Najnovije doba
Najnovije doba (ruski: новейшее время), suvremena historija (njemački: Zeitgeschichte) ili suvremena epoha (francuski: époque contemporaine) su nazivi kojim se opisuje posljednja velika epoha svjetske historije koja uključuje i sadašnjost.
Često se, u nastojanju da se održi dotadašnja tradicionalna trodioba pisane historije na Stari, srednji i Novi vijek najnovije doba označava tek kao pod-period Novog vijeka.
Ljudska historija |
---|
↑ Kameno doba |
|
↓Budućnost |
Za određivanje njenog početka se, ovisno o različitim okolnostima i ideološkom određenju, koristi niz različitih kriterija. Ovdje su navedeni neki od datuma:
- 1789 - Francuska revolucija; taj se datum najčešće koristi u Francuskoj, gdje je rani Novi vijek istovjetan sa Novim vijekom;
- 1917 - Oktobarska revolucija; uglavnom se koristi u Rusiji; također se koristio u bivšim komunističkim državama (uključujući SFRJ), s obzirom da se izraz najnovije doba nastojao uskladiti sa marksističkom doktrinom o socijalizmu kao najnovijoj društveno-ekonomskoj formaciji; sa druge strane se koristio i u njemačkoj historiografiji s obzirom da je koincidirao sa ulaskom SAD u prvi svjetski rat koji je postavio temelje bipolarnog svijeta u drugoj polovici 20. vijeka;
- 1945 - završetak drugog svjetskog rata; uglavnom se koristi u Aziji gdje označava kraj kolonijalnih imperija i stvaranje niza novih država, nešto rjeđe u zapadnoj Evropi s obzirom da označava početak perioda mira, prosperiteta i društvenog progresa
- 1989 - Revolucije 1989, koje su označile kraj komunizma u Evropi, početak kraja SSSR i stvaranje niza novih nezavisnih država, odnosno globalnu hegemoniju SAD kao jedine svjetske supersile
- 2001 - napadi 11. septembra, koji su prema mišljenju nekih autora, označili početak kraja tzv. pax Americana i početak stvaranja tzv. multipolarnog svijeta
Postoji i shvaćanje da se za kriterij za određivanje "najnovijeg doba" ne može jasno fiksirati, odnosno da se njegov početak mijenja sa protokom vremena, odnosno sa odlascima i dolascima novih generacija koje imaju različita shvaćanja pojma "modernost" i "suvremenost". Tako npr. za generacije rođene iza 1960. izraz "najnovije doba" ne može označavati svijet u kome nije postojala televizija, dok generacije rođene iza 1980. taj izraz ne žele koristiti za svijet u kome nije bilo Interneta.