Monopoly

Monopoly
Xéneru	xuegu de tableru y economic simulation board game (en)
Subxéneru	xuegu de tableru
Orixe	Estaos Xuníos
Editorial	Hasbro
Data d'espublización	1937
Xugadores	mín: 2, mín: 8
Basáu en	The Landlord's Game (en)
Obres derivaes	Monopoly (es) , Q72345293 y Actioner (en)
Web oficial
[editar datos en Wikidata]

Monopoly ye un xuegu de mesa d'intercambiu y de bienes raigaños, anguaño producíu pola empresa estauxunidense d'accionistes Hasbro de Rhode Island. Monopoly ye unu de los xuegos de mesa comerciales más vendíos del mundu.

Como'l nome suxer, l'oxetivu del xuegu ye faer un monopoliu d'ufierta, teniendo toles propiedaes inmuebles qu'apaecen nel xuegu. Los xugadores mueven les sos respeutives fiches por veces en sentíu horariu alredor d'un tableru, basándose na puntuación de los dados, y cayen en propiedaes que pueden mercar d'un bancu imaxinariu, o dexar que'l bancu les puye en casu de nun ser mercaes. Si les propiedaes nes que cayen yá tienen dueños, los dueños pueden cobrar por pasar pola so propiedá o quien caya va poder mercá-yles.

Tien el so orixe nun xuegu de principios del sieglu XX, The Landlord's Game, creáu por Elizabeth Magie, del que se derivaron otros xuegos de bienes raíz y el mesmu Monopoly. Dende los Estaos Xuníos, el xuegu arrobinar a otros países en diverses versiones, como'l Matador danés. Xugadores n'Inglaterra o Estaos Xuníos, por casu, afaíen esta clase de xuegos a les sos llocalidaes, añadiendo nomes de llugares cercanos a los tableros de xuegu.

Historia

Patente de The Landlord's Game, antecesor del Monopoly, dada en 1904 a Y. Maggie.

El xuegu tien el so orixe nun xuegu creáu por Elizabeth Magie en 1903 y patentáu en 1904, llamáu The Landlord's Game. El xuegu fíxose popular en delles ciudaes de los Estaos Xuníos nos años siguientes, editar en delles formes y versiones ensin el control de la so autora orixinal.

En 1935 Charles Darrow, un vendedor de calefactores domésticos desemplegáu del sureste de Pennsylvania mientres la Gran Depresión de los años trenta patentó la versión de Atlantic City d'esi xuegu col nome de Monopoly. Tres un primer intentu fallíu de vendelo a la empresa xuguetera Parker Brothers, empecipió una producción a pequeña escala del xuegu que resultó esitosa. Parker volvió llamar entós a la so puerta pa faese col xuegu.

La compañía Parker Brothers, agora parte de la multinacional Hasbro, caltuvo que l'autor del xuegu ye namái Charles Darrow (en 1935) por motivos de marketing. Pero l'autora orixinal ye Elizabeth Magie (en 1903) y l'orixe del Monopoly como evolución de xuegos anteriores (toos ellos derivaos de The Landlord's Game), foi inclusive reconocida polos tribunales estauxunidenses nel casu de Parker vs. Ralph Anspach, mientres el llargu procesu xudicial asocedíu ente 1975 y 1986 arriendes de la publicación d'un xuegu de mesa tituláu Anti-Monopoly.

El nome d'una de les propiedaes, Marvin Gardens (Xardinos Marvin), ye, en realidá, deriváu de Marven Gardens, con y en cuenta de i, el nome d'un barriu al oeste de Atlantic City que ta ente los pueblos de Margate City y Ventnor City. Toos estos pueblos tán nuna islla llamada Absecon Island.

Darrow faía primeramente los sos xuegos de Monopoly a mano, cola ayuda del so primer fíu, William Darrow, y de la so esposa, quien coloreaban los espacios diseñaos con pluma por Charles Darrow sobre cachos circulares de hule y retayaben y marcaben les tarxetes de cartulina. Depués, cuando la demanda por mercar el xuegu aumentó, Darrow mandó faer los xuegos a una imprenta de Filadelfia, con tableros cuadraos de cartón. Darréu en 1935, Darrow vendió los derechos de producción de Monopoly a la empresa Parker Brothers de Massachusetts.

Según la empresa Hasbro, qu'adquirió Parker Brothers en 1991, desque Charles Darrow vendió los derechos de producción de Monopoly a Parker Brothers en 1935, más de 500 millones de persones xugaron el xuegu.

