Przejdź do zawartości

Marta Tomaszewska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marta Tomaszewska
Ilustracja
Marta Tomaszewska (2006)
Data i miejsce urodzenia

10 kwietnia 1933
Warszawa

Data i miejsce śmierci

4 lipca 2009
Warszawa

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Dziedzina sztuki

literatura

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Uśmiechu Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Marta Tomaszewska (ur. 10 kwietnia 1933 w Warszawie, zm. 4 lipca 2009) – polska pisarka, poetka i baśniopisarka.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Marta Tomaszewska, córka Tadeusza i Eugenii. Uczyła się w szkole im. N. Żmichowskiej. Ukończyła studia na Wydziale Dziennikarstwa i socjologię na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutowała w 1956 opowiadaniem w "Walce Młodych". Od 1965 współpracowała z "Płomykiem"[1].

Na podstawie tekstu Marty Tomaszewskiej powstał musical Wyprawa Tapatików, którego premiera odbyła się w 1982 w Teatrze Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku[2].

Była członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1994) oraz Polskiego PEN Clubu (od 1999)[3].

Za książkę Tego lata w Burbelkowie otrzymała w 2001 roku Nagrodę Literacką im. K. Makuszyńskiego dla najlepszej książki dla dzieci roku 2000. Za swą twórczość otrzymała wiele nagród, m.in.: Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla młodych (1981), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986)[4], Order Uśmiechu (1996) i Medal Polskiej Sekcji IBBY (2006)[3].

19 grudnia 2008 z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrała Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[5].

Współpraca ze Służbą Bezpieczeństwa PRL

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1971–1980 zarejestrowana jako tajny współpracownik SB pod numerem 51385 TW "Marta"[6]. Autorka licznych donosów m.in. na Annę Kamieńską, Pawła Śpiewaka, Seweryna Pollaka, Andrzeja Drawicza i Ignacego Szenfelda[7]. Dzięki współpracy ułatwiano jej wydanie książek i gwarantowano pozytywną ocenę przez krytykę literacką[8][9]. Nie miała problemów z paszportem, podróżowała swobodnie po Europie. Rok 1973 spędziła w Szwajcarii, w 1979 została wydelegowana przez Ministerstwo Kultury, na stypendium do Francji[4].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • A potem po prostu życie (1970)
  • Bal u zegarmistrza Teofila (1972)
  • Baśnie (2001)
  • Cykl Tapatików:
    • Wyprawa Tapatików (1974)
    • Tapatiki na Ziemi (1976, 2000)
    • Tapatiki kontra Mandiable (1976, 1985)
    • Powrót Tapatików (1984)
  • Dolina Czarów (2002)
  • Gdzie ten skarb?! (1966, 1977,1990)
  • Historia miłosna (1998)
  • Jasność i dal: wspomnienia z nie-pamięci (2003)
  • Jeżeli ze mną pojedziesz (1993)
  • Kawka, Lulek i Sebastian (1983)
  • Kim jest wujek Tomek? (1997)
  • Królowa Niewidzialnych Jeźdźców (1988, 1999)
  • Którędy do Eldorado? (1967, 1970, 1984)
  • Miraż miłości, miraż śmierci (1996)
  • Niezwykłe odwiedziny (1984)
  • Nocą po dniu miłości (1978)
  • O nieszczęśliwej księżniczce Irribindżi, dzielnej Czoro-Moro i Peterze piracie (1983)
  • Omijajcie wyspę Hula (1968,1973,1983,1988,1995)
  • Oswajanie przy tobie (1999)
  • Pampuszek w Dolinie Zbiegów (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1988)
  • Pan Tu i Pan Tam (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1986)
  • Peruka (1977)
  • Podróż do krainy Om (1979)
  • Porwanie (1974, 1978)
  • Potworek (1983, 1996)
  • Przyprowadź go do nas, Pu Bu! (1971, 1985)
  • Rozmowy z Ancymonkiem (1987)
  • Serpennte w raju (1978)
  • Sędzia (1979)
  • Szansa (1973)
  • Tajemnica białego pokoju (1977, 1986)
  • Tak lekko tańczysz (1996)
  • Tego lata w Burbelkowie (2000)
  • Tetraktys (1991)
  • Trójkąt bermudzki: opowieść magiczna (2002)
  • Ulica grozy (2007)
  • Urwany ślad (2002)
  • Wielkolud z Jaskini Piratów albo Tajemnica czwartej ściany (w 1988 książka została wpisana na Listę Honorową IBBY)
  • Wirująca ciemność (1979)
  • Wszyscy znamy Davida (1998)
  • Zamach na wyspę (1973,1976, 1986)
  • Zorro, załóż okulary! (1969)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Marta Tomaszewska. UM Oświęcim. [dostęp 2018-02-21].
  2. Marta Tomaszewska, [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2018-02-22].
  3. a b Marta Tomaszewska. Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. [dostęp 2018-02-22].
  4. a b Siedlecka 2005 ↓, s. 325.
  5. Uroczystość wręczenia medali Gloria Artis. mkidn.gov.pl, 19 grudnia 2008.
  6. Siedlecka 2005 ↓, s. 323.
  7. Anna Kamieńska "święta" figurantka [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2021-01-17].
  8. Siedlecka 2005 ↓, s. 347.
  9. PAKU & PLST, Biografie odtajnione. Z archiwów literackich bezpieki [Joanna Siedlecka] < KLIKAJ I CZYTAJ ONLINE, ISBN 978-83-7785-839-4 [dostęp 2021-01-17].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]