Momus (kabaret)
| Data założenia |
1909 |
|---|---|
| Data rozwiązania |
1911 |
| Pochodzenie | |
| Aktywność |
31 grudnia 1908-2 kwietnia 1911 |
| Ostatni skład | |
| Jan Pawłowski (reżyser) | |
| Poprzedni członkowie | |
| Arnold Szyfman, Alfred Lubelski | |
Momus – warszawski teatr kabaretowy.
Kabaret powstał pod koniec 1908 r. po pierwszej próbie Arnolda Szyfmana, utworzenia kabaretu – teatru małych form w Krakowie[1]. W Warszawie Szyfman znalazł sponsorów i przy placu Teatralnym, przy ulicy Wierzbowej 9, naprzeciw Teatru Wielkiego, w restauracji Oaza[potrzebny przypis] powstała scena kabaretowa Momusa. Kierownikiem muzycznym był Alfred Lubelski[2], który uprzednio występował w kabaretach paryskich i w polskiej Oberży Pieśniarskiej w Paryżu. Strona dekoracyjna została powierzona Edwardowi Trojanowskiemu. Konferansjerem był Renard, który wygłaszał m.in. prolog[3]: W przybytku zrazów, kotletów i piwa/Staję przed wami z moją kastanietą/I wolam "Momus evohe"! "l'arte eviva"! Dla Momusa pisali, między innymi, Tadeusz Boy-Żeleński, Adolf Nowaczyński, Antoni Orłowski, Jan Lemański, Leon Choromański. Karykaturzystą Momusa był Mirosław Gajewski-Ostoja (pseud. Mir), a muzycznie oprawiał kabaret Adam Elertowicz. Czołowym konferansjerem Momusa był Władysław Renard (właśc. Szymon Władysław Czarnocki), później Kazimierz Lasocki. Do pieśniarzy należeli: Leon Schiller, Henryk Domański i Alfred Lubelski. Występowała także Mary Mrozińska, później dołączyła śpiewaczka Józefa Borowska.
Oprócz satyrycznych piosenek, skeczy, monologów i scen aktorskich, w programie były też jednoaktówki[4]. Momus torował drogę francuskiej chancon w przyszłych kabaretach literackich Warszawy, jedną z pierwszych była francuska piosenka Dymek z papierosa przywieziona przez Alfreda Lubelskiego z Paryża[4]. Karykatury członków Momusa drukowane były w Kurjerze Świątecznym[5][6][7][8][9][10].
Momus działał od 31 grudnia 1908 do 2 kwietnia 1911. Pierwsza próba generalna odbyła się 30 grudnia 1908 roku[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ powstały tam Figliki, jednak po miesiącu działalności, kabaret upadł
- ↑ Teatr "Momus". „Nowa Gazeta”. 3 (587), s. 3, 20 grudnia 1908. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).
- ↑ Teatr artystyczny "Momus". Seria 2-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 4, 21 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).
- ↑ a b Helena Karwacka: Warszawski Kabaret Artystyczno-Literacki Momus. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, seria: Varsaviana. ISBN 83-01-03598-6.
- ↑ Teatr artystyczny "Momus". Seria 1-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 4-5, 17 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).
- ↑ Teatr artystyczny "Momus". Seria 2-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 21 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).
- ↑ Teatr artystyczny "Momus". Seria 3-ga karykatur. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 31 stycznia 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).(Kaden, Henryk Makowki, Jan Pawowski)
- ↑ Teatr artystyczny "Momus".. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 7 lutego 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).(B. Gorczyński, S. Elektorowicz)
- ↑ Teatr artystyczny "Momus".. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 14 lutego 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).(Józef Baranowski, Marja Mrozińska, Kazimierz Lasocki)
- ↑ Teatr artystyczny "Momus".. „Kurjer Świąteczny”, s. 5, 28 lutego 1909. Warszawa. [dostęp 2017-04-12]. (pol.).(M. M. Poznański, Leon Choromański, Krupiński, Tadeusz Ulanowski )
- ↑ Wywiad z Arnoldem Szyfmanem
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Izolda Kiec, W kabarecie; Wrocław 2004