Nigeria
Nigeria (奈及利亞)
Nigeria (kamu nu Hulam: 奈及利亞)
u Nigeria sa i labu nu Fei-Cuo (非洲), itiza i 10 00 N, 8 00 E.
u ahebal nu lala' mapulung sa 923,768 sq km.
u ahebal nu nanumay sa 13,000 sq km.
hamin nu tademaw sa 186,053,386.
kakalukan umah sa 78%, kilakilangan umah sa 9.50%, zumaay henay umah sa 12.50%.
demiad (氣候)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]屬熱帶氣候, 一年當中最炎熱的季節在2月~3月期間, 溫度高達33度~38度。
u kacaledesan a demiad, sa caledesay nu mihecaan a puu' han, i saka tusa~saka tulu a bulad, satalakaway a demiad katukuh i 33 du' C~38 du' C.
一年僅分雨季及旱季兩, 4月~10月為雨季、11月~3月為旱季。最適合旅遊的時節為旱季時。
cacayay a mihcaan nika benis nu demiad u udad atu kakedalan, i sepatay katukuh tu cacay a bataan a bulad ku udadan a puu'. i sabaw tu cacay a bulad kutukuh tu saka tusa a mihcaan nu tuluay a balud u kakedalan a puu'. sakapahay a taidaan midang sa i kakedalan a demiad.[1]
tapang tusu nu kanatal (首都)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]u tapang tusu nu kanatal sa u Abuja (阿布加).
kakinginan nu kanatal demiad (國家紀念日)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]kakinging nu kanatal demiad sa 1 bulad 10 demiad.
tabakiay a tapang nu kanatal (元首)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]u tabakiay a tapang nu kanatal (cong-tung, 總統) ayza sa ci Muhammadu Buhari, micakat a demiad sa i 2015 a mihca 5 bulad 29 demiad.
kakanen (飲食)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]1.知名的點心是dodo,也就是香蕉, 在一般的路邊攤都吃的到.
katinengan nu babesingan han u "dodo", u paza' (pada') kuhan, i dada dadanan sa makakaen kita tuni pacakayan.
2.南部有種辛辣的魚料理.
nutipan nu Nigeria (奈及利亞) idaw kuni palumaan tu aledahay a sapatinu'i buting.
3.因黎巴嫩移民甚多, 故亦有黎巴嫰餐廳.
3. kiyami yadah ku mabulaway nu Li-Pa-Nen (黎巴嫩), sisa idaw ku Li-Pa-Nen (黎巴嫩) a kakanen.[2]
aaidangan (觀光景點)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]La-Ke-Se (Lagos, 拉哥斯)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]奈及秉亞重要商業重鎮。巿區內景點不多，但夜生活卻非常精采，尤其是音樂現場表演非常豐富，有名樂手Fell Kuti 就是來自拉哥斯巿郊。
Nigeria (奈及利亞) angangan nu pisiwbayan. inai ku aaidangan i tukay , nika u labi hantu sakalimulakan sa. micidek kuya datuk atu palaw matatungus ku sakanamuhan. idaw ku cacay midatukay ci "Fell Kuti" nama kaydaay i La-Ke-Se (拉哥斯) a niyadu' an.
Ariya Night Club 的老闆就是著名的Sunny Ade
另外還有Jazz38, 表演慾旺盛的人可以帶著樂器一起玩, 隨時有可被找上場客串喔。
Ariya Night Club a tawki u sasinganganay ci Sunny Ade, idaw henay kuduma ci Jazz38, manamuhay malimulak a tademaw taneng patayni ku sadatuk numisa mapulung kita misalama malimulak, sanisani alaw kaadihan nutaw patapabaw hantu kisu midatuk yu.
拉哥斯巿中心由三個小島組成，其中重要政治外交中心為拉哥斯島，國家博物館(National Museum) 就位在此島上。
La-Ke-Se (拉哥斯) nu tuluay a subal nikasakaputan, picidekan nu angangan a cen-ciay (政治) sakay hekal nu tatungus u La-Ke-Se (拉哥斯) a subal, kanatalay a puo-wu-kuan (National Museum 國家博物館) itini nina subalan.
館內珍藏許多銅雕，象牙製品，面具和古董。
ilabuhan yadah ku nipisinga' tuni sanga'an tu antan (銅雕) , ngipen nu zu (大象) anisanga'an, bihid (面具) atu mukasi a tuud.
除了古董之外，也收藏了現代藝品，特別是前任總統Murtala Mohammed 被暗殺時坐的車子也在展示行列，收藏非常多元且豐富。
nanu mukasiay satu, idaw ku nipisinga' tu nu aydaay a nalimaan, cidek sa tunu naayaway a cung-tung (總統) ci "Murtala Mohammed" nipacukan ni kacawan nida tu kadideng patinakuen tu itida, yadah kuni singaan nuheni tu cancanan aadihen.
Ka-Nuo (Kano, 卡諾巿)
位於Sahel，緊鄰撒哈拉沙漠，有一年的歷史，是西非最古老的城巿。
Ka-Nuo (Sahel 卡諾巿)
itida i Sa-Ha-La (沙哈拉), mitepal tu Sa-ha-la (撒哈拉沙漠) likenglikenan, idaw ku cacaya a mihcaan nu likisi, u Si-fa (西非) nu mukasiay a tuse .
雖然此地商業活動也相當繁榮，但比起安哥巿算是安靜的多。
amica kuni kayadah nu pacakaya itini kalimulaksa, nika mihida tu An-ke-se (安哥巿) sa tada caay tu ka cilaw.
老城(Old City) 是巿裡重要景點，老城門(Kofar Mata Gate) 可通往中央清真寺。
"tenesay a kenis" (老城, Old City) u maci nu angangan a aaidangan, "sasaedeb nu tenesay a kenis" (老城門, Kofar Mata Gate) taneng makatukuh i tebanan a Ci-Cen-Se (中央清真寺).
