Murmansk

Murmansk
Мурманск
Bayrak Arma
Murmansk Haritası.
Murmansk
Yüzölçümü
• Toplam	15055 km²
Nüfus  (2010)
• Toplam	307.257
• Yoğunluk	2060/km²
Zaman dilimi	UTC+03.00 (MSK)
Resmî site http://www.citymurmansk.ru/

Murmansk, Rusya'nın kuzeybatısındaki Murmansk yönetim biriminin Oblast) idârî merkezi şehir. Şehrin Sovyet dönemindeki eski adı "Romanov-na-Murmane" (Rusça: Рома́нов-на-Му́рмане) idi. Murmansk, Barents Denizi'ne 12 km. uzaklıkta, Kola Yarımadası'nın doğusunda yer alır.

Murmansk Köprüsü ve arkasında şehir panoraması.

Tarih

Şehir, 1916 yılında "Romanov-na-Murmane" adıyla kuruldu. "Romanof", çar âilesinin soyadı, "Murman" da Rusça "kuzey kıyısı" anlamına gelir. Norveççeden Rusçaya geçen "Murman", "kuzeyliler" (İngilizce: Nordmen, Almanca: Nordmaenner) ve "Norveçliler" anlamına gelmektedir.

I. Dünya Savaşı sırasında bir ikmal limanı olarak kurulan kent, 1918-1920 arasında Bolşevikler'e karşı savaşan İngiliz, Fransız ve ABD birlikleri tarafından üs olarak kullanıldı. II. Dünya Savaşı'nda Kuzey Buz Denizi üzerinden SSCB'ye savaş malzemesi taşıyan İngiliz-Amerikan konvoylarının kullandıkları başlıca limandı. Finlandiya topraklarında Alman kuvvetleri "Gümüş Tilki Operasyonu"nun bir parçası olarak 1941 yılında kente karşı bir saldırı başlattı ve Murmansk sadece Leningrad ve Stalingrad'ın imhâsının büyüklüğü olan geniş tahribatı yaşadı. Ancak, şiddetli Sovyet direnci ve sert yerel hava koşulları kenti ele geçirmeye ve hayati Karelya demiryolu hattının Almanlar'a geçmesini engelledi. Savaşın geri kalanında Murmansk, diğer müttefik ülkelerin Sovyetler Birliği'ne girerek silah ve diğer malzemeler geçmesinde bir geçiş noktası olarak görev yaptı.

Bu zafer, Almanlar üzerinde zaferin 40'ıncı yıldönümünde anılarak, 1985'te Murmansk şehrine "kahraman şehir" ünvânı verildi. Rus donanmasının gözbebeği "Amiral Kuznetsov" uçak gemisi bu limanda demirlidir.

Soğuk savaş sırasında Murmansk, sovyet denizaltı ve buzkıranların aktivite merkezi oldu. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra, yakındaki şehir ve Severomorsk Deniz Üssü, Rus Kuzey Filosu'nun merkezi olmaya devam etti.

Körfez Akıntısı'nın etkisi ile yılın hiçbir döneminde buz tutmayan Murmansk limanı, Rusya'nın Atlas Okyanusu ve öteki denizlere serbestçe açılan tek kapısıdır. Aynı zamanda Kuzey Kutup Dairesi içindeki en büyük yerleşim merkezidir. 2021 yılı sayımına göre şehrin nüfûsu 270,384 kişidir.

İklim

Murmansk iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	7,0	6,6	9,0	17,6	29,4	30,8	32,9	30,2	24,2	15,0	9,6	7,2	32,9
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	−7	−6,7	−2,4	2,6	7,6	13,6	17,3	14,9	10,0	3,6	−2,4	−5,3	3,8
Ortalama sıcaklık (°C)	−10,1	−9,7	−5,5	−0,7	4,0	9,2	12,8	11,1	7,0	1,5	−4,8	−8,2	0,6
Ortalama en düşük sıcaklık (°C)	−13,2	−12,8	−8,6	−3,8	1,1	5,7	9,2	8,0	4,5	−0,4	−7,1	−11,2	−2,4
En düşük sıcaklık (°C)	−39,4	−38,6	−32,6	−21,7	−10,4	−2,5	1,7	−2	−5,4	−21,2	−30,5	−35	−39,4
Ortalama yağış (mm)	30	22	23	24	36	53	70	61	52	51	38	34	494
Kaynak: Погода и климат

Nüfus

Yıllara göre Murmansk nüfusu
Yıl	Toplam	%±
1926	8,716	—
1939	117,069	%1243
1959	221,874	%90
1970	308,817	%39
1979	380,817	%23
1989	468,039	%23
2002	336,137	−%28
2010	307,257	−%9
2021	270,384	−%12
Kaynak: Census data

Şehrin demografik yapısı içerisinde Ruslar, Ukraynalılar, Belaruslular,Tatarlar ve Azeriler görülmektedir. Rus nüfusu çoğunluktadır fakat Ukraynalı ve Belaruslu nüfusu azınlıktadır.

Kardeş Şehirler

• Luleå, İsveç (1972)
• Vadsø, Norveç (1973)
• Jacksonville, Amerika (1975)
• Groningen, Hollanda (1989)
• Alanya, Türkiye (2014)
• Minsk, Belarus (2014)
• Harbin, Çin (2016)

Dış bağlantılar

• Murmansk: Info, News, Photos