Mieczysław Kwarciński
Mieczysław Kwarciński (ze zbiorów NAC) | |
kapitan | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1940–1945 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
4 Pułk Strzelców Podhalańskich, 3 Brygada Kadrowa Strzelców, 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa, Kedyw Inspektoratu Radzyń Podlaski w Okręgu Lublin AK, Inspektorat Zamość AK, 9 Pułk Piechoty 3 Dywizji Piechoty Legionów AK |
Stanowiska |
dowódca plutonu, oficer dywersji (szef Kedywu) Inspektoratu, dowódca radiostacji, dowódca plutonu radio, dowódca kompanii łączności, oficer łączności oddziału partyzanckiego |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
inżynier |
Odznaczenia | |
Mieczysław Józef Kwarciński vel Józef Bartołomowicz vel Mieczysław Skwarczyński vel Władysław Wilczyński vel Karol Niedźwiedzki, ps. „Ziut”, „Jaskółka”, „Leszcz” (ur. 25 listopada 1912 w Nowym Sączu, zm. 23 lutego 1978 w Londynie) – kapitan piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, cichociemny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Mieczysław Kwarciński był synem Józefa, ślusarza w PKP, i Wandy z domu Wilczyńskiej. Zdał maturę i uzyskał dyplom nauczyciela szkół powszechnych w Państwowym Seminarium Męskim im. J. Długosza w Starym Sączu. W lipcu 1934 roku ukończył dywizyjny kurs w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 4 pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie. Następnie pracował jako dyżurny ruchu na PKP, również we wrześniu 1939 roku. 13 maja 1940 roku przekroczył granicę polsko-słowacką, by następnie przez Węgry (17 maja), Jugosławię (23 maja) dotrzeć 27 maja 1940 roku do Francji, gdzie został skierowany do Rezerwowego Obozu Wyszkolenia Oficerów w Camp de Carpiagne. W czerwcu 1940 roku przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie został przydzielony do 3 Brygady Kadrowej Strzelców (walczył jako dowódca plutonu kompanii ckm 7 Batalionu Kadrowego Strzelców), a następnie do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej.
Po przeszkoleniu w dywersji, łączności i sabotażu przemysłowym został zaprzysiężony 7 kwietnia 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 25 na 26 stycznia 1943 roku w ramach operacji „Screwdriver” dowodzonej przez P/O Kingsforda-Smitha. Dostał przydział do Kedywu Inspektoratu Radzyń Podlaski w Okręgu Lublin AK na stanowisko oficera dywersji Inspektoratu (szefa Kedywu). Od października 1943 roku Kwarciński działał w Inspektoracie Zamość i pełnił kolejno funkcje: dowódcy radiostacji nr 77, plutonu radio (od wiosny 1944 roku), kompanii łączności, oficera łączności oddziału partyzanckiego nr 9, a od 20 maja 1944 roku – 9 pułku piechoty 3 Dywizji Piechoty Legionów AK.
9 pułk piechoty złożył broń przed Armią Czerwoną 30 lipca 1944 roku. Kwarciński wydał radiostację, zawiadomił o tym Londyn i wyruszył do Warszawy. Został aresztowany w Falenicy przez NKWD i wywieziony do Majdanka, skąd zbiegł, 22 sierpnia tego roku dotarł do Szczebrzeszyna. Padł ofiarą prowokacji NKWD związanej z próbą porwania radzieckiego samolotu w celu wydostania się z Polski. Został aresztowany przez NKWD i przewieziony na Zamek Lubelski. 2 lutego 1945 roku został skazany przez Wojskowy Sąd Garnizonowy na karę śmierci. W nocy z 18 na 19 lutego 1945 roku w wyniku akcji zbrojnej podziemia niepodległościowego na zamek w Lublinie, został uwolniony i przedostał się w marcu na Zamojszczyznę, a wkrótce potem – na Zachód. W latach 1945–1946 służył w 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej, a później, do 1948 roku, w PKPR. Osiedlił się w Londynie, pracował jako inżynier.
Tymczasem w Polsce wydano za nim list gończy (kwiecień 1945), następnie na podstawie amnestii w 1947 roku zamieniono mu wyrok śmierci na 12,5 roku więzienia, a w 1956 roku – na 8 lat i 2 miesiące. Zmarł 23 lutego 1978 r. w Londynie a 13 maja tego samego roku urnę z prochami przewieziono do Polski i złożono na cmentarzu komunalnym w Nowym Sączu [1].
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 roku
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 25 stycznia 1943 roku
- kapitan – 22 lipca 1944 roku, zweryfikowany ponownie ze starszeństwem z dniem 4 czerwca 1945 roku.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
- Brązowy Krzyż Zasługi.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Piotr Kazana: Leszcz - drapieżny ptak z Sącza. plus.gazetakrakowska.p, 12 października 2016.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 91–93. ISBN 83-902499-5-2.
- Krzysztof A. Tochman , Kpt. Adam Boryczka ps. „Brona”, „Tońko”, cichociemny, oficer AK, działacz Delegatury Zagranicznej Zrzeszenia WiN – Praca doktorska przygotowana pod kierunkiem dr. hab. Grzegorza Ostasza, prof. PRz, Rzeszów 2012, s. 433–434 [dostęp 2015-06-24] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-03] .
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 351. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 110–111.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Cichociemni
- Odznaczeni Brązowym Krzyżem Zasługi
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Oficerowie 3 Dywizji Piechoty Legionów Armii Krajowej
- Oficerowie Polskich Sił Zbrojnych
- Osoby skazane na karę śmierci w Polsce w ramach represji stalinowskich
- Ludzie urodzeni w Nowym Sączu
- Wojskowi związani z Nowym Sączem
- Więźniowie obozu NKWD na Majdanku
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Więźniowie zamku lubelskiego (Polska Ludowa)
- Żołnierze Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia
- Urodzeni w 1912
- Zmarli w 1978