每個禮拜五中午12:30祈禱時，五萬名信眾齊聚一堂，場面非常壯觀。
tu pilipayan nu lima a demiad teban nu kalahukan sabaw tusa a pangkiw nu tuki malingatu milungc, limaay amang (萬) nu singia (信眾) mapulung itida miinuli, hatidaaytu nu tademaw saka namuhan sa miadih.
O-Ni-Sia picakayan (Onitsha Writer's Market, 歐尼夏市場)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]歐尼夏位於拉哥斯東方，是非洲人口最密集的地方。
O-Ni-Sia ku itida i La-Ke-Se (拉哥斯) nu waliyan, u Fey-Cuo (非洲) tademaw sa decdecay nu kakitidaan.
這裡有個很奇怪的巿場專門賣書,您會看到很多超奇怪的書名，例如:"憎恨對方的夫妻"或是"我的七個女兒愛追男人"。
itini idaw ku mahicaay nu iciba’ u cudadsa ku pacakayan, amakaadih kisu tu mahicaay a aasipan tu cudad nu hekal, tinaku sa " nama linges tunika taleacawaan" (憎恨對方的夫妻), atu " nu pituay a wawana numaku mangalay tu tatama’" (我的七個女兒愛追男人),
甚至連書評都很奇怪，例如說:這本書唸起來就像喝兩啤酒一樣的快樂"
pasu cuda mahicaay kiya (書評) tinaku sa: nina cuda asipen mahida u mienipay tu tusaay a langdaway nu biluan malecad ku lipahak"(這本書唸起來就像喝兩瓶啤酒一樣的快樂).
Ka-La-Pa (Calabar,卡拉巴)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]奈及利亞東南部克斯河州的首府，擁有一座傲人的古城----卡拉巴。
Nigeria (奈及利亞) wali timula a Ke-Se-He kenis (克斯河州) tapan a tuse, idaw ku cacay a sapatinaku tu mukasi a tukay: Ka-La-Pa (卡拉巴).
許多人喜歡稱卡拉巴為[迦南地( Cannan City) ,也就是聖經中留著牛奶與蜂蜜的土地。
katuud ku mangalay tu Ka-La-Pa (卡拉巴) u Cia-Nan-Ti (迦南地, Cannan City), i cudad nu Syesiw (聖經) idaw ku sulit buling (cacucuwan, 牛奶) atu cemit (waneng nu wadu, 蜂蜜) a lala'.
卡拉巴當地的人民十分的好客盛情，區內民風純樸，並擁有許多歷史文化的遺產及多處的美景，使當地成為理想的觀光地點。
Ka-La-Pa (卡拉巴) a tademaw manamuh a taydaan nu labang, itidaay a tademaw dami' ku balucu', sisa yadah ku likisi nuheni tu lalangawan nu babalaki atu yadahay nu aaidangan, sisa itini mala aidangan nu sakapahay a tataydaan.
觀光景點則包括有瓜娃瀑布(Qua Falls),阿波金瀑布(Agbokim Water Falss), gno qamh wirm jmso ci wgrv (Kangyang National Park) 猩猩保護區，歐布杜牧場及位於 " 舊宅" (Old Residency) 內的卡拉巴博物館。
aaidangan han idaw ku Kua-Wua cascas (瓜娃瀑布, Qua Falls), A-Bo-Kim casas (阿波金瀑布, Agbokim Water Falls), gno qamh wirm jmso ci wgrv (Kangyang National Park) dadiputan nu tabakiay a salu (猩猩保護區), O-pu pakaduhan (歐布杜牧場) atu itidaay " malumanay a luma" (Old Residency) ilabuay a Ka-La-Pa puo-wu-kuan (卡拉巴博物館).
備註:實際上，聖經中的迦南地在尼羅河三角洲東方，大約夾在(約旦河-死海) 連線與地中海間的地地，現今以色列的位置。
bacu: tatenga', kamu nu Syesiw (聖經) a 迦南地 (Cannan City) itini i Ni-Luo-He-San-Cia-Cuo (尼羅河三角洲) nu waliyan, kiya mamic itida i Ya-tan sauwac atu Se-Hay (約旦河-死海) malaluting atu Di-Cuo-Ha (地中海) teban a lala’, aydaay a I-Se’-Liey (以色列) nu kakitidaan.[3]
malimulak a kawaw (節慶活動)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]1.奈及利亞信奉伊斯蘭教的人口眾多，因此伊斯蘭教節日極為重要。
1. Nigeria (奈及利亞) u nipisingar nuheni sa u I-Se-Lan-Ciya (伊斯蘭教) ku sayadahay nu tademaw, sisa I-Se-Lan-Ciya (伊斯蘭教) a kasikawawan u saka etiman nu angangan.
2.阿甘古釣魚文化節(Argungu Fishing and Culture Festival), 二月中旬至下旬在索卡多河河邊舉行，有一連串的水上活動比賽，如釣魚，空手抓魚，獵鴨，游泳等等。
2. A-Kan-Ku (阿甘古) pipacemudan a lalangawan (Argungu Fishing and Culture Festival), teban nu tusaay a bulad katukuh tu hedek itida i Suo-Ka-Du sauwac (索卡多河) nu dadipasan asikawaw, idaw ku i nanumay nu matulinay a nikasasedsed a kawaw, patinaku ku pacemud, tanu limasa midakep tu buting, miadup tu taduk, mingaduy sa.
3.在八月時的Pategi Regatta也有水上活動競賽。
3. itini i waluay a bulad a Pategi Regatta idaw ku inanumay a nikasasedsed a kawaw.[4]