Mehmet Başaran (yazar)
| Mehmet Başaran | |
|---|---|
| Doğum | 25 Nisan 1926 Kırklareli, Lüleburgaz |
| Ölüm | 27 Haziran 2015 (89 yaşında) İstanbul |
| Meslek | Şair · yazar · öğretmen |
| Edebî akım | Toplumcu gerçekçilik · köy edebiyatı |
| Önemli ödülleri | Orhan Kemal Roman Armağanı |
Mehmet Başaran (25 Nisan, 1926, Kırklareli - 27 Haziran 2015, İstanbul), köy edebiyatı hareketinin şiirdeki temsilcilerinden biri olan şair, eğitimci ve yazardır.[1]
1926'da Kırklareli'nin Lüleburgaz ilçesindeki Ceylanköy'de doğdu. Kepirtepe Köy Enstitüsü'nü (1943) ve Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü'nü bitirdi (1946). Köy Enstitülü Hatun Birsen Başaran ile evlendi. Askerliğini yaparken Yedeksubay Okulu'ndan çavuşa çıkarıldı. Köy enstitüsü öğretmenliği, gezici başöğretmenlik, ilkokul öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği yaptı ve Türkiye Öğretmenler Sendikası'nın (TÖS) kuruluş çalışmalarına katıldı, 1979'da emekli oldu. 1950'li ve 1960'lı yıllarda güçlenen köy edebiyatı hareketinin şiirdeki önde gelen temsilcilerinden birisidir. İlk şiiri Köy Enstitüleri Dergisi'nde yer aldı. Adam Sanat, Gösteri, Kıyı, Varlık, Yansıma, Yazko Edebiyat, Yeditepe, Yeni Biçem, Yeni Ufuklar ve Yücel gibi dergilerde şiirleri yayınlandı. Toplumcu düşünceyi didaktizme düşmeden şiirlerine sindirmeyi bildi. Şiirlerinde direnme ve umut temalarını iç içe işledi. Aynı temalar gözlem ve deneyimleriyle bütünleşmiş olarak Ahlat Ağacı ve Nisan Haritası'ndan sonra şiir kitaplarına damgasını vurdu.
27 Haziran 2015 tarihinde hayatını kaybeden Başaran'ın cenazesi doğduğu yer olan Ceylanköy'de toprağa verildi.[2]
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1970 TRT Sanat Ödülleri Yarışması başarı ödülü
- 1979 Orhan Kemal Roman Armağanı
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ahlat Ağacı, 1953
- Çarığımı Yitirdiğim Tarla, 1955
- Karşılama, 1958
- Nisan Haritası, 1960
- Aç Harmanı, 1962
- Kocakent, 1963
- Zeytin Ülkesi, 1964
- Pıtraklı Memleket, 1969
- Sürgünler, 1970
- Tonguç Yolu, 1974
- Gök Ekin, 1975
- Elif Diye Bir Türkü, 1976
- Mehmetçik Mehmet, 1978
- Meşe Seli, 1982
- Günler Tuz Rengi, 1986
- Sabahattin Eyüboğlu ve Köy Enstitüleri, 1990
- Sis Dağı'nın Başında Borana Bak Borana, 1990
- Giz Kokan Suskunluk, 1991
- Yasaklı - Acının ve Sevginin Yurttaşı, 2. baskı 2003, Cumhuriyet Kitapları
- Köy Enstitüleri Özgürleşme Eylemi, 3. Baskı 2003, Cumhuriyet Kitapları
- Kuşatılmış Yaşam Günaydın Aşk, 2006, Cumhuriyet Kitapları
- Eylülün Kızgın Soluğu, 2007, Cumhuriyet Kitapları
- Yüreğinin Sesi Zeytin Ülkesi, 2007, Cumhuriyet Kitapları
- Öğretmenim Hasan Âli Yücel, 2009, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ünlü şair Mehmet Başaran yaşamını yitirdi". Hürriyet. 27 Haziran 2015. 27 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2015.
- ^ "Güle Güle Başaran Usta". Gorunumgazetesi.com.tr. 30 Haziran 2015. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2015.