Miastkò

Miastkò
POL Miastko COA 1.svg	POL Miastko flag.svg
Spòdlowé pòdôwczi
Państwò	Pòlskô
Wòjewództwò	Gmina Miastkò
Kréz	bëtowsczi
Wiéchrzëzna	5,68 kilometr kwadratowy
Pòłożenié:	54°01' nord. 16°59' pòr.
Lëdztwò (2016)	9491
Czerënkòwi numer	(+48) 59
Pòcztowi kòd	77-200
Registracëjné tôfle	GBY
Administracëjô
Bùrméster	Danuta Karaśkiewicz
Adresa: ul.Grunwaldzka 1 77-200 Miastkò tel. 59 857-25-42, faks 59 857-23-68 Domôcô starna gardu [[commons:{{{commons}}}|Galerëjô gardu na Wikimedia Commons]]

Miastkò (we zdrojach: Rumzbork 1565, Rummelsborch 1618, Stettlin Rummelsburg 1628, Rummelsburgk 1628, Rummelsburg 1789, Ramelsburg 1807, Rumelsburg 1807, Miastko 1885, Miastków 1885, Mjastko (Cenôwa), Miastkò (Ramułt); pòl. Miastko, miem. Rummelsburg) – gard leżący w bëtowsczim krézu w Pòrénkòwi Pòmòrsce, nad rzéką Stëdnicą (lewim dopłiwã Wieprzë). Stolëca Miastecczi Gminë.

Pòłożenié ë statisticzné pòdôwczi

• Geògrafné kòòrdinatë: szérzô - 54°01' N, dôłgòta - 16°59'E
• 170 km na nordóst òd Szczëtno, 52 km na pôłnié òd Stôłpska, 39 km na wieczór òd Bëtowa, 116 km na zudwest òd Gduńska
• bez gard przebiégają krajewé dardżi nr 20 i 21 ë bana Szczecënkò – Stôłpskò
• Lëdztwò: 11 998 (2004)
• Wiéchrzëzna: 15,68 km²
• Bezrobòcëzna: 13%
• Gãstnota lëdztwa: 1959 per./km²
• gardnô mapa
• jinteraktiwnô gardnô mapa

Lëdztwò Miastka

Wse Miastecczi Gminë

• Biôłô (pòl. Biała, miem. Bial)
• Bòbicëno (pòl. Bobięcino, miem. Papenzin)
• Chlebòwò (pòl. Chlebowo, miem. Kornburg)
• Czôrnicô (pòl. Czarnica, miem. Scharnitz)
• Dolskò (pòl. Dolsko, miem. Dulzig)
• Dretiń((pòl. Dretyń, miem. Treten)
• Dretink (pòl. Dretynek, miem. Tretenwalde)
• Gatka (pòl. Gatka, miem. Gadgen)
• Głodowò (pòl. Głodowo, miem. Gloddow)
• Komnica (pòl. Kamnica, miem. Kamnitz)
• Kôwcze (pòl. Kawcze, miem. Kaffzig)
• Kòwalewice (pòl. Kowalewice, miem. Julienhof)
• Kwisno (pòl. Kwisno, miem. Gewiesen)
• Lubkòwò (pòl. Lubkowo, miem. Georgendorf)
• Miôłocëce (pòl. Miłocice, miem. Falkenhagen)
• Òkunino (pòl. Okunino, miem. Wocknin)
• Paszeka (pòl. Pasieka)
• Piôszczëna (pòl. Piaszczyna, miem. Reinwasser)
• Pòpòwice (pòl. Popowice, miem. Puppendorf)
• Przãsëno (pòl. Przęsin, miem. Hansberg)
• Role (pòl. Role, miem. Grünwalde)
• Słoszënkò (pòl. Słosinko, miem. Reinfeld-Hammer)
• Swierzenkò (pòl. Świerzenko, miem. Klein Schwirsen)
• Swierzno (pòl. Świerzno, miem. Groß Schwirsen)
• Swieszëno (pòl. Świeszyno, miem. Schwessin)
• Trzcëno (pòl. Trzcinno, miem. Rohr)
• Turowò (pòl. Turowo, miem. Steinau)
• Turskò (pòl. Tursko, miem. Turzig)
• Wôłdowò (pòl. Wałdowo, miem. Waldow)
• Wãgòrzënkò (pòl. Węgorzynko, miem. Vangerin)
• Wiatrołóm (pòl. Wiatrołom, miem. Viartlum)
• Małô Wôłczô (pòl. Wołcza Mała, miem. Klein Volz)
• Wiôlgô Wôłczô (pòl. Wołcza Wielka, miem. Groß Volz)
• Żabno (pòl. Żabno, miem. Saaben)

