Namibia


(Flagg)	(Wapen)

Wahlspröök: Unity, Liberty, Justice
engl., „Eenheit, Freeheit, Gerechtigkeit”

Natschonalhymne: Namibia, Land of the Brave

Hööftstadt

Windhuk
22° 34′ S, 17° 05′ O

Gröttste Stadt Windhuk

Amtsspraak

Engelsche Spraak

Regeren
Präsident
Premierministerin

Republiek
Nangolo Mbumba
Saara Kuugongelwa-Amadhila

Sülvstännigkeit

21. März 1999 vun Süüdafrika

Grött
• Allens
• Water (%) 824.292 km²
? %

Inwahnertall
• 2008 afschätzt
• Inwahnerdicht 1.900.000
2,3/km²

Geldsoort Namibia-Dollar ([[ISO 4217|]])

BBP

7.400 Mio. US$ (125.) $ (2008)

3.584 US$ (95.) $ je Kopp

Tietzoon UTC+1 (UTC+1)

Internet-TLD

.na

ISO 3166 NA

Vörwahl ++264

De Republiek vun Namibia (fröher bekannt as „Süüdwest-Afrika“) is en Land in dat süüdwestliche Afrika, an de Küst vun den Atlantik. Namibia warrt begrenzt dör Angola un Sambia in’n Norden, Botswana in’n Oosten un Süüdafrika in’n Süden.

Vun dat late 19. Johrhunnert bit to’n Eersten Weltkrieg is dat Land en düütsche Kolonie ween. Dorna stünn Namibia unner Verwaltung vun Süüdafrika. Unafhängig wurrn is dat Land in dat Johr 1990. Dor is Namibia en vun de jungsten Natschonen in de Welt mit.

De Hööftstadt is Windhuk. Die meest Spraken sünd dor Engelsch, Afrikaans, Düütsch un Bantu.

Historie

1966 hett de SWAPO en krieg um de Unafhängigkeit gegen Süüdafrika anfungen. Man eerst 1988 hett Süüdafrika tostimmt, de Verwaltung över dat Land af to geven. Unafhängig wurrn is dat Land 1990, man de Walvisbaai hett Süüdafrika eerst 1994 an Namibia aftreden.

Politik

Hööft vun’n Staat is de Präsident. He warrt all fiev Johr vun de Inwahners wählt. Hööft vun de Regeerung is de Premierminister, de vun den Präsidenten anstellt warrt. De SWAPO is de gröttste Partei in’t Land.

Geografie

Namibia warrt in’n Osten dör de Kalahariwööst un dör Botswana, in’n Süden dör den Oranjestroom un Süüdafrika un in’n Norden dör den Kunenestroom, den Okavangostroom un Angola begrenzt. De Caprivistreek is en Landstreek vun 459 up 50 km, de in’n Noordosten, wat twuschen Angola, Sambia un Botswana liggen deit un in’n osten ok an Simbabwe grenzt.

Namibia is mehr as 825.000 km² groot. Dor gifft dat ganz verscheden Landschoppen, as Wooldsavannen, Barglänner, Wösten un Halfwösten. Wat de Geologie angeiht, kann Namibia as een vun de öllsten Delen vun den afrikaanschen Kontinent ankeken weern. Lang, ehr dat de Resenkontinent Gondwana tostanne kamen weer, sund in de Gegend vun dat hüdige Afrika twee Plateaus formt wurrn. Dat weern de Kongo- un de Kalahari-Kraton. De leste hett grote Delen vun dat hüdige Namibia innahmen. Dat Fasteland vun Gondwana, wat dormols ut Delen vun Afrika, Süüdamerika, Australien, Indien un de Antarktis bestahn hett, is eerst bi 550 Mio. Johre later tostanne kamen as Folg vun tektoonsche Perzessen. Sowat vör 150 Mio. Johren is Gondwana ut’neen braken un so sünd denn de hüdigen Kontinenten tostanne kamen.

Wat de Geografie angeiht, warrt dat Land updeelt in veer grote Delen: De dröge un unfruchtbore Namib-Wööst, de langs de Küst vun’n Atlantik liggen deit un twuschen 80 un 130 km breet is, dat zentrale Plateau, wat sik mit en Hööchde vun in’n Dörsnitt 1100 m över NN wiethen utreckt un denn de Sietlänner in’n Norden, wo ok de Etoscha-Pann mit tohöörn deit. In den westlichen Deel vun dat zentralplateau liggt ok dat Land sien hööchsten Barg. Dat is de Brandbarg mit 2561 m Hööchde.

Klima

Dat Klima vun Namibia is to’n groten Deel subtroopsch-kontinental. Dat beduut: Hier is dat meist warm un dröge.

De wichtigsten Klimazonen sünd:

Dat Namibwösten in’n Westen vun dat Plateau. Hier regent dat bannig minne. In düsse Gegend weiht dat ganze Johr hendör en starken, warmen Wind. De Temperaturen kladdert ok in’n Winter faken över 25 °C, ofschoonst dat in’e Nacht ok freren kann. Unnerscheden in de Temperatur vun mehr as 20 °C kaamt avends un morgens jummers wedder vör.
In de Kuntreien vun dat zentrale Hoochland kann dat faken bitter koolt weern. Man Snee fallt bloß ganz raar. In’n Summer sünd Dezember un Januar de warmsten Maanden mit Temperaturen vun mehr as 30 °C.
De Kalahari-Wööst stimmt, wat dat Weer angeiht, to’n groten Deel mit de namib övereen., bloß, dat dat hier en beten mehr Regen gifft.
In den Caprivistreek gifft dat regelmatigen Regen, dorto allerhand Strööm un Beken mit troopsche Regenwolden. De Luftfochtigkeit is hier hooch.
Direktemang an de Küst vun den Atlantik steiht dat Klima unner Indruck vun den Benguelastroom. Faken gifft dat dicken Nevel, weil düsse Stroom dorför sorgen deit, dat de süüdwestlichen Winnen afköhlt weert. Man vunwegen de slanke Kondensatschoon kaamt keen Regenwulken tostanne. In Summer gifft dat hier bloß matige Temperaturen un inÄn Winter is dat koolt. Dat Water is selten mehr as 15 °C warm.