El Llibru Guinness de los récores da un númberu próximu a 500 millones de xugadores de Monopoly hasta 1999, convirtiéndolo asina nel xuegu de mesa más xugáu del mundu.

Anguaño, Hasbro entama regularmente campeonatos estauxunidenses y mundiales de Monopoly. Hasbro tamién auspicia campeonatos locales n'Estaos Xuníos, entamaos por aficionaos del xuegu. El vixente campeón del mundu ye'l noruegu Bjørn Halvard Knappskog, ganador del últimu campeonatu en Las Vegas. El siguiente va ser nel añu 2015.

Ediciones

Una particularidá del xuegu ye que munchos xugadores crean les sos propies regles caseres, o aprienden regles caseres d'otros xugadores. Sicasí, Monopoly tien el so propiu reglamentu escritu. La esencia d'ésti camudó pocu desque se patentó Monopoly en 1935. Namái dellos pocos detalles evolucionaron, como'l detalle avera del valor d'impuestos sobre xugadores que cayan nos dos espacios d'impuestos que tien el tableru. Les regles fueron replantegaes pa la so aclaración, pero la esencia nun camudó.

Hasbro produz distintes ediciones de Monopoly. Delles ediciones tán disponibles constantemente, como por casu Monopoly Standard o Monopoly Deluxe. Fáense tamién ediciones especiales pa promover productos d'otres empreses, como de la película animada Shrek 2, de personaxes de Disney, de series de televisión The Simpsons o en conmemoración de feches especiales, como'l setentenu aniversariu de Monopoly en 2005 o'l Monopoly Star Wars pa celebrar el ventenu aniversariu de La guerra de les galaxes. El Monopoly más recién ye'l Monopoly Imperiu, nel que los xugadores pueden apoderase de grandes marques internacionales, como Coca-Cola, Paramount, Samsung, McDonald's, etc; esta edición del xuegu ye posterior a Monopoly City, nel cual puedes crear la to propia ciudá con 80 edificios distintos.

Hasbro tamién llicencia la producción de Monopoly a otres empreses dientro y fora d'Estaos Xuníos. Por casu, la empresa USAopoly de California fai ediciones afeches a distintes ciudaes d'Estaos Xuníos o a productos y servicios d'otres empreses estauxunidenses, a manera de publicidá, como Coca-Cola Company, la NFL, o l'asociación de carreres d'automóviles NASCAR.

N'Estaos Xuníos, amás de la versión n'inglés, Hasbro produz una edición estauxunidense de Monopoly, con llugares de Atlantic City, traducida al español. L'actual traducción de les regles estauxunidenses del inglés al español ye abondo fiel.

Presentación de la edición pa Bilbao del Monopoly de Hasbro.

En 2004, en conmemoración del centésimu cincuentenu aniversariu de la fundación de Atlantic City, el periódicu Courier-Post del sur de Nueva Jersey, perteneciente a la empresa Gannett de Virxinia, publicó una serie d'artículos en llinia alrodiu de los llugares de Atlantic City nomaos en Monopoly. Nellos describióse cómo yeren les cais y contorna de Atlantic City na dómina de Charles Darrow nos años trenta, y cómo fueron camudando. El fíu mayor de Darrow, William, quien ayudó al so padre a faer a mano los xuegos de Monopoly, y quien foi un llabrador en Pennsylvania, foi unu de los entrevistaos pa esta serie d'artículos. Tamién foi entrevistáu Phil Orbanes, un antiguu emplegáu de Parker Brothers, que trabayaba na división de diseñu de Monopoly y quien publicó un llibru alrodiu de la hestoria y estratexa del xuegu.

En 2009, per primer vegada dende la so invención en 1930, Monopoly camuda'l so sistema de xuegu na nueva edición Monopoly City. Agora los xugadores van poder llevantar una ciudá dende la primer tirada de dados, esaniciando la necesidá de consiguir un grupu de propiedaes completu pa poder construyir edificios nes sos propiedaes. Amás, igual que na vida real, el valor de les propiedaes y los ingresos de los xugadores por arriendos pueden xubir o baxar al camudar el paisaxe de la ciudá. Los xugadores pueden construyir edificios qu'aumenten el valor de les sos propiedaes, como escueles o parques eólicos respetuosos col mediu ambiente, o pueden sabotear a los sos oponentes construyendo depuradores d'agües residuales o prisiones nes propiedaes d'estos.

