Marian Kontkiewicz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Alma Mater | |
| Nagrody |
I nagroda w konkursie na odbudowę Teatru Narodowego |
Marian Kontkiewicz (ur. 25 marca 1884 w Warszawie, zm. 30 września 1926 tamże) – polski architekt, projektant wielu budynków w Warszawie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Stanisława i Małgorzaty Jadwigi z Jaroszewiczów[1]. Ukończył Szkołę Realną w Sosnowcu, a następnie podjął studia na Politechnice Warszawskiej. Po zamknięciu w 1905 roku Politechniki, podobnie jak wielu jego kolegów, kontynuował studia daleko od Warszawy. W 1910 roku ukończył politechnikę w Wiedniu.
Po powrocie do Warszawy rozpoczął pracę u Franciszka Lilpopa i Karola Jankowskiego, w firmie „Biuro Architektoniczne Franciszek Lilpop i Karol Jankowski”, następnie w pracowni Juliusza Nagórskiego. W 1913 roku został członkiem Koła Architektów w Warszawie założonego przez Franciszka Lilpopa. W wykazie członków Koła z 1914 roku Maryan Kontkiewicz figuruje jako „architekt wolnopraktykujący”. Po I wojnie światowej pracował jako architekt m.in. w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, Ministerstwie Robót Publicznych, Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (w którym zorganizował wydział budownictwa szkolnego i pracował nad typowymi projektami szkół), wreszcie w Banku Gospodarstwa Krajowego. Równocześnie prowadził prywatną praktykę.
Kontkiewicz tworzył formy historyczne, głównie klasyczne, często – szczególnie początkowo – nawiązujące akcentami dekoracyjnymi do historyzującej architektury francuskiej. Często nawiązywał też do polskiej architektury „dworkowej” przełomu XVIII i XIX w[1].
W roku 1913 Marian Kontkiewicz mieszkał przy ul. Kaliksta 12 m. 17[2], a w 1914 roku mieszkał już w domu własnego projektu przy ul. Śniadeckich 23 (w momencie przeprowadzki do ten miał adres Kaliksta 23) w mieszkaniu na 5. piętrze o numerze 15. Wyżej na poddaszu mieściła się jego pracownia architektoniczna. Na 3. piętrze, w tym samym pionie co mieszkanie Mariana Kontkiewicza, znajdowało się mieszkanie jego rodziców. Ciężko chory, tuż przed śmiercią przeprowadził się na ul. Lekarską 17[3].
Ożenił się z Janiną z Newlin-Wagnerów, z którą miał dwóch synów: Ryszarda i Andrzeja[1].
Spoczywa w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 194–II–17/18) wraz z ojcem i bratem[4].
Realizacje
[edytuj | edytuj kod]- dom mieszkalny (Dom Wedingera lub Kamienica Mariana Kontkiewicza) przy ul. J i J. Śniadeckich 23 (1913)[5] (wczesny modernizm, secesja). Podobno współpracownik architekta, Juliusz Nagórski rozgłaszał, że ta kamienica jest jego dziełem. Rozżalony Kontkiewicz postanowił umieścić na elewacji swoje nazwisko i datę, by nikt już nie miał wątpliwości, kto jest autorem tego projektu
- Kamienica Próchnickich, przy ul. Koszykowej 70, róg ul. Emilii Plater (1913) (dekoracja zniszczona)
- pałacyk przy ul. Mokotowskiej 62 (wspólnie z J. Nagórskim)
- gmach Gimnazjum im. S. Staszica przy ul. Noakowskiego 6 (wspólnie z S. Zaleskim) (1914) (projekt i częściowa realizacja). Trzypiętrowy gmach gimnazjum im. Stanisława Staszica (nr 46B/5534, nast. nr 60, obecnie nr 6) powstał w latach 1914–1916, jest zwieńczony attyką w stylu polskiego renesansu[6]
- domy mieszkalne przy ul. Towiańskiego (obecnie Wieniawskiego) na Żoliborzu (budynki Kolonii Żoliborz Urzędniczy)
- dom mieszkalny przy Alei 3 Maja 38/ul. Smolnej 15 (ok. 1914) (zniszczony)
- budynek spółdzielni mieszkaniowej "Spójnia" urzędników Ministerstwa Reform Rolnych (1914)[7]
- Willa Narutowicza (1921)
- domy mieszkalne na Kolonii Staszica[8]:
- przy ul. Wawelskiej16
- przy ul. Nowowiejskiej (zniszczony)
- przy ul. Langiewicza 19/21: Podwójny domek z filarkami zwano niegdyś "Małym Belwederem" i był to z pewnością najpiękniejszy dom w Kolonii Staszica. Wbrew pozorom nie jest to żaden pałacyk, lecz stosunkowo skromny bliźniak o dwóch paradnych portykach kolumnowych i dwóch portalach z kartuszami podtrzymywanymi ni to przez orły, ni to kury. Od kilkudziesięciu lat popada w ruinę, choć wiele innych domów w okolicy jest wypielęgnowanych[9]
- parę domów przy ul. Filtrowej
- Dom Urzędników Banku Gospodarstwa Krajowego przy ul. Polnej 44, róg ul. Jaworzyńskiej
- gmach szkoły przy ul. Narbutta 33 (później mieściła się tu Akademia Stomatologiczna)
- dom mieszkalny przy ul. Łowickiej 62
- kilka prac poza Warszawą.
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Kontkiewicz otrzymał m.in. I nagrodę w konkursie na odbudowę Teatru Narodowego - wtedy Teatru Rozmaitości[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Polski Słownik Biograficzny. T. XIII. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1967–1968, s. 604.
- ↑ Księga Adresowa b. Wychowańców Politechniki Warszawskiej 1898–1905, Wydana staraniem i nakładem Koła b. Wychowańców Politechniki Warszawskiej. Warszawa: 1913.
- ↑ Informacja pochodzi od syna Andrzeja
- ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
- ↑ Kamienica Mariana Kontkiewicza. [dostęp 2013-08-30].
- ↑ Ulica Stanisława Noakowskiego. [dostęp 2016-01-10].
- ↑ Marian Kontkiewicz. [dostęp 2011-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-06)].
- ↑ Kolonia Staszica. [dostęp 2011-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-11)].
- ↑ Jerzy S. Majewski: Ulica Langiewicza. Gazeta.pl, 2008-04-07. [dostęp 2011-06-05].
- ↑ Konkurs na odbudowę teatru Rozmaitości. Dziennik Zarządu M. St. Warszawy 1920 nr 19, 1920-02-26. s. 2–3. [dostęp 2015-01-15].