Przejdź do zawartości

Myrtilos

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Myrtilos
Μύρτίλος
ilustracja
Występowanie

mitologia grecka

Rodzina
Ojciec

Hermes

Matka

Featusa

Myrtilos (grc. Μύρτίλος) – w mitologii greckiej syn Hermesa, woźnica Ojnomaosa, króla Pisy w Elidzie.

Myrtilos był synem Hermesa[1][2] zrodzonym z Danaidy Featusy[1][2] bądź też Klymene[2].

Drzewo genealogiczne Myrtilosa[2]
Zeus
 
MajaDanaos
 
 
 
 
 
 
Hermes
 
 
 
Featusa
 
 
 
 
 
 
Myrtilos

Myrtilos został woźnicą Ojnomaosa[1], króla Pisy w Elidzie, ojca królewny Hippodamei[3], Była to piękna kobieta o złotych włosach[4]. Myrtilos od dawna ją kochał[5]. Królewna nie mogła jednak wyjść za mąż, nie tylko za niego, ale w ogóle – z woli swego ojca[6]. Różnie przyczyny podają różne wersje mitu. Wedle jednej wersji monarcha usłyszał kiedyś przepowiednię, że śmierć przyjdzie nań z ręki zięcia[3]. Powodem mogło być również to, że Ojnomaos pożądał jej kazirodczo, co spotkało się z oporem córki[6]. W każdym razie starał się uniemożliwić córce wstąpienie w związek małżeński. Pretendent musiał wygrać z władcą wyścig na rydwany. Metę ustanowiono na Przesmyku Korynckim[3], w Koryncie tam, gdzie znajdował się ołtarz Posejdona[5]. Zalotnik brał Hippodameję na swój rydwan i uciekał[6]. Piękna dziewczyna rozpraszała zalotnika w jego rydwanie, a ponadto obciążała ona dodatkowo rydwan[5] Jeśliby pretendent dojechał Przesmyku Korynckiego niedogoniony, mógł poślubić królewnę. Jeśli jednak król go dogoni, zabije go[6] przez obcięcie głowy[4]. 12 głów wisiało nad bramą do zamku Ojnomaosa, gdy wyzwanie podjął Pelops[3], syn Tantala[7], Zeusowego syna władającego niegdyś Sipylos[5] w Azji Mniejszej[8].

Tym razem sytuacja była inna, bo sama Hippodameja zakochała się w młodzieńcu wielkiej urody. Postanowiła działać. Poprosiła o pomoc Myrtilosa, wykorzystując jego uczucie[6]. Możliwe, że Pelops albo i sama Hippodameja za pomoc obiecali mu jedną noc z królewną[5]. Myrtilos majstrował przy kołach rydwanu Ojnomaosa. Jedna z wersji mówi, iż je wyjął po prostu, inna zaś podaje, że zatyczki z brązu zamienił na woskowe, co opisuje Ferekydes z Aten[6]. Możliwe też, że zmienił w ten sposób osie kół[1]. Rozpoczęto wyścig. W jego trakcie wosk stopił się i koła rydwanu króla odpadły. Monarcha stracił życie[9], przeklinając zdradę Myrtilosa[6].

Pelops wraz z żoną i Myrtilosem jechał rydwanem. Gdy Hippodameja poskarżyła się na spierzchnięte usta, mąż poszedł szukać wody, by dać jej pić. Wtedy to Myrtilos próbował ją zniewolić[6]. Inna wersja mówi, że nie było próby zgwałcenia, że to sama Hippodameja uwodziła Myrtilosa, który odrzucił jej zaloty, a następnie oskarżyła go przed Pelopsem[5]. Po powrocie Pelopsa Hippodameja powiedziała mu o próbie zgwałcenia, a ten zrzucił woźnicę z Gerajstosu do morza, które odtąd jest zwane Mirtejskim[6]. Wedle innej wersji Pelops zrzucił Myrtilosa do morza podstępem, nie zgadzając się, by współżył on z Hipodameją, co mu wcześniej obiecywał[1]. W chwili śmierci Myrtilos przeklął Pelopsa, Hippodameję, ich dzieci[6] i wszystkich potomków[1].

Na tym jednak historia Myrtilosa się nie kończy. Po jego śmierci Hermes umieścił Myrtilosa na nieboskłonie, tworząc w ten sposób gwiazdozbiór Woźnicy[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Schmidt 2006 ↓, s. 219.
  2. a b c d e Grimal 2008 ↓, s. 243.
  3. a b c d Pietrzykowski 1983 ↓, s. 224.
  4. a b Parandowski 1979 ↓, s. 204.
  5. a b c d e f Grimal 2008 ↓, s. 145.
  6. a b c d e f g h i j Kubiak 1997 ↓, s. 500.
  7. Kubiak 1997 ↓, s. 205.
  8. Pietrzykowski 1983 ↓, s. 223.
  9. Pietrzykowski 1983 ↓, s. 224-225.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]