Tamién esiste'l xuegu "Monopoly Edición Mundial" nel que, con tarxetes de creitu, pueden mercase les principales ciudaes del mundu como Barcelona, Montreal, Londres, Tokiu, Xerusalén, París, Sydney o Roma.

España

Les divisiones de Hasbro fora d'Estaos Xuníos producen ediciones de Monopoly con llugares locales, como por casu Hasbro Iberia, que produz ediciones de Monopoly con llugares de la Xunión Europea o ciudaes como Madrid, Barcelona, Sevilla, Zaragoza, Valencia, Málaga, Bilbao, Valladolid, Vigo, Palma de Mallorca, Murcia, Uviéu, Granada y Santander.

N'España, ente los años trenta y sesenta, el xuegu vender colos nomes d'El Palé, y La Paz con cais de Madrid como Paséu del Prado. Aparentemente, El Palé foi patentáu pol malagueñu Francisco Leyva Vances, y el so nome deriva de les lletres iniciales de Paco Leyva. Tamién se vendieron variantes del xuegu como La ruta de l'ayalga publicáu por Cefa nos ochenta, siendo unu de los sos mayores curiosos l'usu de monedes, y Petrópolis basáu nel comerciu de petroleu.

Nes Navidaes de 2006 llanzóse'l Monopoly con llugares de Zaragoza y tamién les versiones Señardá, con caxa de madera, y la electrónica, que sustitúi'l dineru de los xugadores por tarxetes de creitu.

Llatinoamérica

N'Arxentina ye bien popular un xuegu basáu nel Monopoly conocíu como Estanciero, una especie de Monopoly con Provincies d'Arxentina.

En Méxicu hai un xuegu bastante curiosu llamáu Turista, onde se comercialicen territorios representando Estaos Méxicanos.

En Guatemala la empresa Xuegos Metta Produz el Bancopoly, que ye una versión modificada con nomes de llugares de guatemala.

En Cuba esiste un xuegu similar llamáu Delda eterna nel que, en cuenta de negociantes, los participantes xueguen el papel de gobiernos, y l'oxetivu ye ganar al Fondu Monetariu Internacional (que cumple la función que tien la banca nel Monopoly). Delda eterna foi darréu afechu y comercializáu n'Arxentina.

Dende l'añu 1989, Industries Ronda, de Colombia, so llicencia de Parker Brothers publica una edición local llamada Monopoly Edición Colombia, que reemplaza los llugares [clásicos del xuegu, por llugares comunes y representativos d'ocho ciudad colombianes, Bogotá, Medellín, San Andrés, Cartagena, Cali, Manizales, Cúcuta y Popayán, amás les aiciones d'estaciones de tren son reemplazaes por terminales de tresporte de cali, Pereira, Medellín y Bogotá. Usa como moneda'l pesu. La más recién versión, de 2006, ye la sesta edición d'esti xuegu. Esta empresa amás publica les ediciones estándar y especiales que se vienden nel mercáu Chilenos.

N'Uruguái el Monopoly meyor conocíu como Monopoliu ye unu de los xuegos de caxa más vendíu, ye típicu xugar a esti xuegu cuando llueve y nun puede salise. N'Uruguái hai una versión de Monopoliu llamáu Monopoliu Montevidéu, esti xuegu vien nuna especie de maleta qu'adientro tien el tableru y les demás coses. Esti Monopoly tien Barrios de Montevideo

Tableros del Monopoly

Artículu principal: Tableros del Monopoly

Equipu

Cada xugador ta representáu por un símbolu pequeñu de metal que se mueve alredor del tableru d'alcuerdu al númberu qu'apaez al tirar los dados. Les pieces del xuegu que s'utilicen anguaño son les de la semeya de la derecha (d'esquierda a derecha):

• Una carretilla
• Un buque de guerra *

Un sacu de dineru (nes ediciones de 1999 - 2007)

• Un caballeru a caballu (retirada dende 2000)
• Un vehículu (Ford 40 Special Speedster 1934)
• Un tren (namái na edición de luxu)
• Un alferga
• Un obús, meyor conocíu como un cañón
• Un zapatu d'estilu antiguu *

Un perru Terrier escocés (dende la edición de 1942)

• Un sombreru de copa
• Una plancha (retirada dende 2013)
• Un Gatu (dende 2013)

Na versión australiana, apaez amás un coala.

