Mario Vargas Llosa

Honorigoj
Honorigoj	(2021) prix André-Malraux du roman engagé (mul) ../... 67+ ; vd

Postenoj
Postenoj	seĝo 18 de la Franca Akademio (2021–); prezidanto (1977–1979) vd

**Mario Vargas Llosa**
Mario Vargas Llosa
	Nobel-premiito
Persona informo
	Mario Vargas Llosa
Naskonomo	Jorge Mario Pedro Vargas Llosa
Naskiĝo	28-an de marto 1936 (88-jaraĝa); en Arekipo, Peruo
Religio	agnostikismo vd
Lingvoj	hispana • franca • angla vd
Loĝloko	Arekipo • Cochabamba • Pjuro • Limo • Parizo • Madrido • Barcelono vd
Ŝtataneco	Domingo (2023–); Hispanio (1993–); Peruo vd
Alma mater	Komplutensa Universitato de Madrido - doktoreco (1958–1971); Ĉefa Nacia Universitato de San Marcos - juro, literaturscienco (1953–1958); collège San Miguel de Piura (fr) (1952–1952); Leoncio Prado Military Academy (en) (1950–1951); Colegio La Salle (en) (1947–1949) vd
Partio	People's Liberty (en) (2023–); Liberty Movement (en) (1987–1993); Liberty Movement (en) vd
Subskribo
Familio
Patro	Ernesto Vargas Maldonado (en) vd
Patrino	Dora Llosa Ureta (en) vd
Edz(in)o	Patricia Llosa Urquidi (en) (1965–2016); Julia Urquidi Illanes (en) (1955–1964) vd
Amkunulo	Isabel Preysler (en) (2015–) vd
Infanoj	Álvaro Vargas Llosa; ( Patricia Llosa Urquidi (en) ); Morgana Vargas Llosa; ( Patricia Llosa Urquidi (en) ) vd
Parencoj	Luis Llosa (en) (kuzo) vd
Profesio
Okupo	filmreĝisoro (1976–1976); dramaturgo ; prozisto ; filozofo ; publikigisto ; verkisto ; universitata instruisto ; eseisto ; dramaturgo ; literaturkritikisto ; politikisto ; ĵurnalisto ; romanisto vd
Laborkampo	Literaturo vd
Aktiva en	Madrido • Parizo • Limo • Londono • Kembriĝo • Barcelono vd
Aktiva dum	1959– vd
Doktoreca konsilisto	Alonso Zamora Vicente vd
Verkado
Verkoj	La ciudad y los perros ❦; The Green House ❦; Conversación en La Catedral vd
Postenoj
Postenoj	seĝo 18 de la Franca Akademio (2021–); prezidanto (1977–1979) vd
Honorigoj
Honorigoj	(2021) prix André-Malraux du roman engagé (mul) ../... 67+ ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Franca Akademio (2021–); Akademio Perua de la Lingvo (1977–); Inter-American Dialogue (en) ; Societo Mont Pelerin ; Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj ; Brazila Beletristika Akademio ; Reĝa Akademio Hispana vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Jorge Mario Pedro VARGAS LLOSA, konata kiel Mario VARGAS LLOSA [elp. Marjo Bargas Ljosa] (naskiĝis la 28-an de marto 1936 en Arequipa) estas perua kaj hispana (ekde 1993) verkisto, ĵurnalisto kaj politikisto. Li estas laŭreato de Nobel-premio pri literaturo de la jaro 2010.

Biografio

Vargas Llosa naskiĝis en Peruo, en mezklasa familio de Arequipa, kaj studis en Hispanio.

Baldaŭ konata tutmonde, li verkas en la hispana lingvo, ĉefe romanojn, sed ankaŭ elstaras liaj artikoloj kaj eseoj, ne nur beletraj sed ankaŭ politikaj, pri kiuj estas konata lia paso el maldekstremaj opinioj al la defendo de la novliberalismo.

Li famiĝis internacie en la 1970-aj jaroj danke al la eldona fenomeno konata kiel "boom" en Hispanio kaj en la tuta Eŭropo, per kio oni disvastigis la verkojn de tiamaj hispanamerikaj verkistoj (romanistoj kaj rakontistoj ĉefe) kiel Gabriel García Márquez, Julio Cortázar kaj aliaj, kune kun Mario Vargas Llosa.

Li estis kandidato al la prezidanteco de Peruo en 1990, sed perdis fronte al la tiam nekonata Alberto Fujimori. Jam tiam en tiu epoko li pasigis longajn loĝadojn kaj en Britio kaj en Hispanio, anstataŭ en Peruo. Pli kaj pli li iĝis pli dekstrema. Lastatempe, post ekregistaro de maldekstrema Pedro Castillo en Peruo kaj de Pedro Sánchez en Hispanio, kelkaj asertoj liaj iomete skandalis kiel eĉ kontraŭdemokrataj: "Latinamerikanoj eliros el krizo nur kiam ili malkovros, ke ili malbone voĉdonis. Gravo en baloto ne estas libero en elekto, sed bone voĉdoni".^[1]

Premioj

Premio Princo de Asturio de la Beletro (1986).
Premio Cervantes (1994).
Pacpremio de la germana librokomerco (1996)
Nobel-premio pri literaturo (2010)

Verkoj

Los jefes (La ĉefoj) (1959)
La ciudad y los perros (La urbo kaj la hundoj) (1963)
La casa verde (La verda domo)) (1965).
Conversación en La Catedral (Interparolo en La Catedral) (1969)
Pantaleón y las visitadoras (Pantaleono kaj la vizitulinoj) (1973)
La tía Julia y el escribidor (Onklino Julia kaj la skribisto) (1977)
La guerra del fin del mundo (La milito de la mondfino) (1981)
Lituma en los Andes (Lituma en Andoj) (Premio Planeta, 1993).
Los cuadernos de don Rigoberto (La kajeroj de sinjoro Rigoberto) (1997)
La fiesta del chivo (La festo de la kaprido) (2000)
El paraíso en la otra esquina (La paradiso aliangulen) (2003) - pri la historio de Paul Gauguin kaj Flora Tristán.
La tentación de lo imposible (La tento de l' neeblo) (2004)

Notoj

↑ "La democracia es votar lo que diga Vargas Llosa": críticas por las palabras del Nobel de Literatura en la Convención del PP Público 1a de Oktobro 2021, ALirita la 1an de Oktobro 2021.

Eksteraj ligiloj

Mario Vargas Llosa en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Mario Vargas Llosa en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Mario Vargas Llosa en la Vikicitaro (Kolekto de citaĵoj)

Oficiala retpaĝo de Mario Vargas Llosa
Literatura klubo Arkivigite je 2007-02-03 per la retarkivo Wayback Machine

Bibliotekoj

[1] "La democracia es votar lo que diga Vargas Llosa": críticas por las palabras del Nobel de Literatura en la Convención del PP Público 1a de Oktobro 2021, ALirita la 1an de Oktobro 2021.

[1]