Max Frisch

Max Frisch
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Max Rudolf Frisch
Jaiotza	Zürich, 1911ko maiatzaren 15a
Herrialdea	Suitza
Bizilekua	Zürich; Erroma; Valle Onsernone (en)
Heriotza	Zürich, 1991ko apirilaren 4a (79 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: ondesteko minbizia
Familia
Ezkontidea(k)	Gertrud Frisch-von Meyenburg (1942ko uztailaren 30a - 1959); Marianne Frisch (en) (1968 - 1979)
Bikotekidea(k)	ikusi Ingeborg Bachmann; Käte Schnyder-Rubensohn (en) ;
Seme-alabak	ikusi Ursula Priess;
Hezkuntza
Heziketa	ETH Zürich ; Zuricheko Unibertsitatea
Hizkuntzak	alemana; italiera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, arkitektoa, antzerkigilea, eleberrigilea, eguneroko-idazlea, gidoilaria, filosofoa, kazetaria, biografoa eta poeta
Jasotako sariak	ikusi Arte eta letren komendadorea (1984) ; Georg Büchner saria (1958) ; Conrad Ferdinand Meyer Prize (1938) ; Wilhelm Raabe Prize (1954) ; Schiller Memorial saria (1965) ; Schiller prize (1973) ; Peace Prize of the German Publishers' and Booksellers' Association (1976) ; Neustadt International Prize for Literature (1986) ; Heinrich Heine Prize (1989) ; Charles Veillon prize in the German language (1958) ; Jerusalem saria (1965) ; Common Wealth Award of Distinguished Service (1985) ; honorary doctor of the University of Birmingham ; Honorary doctor of the Technical University of Berlin ;
Kidetza	Hizkuntza Modernoen Elkartea; Alemaniako hizkuntza eta literatura akademia; Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; Ameriketako Estatu Batuetako Arte eta Letren Akademia; Bavariako Arte Ederren Akademka
Genero artistikoa	antzezlana; Prosa

Max Rudolf Frisch (Zurich, 1911ko maiatzaren 15a – Zurich, 1991ko apirilaren 4a) arkitekto eta idazle suitzarra izan zen, antzerkia eta eleberria bereziki landu zituena. Bigarren Mundu Gerraren ondoren alemanezko literaturak duen egilerik nabarmenetarikoa da, bai eta XX. mendeko suitzar idazlerik ezagunenetarikoa ere.

Lanbidez arkitektoa zen. Antzerkigintzan aritu zen batez ere. Haren lanak parabolen antzekoak dira; psikologiak, ohiturek ez dute garrantzirik; pertsonaiak alegorikoak dira, lirismoa eta umorea guztiz alde batera uzten ez baditu ere. Brecht-en eragina igartzen zaio. Biedermann und die Brandstifter (1958, Su-emailleak, Antonio Labaienek itzulia), Zurich-eko burgesiaren aurreiritzi eta ahulezien satira da; Don Juan oder die Liebe zur Geometrie (1953, Don Joan edo geometriarekiko maitasuna), maitasunaren eta bikotearen ukapena; Andorra (1961), arrazismoaren salaketa. Eleberri garrantzizkoak idatzi zituen gizon modernoaren alienazioa gai hartuta: Ez naiz Stiller (1954), Homo faber (1957), eta Mein Name sei Gantenbein (1964, Demagun Gantenbein naizela) esaterako.

Bibliografia

Eleberria

Stiller (1954)
Homo Faber (1957); "Homo faber (Elkar, 2001). Joxe Austin Arrietak euskaraturik.
Mein Name sei Gantenbein ("Demagun Gaztenbein naizela", 1964)
Dienstbüchlein (1974)
Montauk (1975)
Tryptichon. Drei szenische Bilder (1978)
Wilhelm Tell für die Schule (1978)
Der Mensch erscheint im Holozän (1979)
Blaubart ("Bizarrurdin", 1982)

Antzerkia

Nun singen sie wieder (1945)
Santa Cruz (1947)
Die Chinesische Mauer ("Txinako harresia", 1947)
Als der Krieg zu Ende war (1949)
Graf Öderland ("Oderland kondea", 1951)
Firebugs ("Su-emaileak", 1953/1958)
Don Juan oder Die Liebe zur Geometrie ("Don Juan edo geometriarekiko maitasuna", 1953)
Die Grosse Wut des Philipp Hotz (1956)
Andorra (1961)
Biografie (1967)
Jonas und sein Veteran (1989)

Beste batzuk

Blätter aus dem Brotsack (1939)
Tagebuch 1946-1949 (1950)
Tagebuch 1966-1971 (1972)

Ikus, gainera

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Max Frisch

Alemanezko literatura

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q115483
Multimedia: Max Frisch / Q115483