Munches de les fiches fueron creaes por empreses como la Dowst Miniature Toy Company, que fizo dijes y fiches metáliques, diseñaes pa ser utilizaes en pulseres. El buque de guerra y el cañón fueron usaos nel xuegu de guerra de Parker Brothers Conflict (llanzáu en 1940), pero dempués de que'l xuegu fracasara nel mercáu, les pieces reutilizar pal Monopoly. Hasbro adoptó apocayá'l buque de guerra y el cañón del xuegu Diplomacy.

Nes primeres ediciones de la versión estándar (incluyendo delles ediciones de Canadá, qu'utiliza'l diseñu del tableru d'EE.XX.) nun s'inclúin les fiches de peltre, sinón qu'había peones xenéricos de madera idénticu a les del xuegu Sorry!. Parker Brothers adquirió tamién Sorry! na década de 1930.

En febreru de 2013, dempués una votación en llinia fecha polos xugadores, decide retirase planchar y remplazarla con un gatu.

Otros artículos incluyíos na edición estándar son:

Nel Reinu Xuníu, los dados fueron sustituyíos por una ruleta por cuenta de la falta de materiales mientres la Segunda Guerra Mundial.

• Un par de dados de seis cares. (Dende l'añu 2007, un tercer dadu "rápido" "Speed Die" foi añadíu en delles variaciones.)
• Un títulu pa cada propiedá. Un títulu de propiedá dáse-y a un xugador cuando ésti mercar, y especifica el preciu de compra, valor de la hipoteca, el costu de la construcción de viviendes y hoteles na propiedá, y los distintos precios d'arriendu, dependiendo del grau de desenvolvimientu de la propiedá. Les propiedaes inclúin:
  • 22 cais, estremaos en 8 grupos de colores de dos o trés calles. Un xugador tien de tener toos d'un grupu de color (comúnmente confundíu a llamase un monopoliu), col fin de construyir cases o hoteles. Si un xugador quier hipotecar una propiedá d'un grupu de colores, non yá retírense los hoteles o cases d'esa propiedá, los de les otres propiedaes del mesmu color tamién.
  • 4 ferrocarriles. Los xugadores cobrar l'arriendu $ 25 si son propietarios d'una estación, $ 50 si son propietarios de dos, $ 100 si son propietarios de trés y $ 200 si son propietarios de los cuatro. Estos suelen ser sustituyíos poles estaciones de tren n'ediciones de Monopoly distintes a los d'Estaos Xuníos.
  • 2 empreses de servicios públicos. L'arriendu ye cuatro veces el valor de los daos si'l xugador tien una utilidá, pero 10 vegaes el valor de los daos si'l xugador tien dambes coses. Hoteles y cases nun puede construyise sobre los servicios públicos o estaciones.
• Un suministru de papel moneda. El suministru de dineru ye teóricamente ilimitáu, si'l bancu quedar ensin dineru, los xugadores tienen de conformase con otros marcadores, o calcular sobre'l papel. El papel moneda adicional puede mercase en dellos llugares, sobremanera n'almacenes de xuegos y sitios de hobbies, o descargalo dende dellos sitios web, imprimilos y cortalos a mano (unu d'estos sitios creó un billete de $ 1.000 pal xuegu, que nun ye una de les denominaciones de serie). Na edición orixinal estándar d'EE.XX., el suministru xeneralmente empieza con $ 15.140. El ganador del Campeonatu Mundial de Monopoly cada cuatro años recibe la mesma cantidá en dólares d'Estaos Xuníos.
• 32 cases y 12 hoteles de madera o plásticu (l'orixinal y la edición de luxu tienen les cases y los hoteles de madera, el "conxuntu básicu" convencional utiliza los edificios de plásticu). A diferencia del dineru, les cases y hoteles tienen un suministru llindáu. Si nun se dispón de más edificios, nengún sustitutu ta dexáu.
• Una baraxa de 16 cartes de Casualidá y una de 16 cartes de Arca Comunal. Los xugadores saquen estes tarxetes cuando se posen sobre los caxellos correspondientes de la pista, y débese siguir les instrucciones impreses nelles.

Hasbro tamién viende una edición de luxu, que ye na so mayoría similar a la edición tradicional, pero cunta con cases y hoteles de madera y les fiches en tonos doraos, incluyendo una ficha, amás de los once estándar (una llocomotora del ferrocarril). Otres amiestes a la edición de luxu inclúi un carrusel de tarxetes, que tien les cartes de títulu de propiedá, y el dineru impreso en dos colores de tinta.

