Hopp til innhald

Nikkel

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
28 KoboltNikkelKopar


Ni

Pd
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol,
atomnummer
Nikkel, Ni, 28
Kjemisk serie Transisjonsmetall
Gruppe, periode, blokk 10, 4, d
Tettleik, hardleik 8908 kg/m3, 4,0 (ikkje SI)
Utsjånad Metallisk glinsande
Nikkel
Atomeigenskapar
Atommasse 58,71 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna) 135 (149) pm
Kovalent radius 121 pm
Ioneradius 69 pm (ladning: +2)
van der Waals radius 163 pm
Elektronkonfigurasjon [Ar]
Elektron per energinivå 2, 8, 16, 2
Oksidasjonstrinn (oksid) +2, +3 (svak base)
Krystallstruktur Kubisk flatesentrert
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform Fast stoff
Smeltepunkt 1726 K (1453°C)
Kokepunkt 3003 K (2730°C)
Molart volum 6,59 cm3/mol
Fordampingsvarme 370,4 kJ/mol
Smeltevarme 17,47 kJ/mol
Damptrykk 237 Pa ved 1726 K
Ljodfart 4970 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet 1,91 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet 440 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet 14,3 MS/m
Termisk konduktivitet 90,7 W/(m·K)
Ioniseringspotensial 743 kJ/mol
1759 kJ/mol
3400 kJ/mol
5300 kJ/mol
7290 kJ/mol
10400 kJ/mol
12800 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso-
top
Naturleg
førekomst
Halverings-
tid
 (ikkje SI)
NM NE MeV
(ikkje SI)
NP
56Ni (kunstig) 6,077 d ε 2,136 56Co
58Ni 68,077% (stabilt)
59Ni (kunstig) 76 000 år ε 1,072 59Co
60Ni 26,233% (stabilt)
61Ni 1,14% (stabilt)
62Ni 3,634% (stabilt)
63Ni (kunstig) 100,1 år β 2,137 63Cu
64Ni 0,926% (stabilt)
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt
For den russiske byen med same namn, sjå Nikel.

Nikkel er eit grunnstoff med atomnummer 28 og kjemisk symbol Ni. Det er eit transisjonsmetall og er plassert i gruppe 10 i periodesystemet.

Viktige sambindingar

[endre | endre wikiteksten]

Bruk av nikkel

[endre | endre wikiteksten]

Nikkel vert brukt i legeringar med andre metall. Mykje nikkel vert brukt til å laga rustfritt stål.

Biologisk rolle

[endre | endre wikiteksten]

For mange artar er nikkel eit viktig spormineral.

Sjå også

[endre | endre wikiteksten]

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]