Weertschop

De Bueree is jummers noch de Grundlaag vun de Weertschop in Namibia. So um un bi de Hälft vun de Lüde in Namibia leevt vun de Landweertschop. Man dat Land kann sik nich sülms versorgen. Weertvulle Devisen verdeent Namibia dör den Bargbo. Hüdigendags weert um un bi 20 % vun dat BBP vun den Bargbo tohopenbröcht. Wat dat Utföhren vun nich-energeetschen Mineralien angeiht, steiht Namibia in Afrika an veerte Stäe. Bi den Afbo vun Uran steiht Namibia in de ganze Welt up Platz fiev. Annere wichtige Produkten sünd Diamanten, Loot, Zink, Tinn, Sülver un Wolfram.

Dat Inkamen pro Kopp liggt in Namibia fievmol höger, as in de armsten Länner vun Afrika, man liekers leevt de meisten Namibiers in Armoot. De wichtigsten Upgaven vun de Weertschop in dat Land sünd de grote Arbeitslosigkeit, en Tominn an utbillte Facklüde, de unglieke Verdelung vun dat Inkamen un ok, dat grote Delen vun de Weertschop in de Hand vun Utlänners liggen deit.

Inwahners

Namibia is en vun de dünnst besiedelten Länner up de ganze Eer, ofschoonst de Inwahners vun 600.000 in dat Johr 1961 sik vermehrt hefft up 2.083.405 in dat Johr 2007. De Inwahners verdeelt sik hööchst unegol över dat Land hen. Dat gifft en grote Tahl vun verschedene Völker. De gröttste Deel vun de Namibiers leevt in de fruchtbaren Landstreken in’n Norden un in de Städer.

Völker

49,8 % vun de Inwahners höört to dat Volk vun de Ovambo. Dor hannelt sik dat um en Bantu-Volk bi, wat in de nöördlichen Gemarken vun Omusati, Oschana, Ohangwena un Oschikoto leven deit. Annere Völker, de to de Bantu-Gruppen tohöörn doot, sünd de Kavango in de Gegend mit densülvigen Naam, de Herero in de Gegend vun Othozondjupa, de Himba in Kunene un de Caprivianers in den Caprivistreek.

Völker, de to de Khoisan tohöörn doot, sünd de Nama in de Kuntrei vun Karas, de Damara in Erongo un de San (Buschlüde) in Omaheke.

In Namibia leevt ok bi 80.000 witte Lüde vun europääsche Afkumst. De meisten vun jem sünd Afrikaners (Buren). Se snackt, tohopen mit de Klöörlingen un Rehoboth-Basters Afrikaansch as Mudderspraak. En annere wichtige Grupp mank de Witten sünd de 25.000 Namibiers, de ut Düütschland afstammen doot. In’n Norden vun’t Land gifft dat denn ok noch bi 5.000 Lüde ut Portugal (sunnerlich Minenarbeiders un Siedlers).

Spraken

Amtssprake in Namibia is alleen man Engelsch. Man all annere Spraken weert vun den Staat ok gellen laten. Um un bi 60 % vun de Inwahners könnt Afrikaansch snacken. Hoochdüütsch is na Afrikaansch de Spraak, de in Süüd- un Middelnamibia an’n meisten bruukt warrt. Dat gifft so bi 20.000 bit 30.000 Lüde, de Düütsch as Mudderspraak snacken doot. Dor kaamt denn noch en paar Hunnerdusend Minschen to, de snackt Düütsch as tweete Spraak. In de Weertschop un bi den Tourismus vun Namibia speelt Düütsch en wichtige Rull. Ok in de Topographie is Düütsch wichtig: Veel Oorts- un Stratennaams in Namibia sünd düütsch. Köken-Düütsch, en eenfache Umgangsspraak oder Pidginspraak, wat in de düütsche Kolonialtied upkamen is, warrt hüdigendags noch vun um un bi 15.000, tomeist ole, Namibiers snackt.

Mediziensche Problemen

Hüdigendags hett sik um un bi de föffte Deel vun de Inwahners vun Namibia mit den HIV-Virus ansteken. Dorüm warrt dat Levensöller, wat de Lüde in’n Döörsnitt schaffen könnt, wieter dalsacken. 1980 hett dat bi 58 Johre legen, nu sünd dat bloß noch 38 Johre. De Striet gegen HIV/AIDS kümmt in düt Land nich so recht vöran. To’n Deel liggt dat an kulturelle Egenarden, to’n Deel an grote Problemen bi dat Versorgen vun AIDS-Patienten mit Medizin.

Weblenken

Republiek van Namibië - Regerung vun Namibia
Fotos vun Süüd-Namibia

Länner in Afrika

Afhängige Rebeden: Kanarische Inseln | Mayotte | Réunion | St. Helena, Ascension un Tristan da Cunha | Westsahara

Commonwealth of Nations