En 1978, el vendedor Neiman Marcus fabricó y vendió una edición de chocolate del Monopoly al traviés del so "Christmas Wish Book" (Llibru de deseos de Navidá) d'esi añu. Tol conxuntu yera comestible, incluyendo'l dineru, los dados, hoteles, propiedaes, fiches y tableru de xuegu. El conxuntu foi vendíu en 600 dólares.

Regles

Los xugadores empiecen por veces, el xugador qu'empieza'l xuegu decidir al azar antes de la partida.Cada xugador empecipia'l xuegu con 1500$Pa mercar aveníes, nun ye necesariu dar 2 vueltes sinón solo 1 . De la mesma, como ye costume, empieza llanzándose los dados y avánzase la so pieza en sentíu horariu alredor del tableru, el correspondiente númberu d'espacios.

Si un xugador cai nel espaciu Casualidá o Arca Comunal, recueye la carta cimera de la baraxa correspondiente y sigue les instrucciones escrites nella (estes cartes tienen de tar pámpana abaxo antes d'empezar la partida). Una vegada sacada la carta asitiar na parte inferior. Si'l xugador cai nuna propiedá ensin dueñu, yá sía una cai, un ferrocarril, o una utilidá, puede mercala sacantes que tea na primer vuelta del xuegu, la propiedá pol preciu de compra na llista. Si decide nun realizar esta compra, la propiedá ta disponible pa otru xugador que tenga'l dineru pa mercalo. Si la propiedá yá tien dueñu, tien de pagar al propietariu un arriendu determináu, el preciu depende de si la propiedá ye parte d'un conxuntu o'l so nivel de desenvolvimientu. Si un xugador saca'l mesmu valor colos 2 dados (sacar dobles), tira otra vegada dempués de completar la so vez. Si'l xugador saca 3 vegaes siguíes dobles, tendrá de dir a la cárcel.

Si un xugador ta na cárcel, nun realiza una vez normal, puede pagar 50$ pa ser lliberáu de la cárcel, o intentar sacar doble cinco nos dados. Si un xugador non saca doble cinco pa salir de la cárcel, dexa'l so vez. Si intenta esto 3 vegaes va tener que pagar la multa de 50$ por obligación pa ser lliberáu. Mientres el xugador ta na cárcel, inda puede vender propiedaes y edificios, y cobrar los arriendos. Si un xugador saca doble cinco, darréu puede movese acordies cola cantidá indicada polos dados, pero nun puede asina per segunda vegada dempués de salir de la cárcel. Mientres la vez d'un xugador, esi xugador tamién puede optar por desenvolver propiedaes, si tien toles propiedaes del grupu de colores. El desenvolvimientu implica la construcción de viviendes o hoteles nes propiedaes, de determinaes cantidaes de dineru que se paga al bancu, y faise un siguimientu nel tableru por aciu la adición de cases y hoteles a la plaza. El desenvolvimientu tien de ser uniforme al traviés d'un monopoliu (grupu de propiedaes del mesmu color), de tal manera qu'una segunda casa nun puede construyise nuna propiedá d'un monopoliu hasta que los otros tengan una casa.

Anque les cases y los hoteles nun puede construyise nos ferrocarriles o los servicios públicos, l'arriendu aumenta si un xugador tien delles víes ferriales o dambos servicios públicos.

Les propiedaes tamién pueden ser hipotecaes, anque tolos desarrollos realizaos sobre'l monopoliu tienen de ser vendíos primero que la propiedá sía hipotecada o comercializada. El xugador recibe dineru del bancu per cada propiedá hipotecada, que tien de ser devueltu con intereses pa retirar la hipoteca. Cases y hoteles puede vendese de nuevu al bancu a metá de preciu. La propiedá nun puede ser apurrida a otru xugador.

Un xugador declarar en quiebra, y polo tanto esaniciáu del xuegu, si nun puede pagar lo que debe. Si'l xugador en bancarrota debe al bancu, tien de pasar toles sos propiedaes al bancu. Si la delda ye a otru xugador, tien de dase toles propiedaes al oponente, pero'l nuevu propietariu tien que pagar al bancu pa retirar la hipoteca por cualesquier propiedá recibida. El ganador ye'l xugador que quede dempués de que tolos demás declarar en quiebra.

