İçeriğe atla

Minimalizm

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Minimalizm, modern sanat ve müzikte, kökeni 1960'lara giden, sadelik ve nesnelliği ön plana çıkaran bir akımdır. ABC sanatı, minimal sanat gibi tabirlerle de anılır.

Görsel sanatlarda minimalizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Richard Serra, "Berlin Eğrileri" (1986, çelik) Berlin
Ludwig Mies van der Rohe'in restore ettiği barselona'daki German Pavilion

Soyut dışavurumculuğun biçime ve duyguya verdiği aşırı öneme karşı bir tepki olarak, nesnenin nesne olma özelliğine dikkat çekmek ve ifade, tarihsel, sembolik anlamlarını minimuma indirmek amacıyla hareket etmiştir. Minimalist sanatçılar, nesnelere ve nesnelliğe olan bu ilgi nedeniyle genellikle heykel üzerinde yoğunlaşmışlardır.[1] Bu alandaki önemli isimler arasında Carl Andre, Sol LeWitt, Robert Morris, Richard Serra, Frank Stella, Robert Smithson, Donald Judd, Dan Flavin, Eva Hesse, Yayoi Kusama sayılabilir. Süreç sanatı, arazi sanatı, performans sanatı ve enstalasyon sanatı minimalizmden etkilenerek ortaya çıkmıştır.

Minimalizm, dönemin modernist sanat tarihçileri tarafından eleştirilmiş, Clement Greenberg tarafından tanımlanan resim ve heykelin modern diyalektiğinin yanlış anlaşılması sonucu ortaya çıktığı iddia edilmiştir. Bu eleştirilerin en bilineni Michael Fried tarafından minimalizmin teatral olma özelliği üzerinden yapılmıştır. Fried'e göre minimal heykelin izleyici ile karşılaşması fiziksellik üzerinden işler ve bakma eylemini bir gösteriye indirger.

Müzikte minimalizm

[değiştir | kaynağı değiştir]

Görsel sanatlara benzer şekilde, müzikte de minimalizm, biçimciliğe tepki olarak çıkmış, müzikteki duygusal sterilliği, entelektüel karmaşıklığı ve diğer biçimleri ortadan kaldırma amacı gütmüştür. Minimalist sıfatı müzikologlar tarafından La Monte Young, Terry Riley, Philip Glass veya Steve Reich'ın aralarında olduğu bazı bestecilerin indirgemeci ve yinelemeli kompozisyonlarını karakterize etmek için kullanılmıştır.[2] Gereksiz detaylardan ve süslemelerden kaçınan ve genellikle elektronik müzik aletine dayanan minimalist müzik, uzayan bir süre boyunca çok basit akorsal kalıpların tekrarıyla ve ritim, melodi ve armoni karmaşasının kasıtlı azaltmasıyla oluşur.[3] Minimalist müzikte çizgisel gelişim, motif, ton ve makam gibi geleneksel unsurlardan kaçınılarak tekrarın kullanımıyla kompozisyona yapı ve uyum kazandırılır.

Wim Mertens'e göre müzikte kompozisyonun uzunluğu belirleyici olmamalıdır. Aynı şekilde minimalist dansta hareketsiz bölümleriyle ve temel hareketlerin en aza indirgenmesiyle durağanlık sergiler.[3][4]

Minimalist besteciler arasında Philip Glass, Steve Reich, Terry Riley, Michael Nyman, La Monte Young, John Adams, Yann Tiersen ve Peter Machajdík sayılabilir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "MoMA - Minimalism". MoMA Learning. 26 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Adrian Wanner, Russian Minimalism: From the Prose Poem to the Anti-Story, Northwestern University Press, Evanston, IL, 2003, s. 3.
  3. ^ a b Bkz. Arargüç, Fikret Mehmet. “SANATTAN EDEBİYATA MİNİMALİZM VE EDEBİ BİR UYGULAMA: Ann Beattie'nin ‘The Rabbit Hole as Likely Explanation.’” Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, vol. 37, 27 Dec. 2016, pp. 88–113.
  4. ^ Edward Strickland, Minimalism: Origins, Indiana University Press, Bloomington, Indianapolis, 1993, s. 13.