajya Sabhy.

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Jako scenarzysta[12]

[edytuj | edytuj kod]
  • Valiba virundhu (1967)[13]
  • Rajakumari
  • Abimanyu
  • Mandiri Kumari (1950)[14]
  • Marutha Naattu Ilavarasi
  • Manamagan
  • Devaki
  • Parasakthi (1952)
  • Panam
  • Thirumbipaar
  • Naam
  • Manohara
  • Ammaiappan
  • Malai Kallan
  • Rangoon Radha
  • Raja Rani
  • Puthaiyal
  • Pudhumai Pithan
  • Ellorum Innattu Mannar
  • Kuravanchi
  • Thayillapillai
  • Kanchi Thalaivan
  • Poompuhar
  • Poomalai
  • Mani Makudam
  • Marakka Mudiyuma?
  • Avan Pithana?
  • Pookkari
  • Needhikku Thandanai
  • Paalaivana Rojakkal
  • Pasa Paravaikal
  • Padadha Theneekkal
  • Niyaya Tharasu
  • Pasakiligal
  • Paasaparavaigal
  • Kannamma

Jako aktor[15]

[edytuj | edytuj kod]
  • Soaappu Seeppu Kannadi (1968)

Jako reżyser

[edytuj | edytuj kod]
  • Pasakiligal (2006)

Jako producent

[edytuj | edytuj kod]
  • Rangoon Radha
  • Kaanji Thalaivan (1963)

Książki[16]

[edytuj | edytuj kod]
  • Romapuri Pandian
  • Thenpandi Singam
  • Vellikizhamai
  • Nenjukku Needhi
  • Iniyavai Irubathu
  • Sanga Thamizh
  • Kuraloviam
  • Ponnar Sankar
  • Thirukkural Urai
  • Pongi Varum Puthu Vellam[17]

Sztuki teatralne[18]

[edytuj | edytuj kod]
  • Manimagudam
  • Ore Ratham
  • Palaniappan
  • Thooku Medai
  • Kagithapoo
  • Naane Arivali
  • Vellikizhamai
  • Udhayasooriyan
  • Silappathikaram

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Nadu: Webster’s Facts and Phrases. Books.google.pl. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  2. Maria Abi-Habib: Muthuvel Karunanidhi, 94, Screenwriter Turned Politician, Dies. nytimes.com, 13 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-14)]. (ang.).
  3. Pushpa Narayan, M Karunanidhi, DMK chief and former Tamil Nadu chief ministe, dies aged 94, wyd. 8 sierpnia 2018, The Times of India [dostęp 2018-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-14] (ang.).
  4. Chief Minister. Tn.gov.in. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  5. Member Profile. Tn.gov.in. [dostęp 2010-06-24]. (ang.).
  6. STATISTICAL REPORT ON GENERAL ELECTION, 1957 TO THE LEGISLATIVE ASSEMBLY OF MADRAS. Eci.nic.in. [dostęp 2010-06-24]. (ang.).
  7. STATISTICAL REPORT ON GENERAL ELECTION, 1962 TO THE LEGISLATIVE ASSEMBLY OF MADRAS. Eci.nic.in. [dostęp 2010-06-24]. (ang.).
  8. STATISTICAL REPORT ON GENERAL ELECTION, 1967 TO THE LEGISLATIVE ASSEMBLY OF MADRAS. Eci.nic.in. [dostęp 2010-06-24]. (ang.).
  9. States of India since 1947. Worldstatesmen.org. [dostęp 2010-06-24]. (ang.).
  10. Member Profile. Tn.gov.in. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  11. The Rising Sun – A progressive english weekly. Therisingsun.in. [dostęp 2010-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 sierpnia 2010)]. (ang.).
  12. Screenplays. Drkalaignar.org. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  13. World Filmography: 1967. Books.google.pl. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  14. Pop culture India!: media, arts, and lifestyle. Books.google.pl. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  15. Filmography. Pluzmedia.in. [dostęp 2012-12-02]. (ang.).
  16. Books. Drkalaignar.org. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  17. Products – Kalaignar M. Karunanidhi (Tamil Books). Egctraders.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  18. Stageplays. Drkalaignar.org. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
  19. Awards. Drkalaignar.org. [dostęp 2011-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 stycznia 2009)]. (ang.).
  20. Dr. Kalaignar Karunanidhi Film Awards. Jointscene.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).