Regles caseres

Les instrucciones oficiales de Parker Brothers dexen dende hai enforma tiempu l'usu de regles de casa, amiestes o sustraiciones específiques de les normes oficiales establecíes. Munchos xugadores de Monopoly informal sorprender al afayar que dalgunes de les regles qu'utilicen nun formen parte de les regles oficiales. Munches d'estes regles de la casa tienden a faer el xuegu más llargu de forma aleatoria dando a los xugadores más dineru. Numbérense de siguío delles regles caseres habituales:

• Ensin puyes: Si un xugador decide nun mercar una propiedá ensin dueñu, nun se lleva a cabu la puya, y la vez pasa al siguiente xugador. Esto allarga'l xuegu por aciu l'aumentu de la cantidá de tiempu necesariu por que toles propiedaes mérquense y desenvuélvanse, y pol amenorgamientu de la velocidá a la que s'intercambia dineru.
• Un bonu p'aterrizar direutamente en Go al llanzar los dados (comúnmente una adición de $ 200 o $ 500). Esto puede o nun puede incluyir cartes qu'unvia al xugador a Go.
• Nos negocios, los xugadores pueden ufiertar "inmunidá d'arriendu" de les sos propies propiedaes (daquién que nun tien que pagar l'arriendu cuando aterriza nesa propiedá) como parte d'un alcuerdu (esto pue ser bonu pa un ciertu númberu d'aterrizaxes o en tol xuegu).
• Cuando se deben pagar impuestos o cantidaes diches nes cartes de suerte a la banca, esti dineru asitiar nel centru del tableru, de cuenta que cuando daquién caya nel caxellu de parking gratuitu llévese tou esti dineru.

Si te sale una tarxeta de pague los impuestos de la cai, si nun tienes propiedaes nesa cai los impuestos son nulos.

• Les propiedaes asitiar nel centru del tableru, arrexuntaes por color, servicios o tresporte, ordenaes aleatoriamente del 1 al 10; Les propiedaes mercar por grupos de color, o conxuntu de servicios o tol tresporte, namái un grupu por vez de xugador, mércase namái cuando se llega al caxellu de casualidá o de fortuna, nesi momentu'l xugador tendrá de decidir si sacar tarxeta o mercar un conxuntu de propiedaes, si decide lo último tendrá de llanzar los dados y mercar el conxuntu de propiedaes que lu toque, ye dicir si sále-y por casu nos daos la suma de 7, entós va mercar el conxuntu de propiedaes que s'atopa nel centru del tableru na posición 7 nesi momentu; si sále-y 12 tendrá de cuntar los grupos dende'l primeru hasta'l postreru, si sigue faltando va cuntar el primeru como si fuera'l siguiente dempués del postreru, y socesivamente. Tamién s'aplica que tou impuestu o multa espresada nes tarxetes o multa pa salir de cárcel, dichu dineru asitiar nel centru del tableru, de tal manera que'l xugador que llegue a parking gratuitu llevar tou, pero amás cuando se llega a parking gratuitu, el xugador beneficiar ensin nengún costu, d'un conxuntu de propiedaes, si ye qu'hubiera inda, llanzando los dados descritu enantes. Les cases constrúin sobre los terrenes de forma nivelada, por casu nun puede haber un terrén del mesmu color con trés cases y los otros terrenes con una sola casa, en tal casu tendría d'haber dos terrenales con dos cases y un terrén con una casa.

Les regles de casa, mientres nun sían oficiales, nun son totalmente reconocíos por Parker Brothers.

Ver tamién

• Monopoly City Streets
• La ruta de l'ayalga
• Petrópolis
• Estanciero
• El Palé
• El pan (El Panegry)
• Monopoly Millonariu *[[Elizabeth

Magie]]

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Monopoly.
• pulseres grabaes
• Versión de la ciudá de Granada
• Reglamentu de Monopoly de 1994, en formatu PDF
• Monopoly (Spanish Edition) Edición estándar estauxunidense con llugares de Atlantic City
• Ediciones disponibles del xuegu por comunidaes (Madrid, Barcelona, Murcia, Sevilla, etc).
• Hestoria del Palé y del Monopoly n'España
• Más información sobre'l xuegu Monopoly Colombia (N'inglés)
• Orixe del Monopoly y el xuiciu Anti-Monopoly na web de jugamostodos.org
• Esta obra remanez de la traducción parcial de Monopoly de Wikipedia - inglés, espublizada polos sos editores baxo la Llicencia de documentación llibre de GNU y la Llicencia Creative Commons Atribución-CompartirIgual 3.0 Unported.

• Datos: Q17243
• Multimedia: Monopoly (game)