Historëjô

Miastkò - stôri herb

Miastkò je stôrim słowiańsczim (pòmòrsczim) sedlësczã. Pierszé pisóné dokùmańtë ò miejscowòscë òkreslóny tedë rôz "môłi gard", rôz "wies" pòchòdają z lat 1335, 1368, 1478, 1496 ë 1506. Miastkò nôleżało tedë do pòmòrsczi familëje Maszewsczich (von Massow). W latach 1616-1617 mieszkeńcë zbùntowelë sã procëm Maszewsczim ë pò tim w 1617 Miastkò pierszi rôz dostało gardné prawa. W latach 1628 ë 1657 dwa pòżarë niszczą wiãcy jak 1/3 bùdinków w gardze, a 26 czerwińca 1719 trzecy òdżiń niszczi wnet côłi gard (òstają le dwa côłé chëczë!). Chòc Miastkò miało gardné prawa familëjô von Massow wcyg ùwôżała gard jakno swòji miectwò, a w swôre wmieszëwôł sã król I. Fridrich Wëlem w 1721 r. Sztrid zakùńczëł sã wërokã nadwòrnégò sądu w Kòszalënie (1781). Pierszi rôz w historëji Miastkò stało sã stolëcą krézu w 1843.

26 zélnika 1939 ògłoszëlë w Miastkù wòjnowi stan. Miastkò przedërchało wòjnã wnet bez wiãkszëch krziwd, ale dobëté 3 strëmiannika 1945 bez sowiecczich żôłnérzów bëło znikwioné w 70%. Ju 14 strëmiannika 1945 òstôł ùtworzony miastkòwsczi kréz. Pò refòrmie z 1946 Miastkò nalazło sã w szczëceńsczim wòjewództwie, a w 1950 miastecczi kréz nalazł sã kòszalënsczim wòjewództwie. Administracëjnô refòrma w 1975 ùmiescëła Miastkò w stôłpsczim wòjewództwie. W rokù 1998 w Miastkù pòwstôł Spòlëznowi Kòmitet Òbarnë Miastecczégò Krézu, ale w slédny refòrmie w 1999 Miastkò òstało le gminą i nalazło sã w bëtowsczim krézu.

• historiczné fotografije Miastka

Stôrodôwnotë

Miastkò - póznobarokòwô cerczew

• Póznobarokòwi kòscół wëbudowony w 1730 r. W 1905 r. do kòscôła béła dobùdowónô wieżô, chtërna w 1927 dostaa barokòwi hełm.
• Chëcz przë Ribacczi ùlëcë, z 1905 r.

Ùczba

• Zbiér Ògólowòsztôłcącëch Szkòłów
• Zbiér Mechanicznëch Szkòłów
• Zbiér Gbùrzczich Szkòłów w Łodzéżë
• Spòdlécznô Szkòła Nr 1
• Spòdlécznô Szkòła Nr 2
• Miastkòwskô Gimnazëjô

Jinszé informacëje

• Partnersczim gardã Miastka je miemiecczé Fallingbostel
• Górnomiemiecczé miono Miastka – Rummelsburg, pòdług legendë, pòchôdô òd miona rojbra Rumla, jaczi miôł żëc w dôwnëch czasach w òkòlim dzysdniowégò Miastka. Maszewskô familëjô (von Massow) chcaa dac Rumlowi tak wiôldżi plachc zemi, jaczi ùdô mù sã przejachac na kóniu òd rena do wieczora, żebë le rojber zaprzestôł swòjégò dzejaniô. Na zemi dóny Rumlowi miôł pòwstac Rummelsburg, to je Miastkò.
• Z Miastka pòchôdają m.jin. aktorka Ewa Gawryluk, jenerôł barni Zbigniew Zalewski ë kaszëbsczi lëterat Robert Zmùda-Trzebiatowsczi.

Lëteratura

• Jan Mordawski : Geografia Kaszub/Geògrafia Kaszëb; tłómaczëlë: Ida Czajinô, Róman Drzéżdżón, Marian Jelińsczi, Karól Rhode, Gduńsk 2008, ISBN 978-83-87258-13-9

Lënczi

• òficjalnô starna Miastka: Miastecki Portal Internetowy
• nieòficjalnô starna gardu: www.miastko.prv.pl
• Heimatkreis Rummelsburg in Pommern
• ZK-P Miastkò