Neodimio
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
El neodimio l'è 'n elemènt chìmich enserìt endèla tàola periòdica dei elemèncc col sìmbol Nd. El g'ha nömer atòmich 60, che völ dì che 'l nùcleo de 'n àtom de neodimio el g'ha 60 prutù. L'è 'n metàl che fà part de la categurìa dei lantànidi.
L'è stat scuprìt del chìmich austrìaco Carl Auer von Welsbach endel 1885, per mès de 'n anàlizi spetroscòpica del didimio ensèma col praseodimio. El sò isolamènt come fùrma pùra l'è mìa stàt fàt enfìna al 1925. El nòm el vé de le praòle gréche neos, nöf, e didimos, zemèl.
Al dé d'encö el neodimio se l'oté per mès de 'n procès de scàmbe iònich de le sàbie de monazite.
El neodimio en natüra el se prezènta come 'na miscèla de sich izòtopi stàbii, 142Nd, 143Nd, 145Nd, 146Nd e 148Nd – de chèsti el 142 l'è chèl che bónda de piö (27,2%), e du izòtopi radioatìf, 144Nd e 150Nd.
I izòtopi radioatìf del neodimio en totàl i è 31 e chèi piö stàbii i è el 150Nd, che 'l g'ha 'n tép de smezamènt (emivita) de 1,1 × 1019 agn, 144Nd (2,29 × 1015 agn) e 147Nd (10,98 dé).