Przejdź do zawartości

Nikos Chadzinikolau

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nikos Chadzinikolau
Νίκος Χατζηνικολάου
Ilustracja
Nikos Chadzinikolau (2007)
Data i miejsce urodzenia

1 października 1935
Trifilli

Data i miejsce śmierci

6 listopada 2009
Poznań

Zawód, zajęcie

poeta

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 40-lecia Polski Ludowej Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka Honorowa Miasta Poznania Order Uśmiechu
Grób na Cmentarzu Junikowo

Nikos Chadzinikolau (ur. 1 października 1935 w Trifilli w Grecji, zm. 6 listopada 2009 w Poznaniu[1][2]) – polski pisarz greckiego pochodzenia. Poeta, prozaik, autor tekstów piosenek, tłumacz literatury nowogreckiej i klasycznej na język polski oraz polskiej na język grecki.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Do Polski przybył w 1950. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W roku 2001 na Wydziale Neofilologii UAM uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy pt. „Rewolucja grecka 1821 roku i filhellenizm w literaturze oraz w opinii społecznej Europy”[3]. W 1958 debiutował na łamach „Tygodnika Zachodniego” (Poznań). W 1970 otrzymał nagrodę miasta Poznania. Honorowy obywatel miasta Poznania.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

i inne...[5]

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Opublikował ponad 100 książek. Przetłumaczył utwory ponad 500 autorów greckich na język polski oraz dzieła 130 polskich autorów na język grecki[6].

Tomiki poezji

[edytuj | edytuj kod]
  • Barwy czasu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1961, s. 80.
  • Otwarcie światła, Wyd. Poznańskie, Poznań 1964, s.88.
  • Wyzwolenie oczu, Wyd. Pozn., Poznań 1967, s.92.
  • Godzina znaczeń, Wyd. Pozn., Poznań 1969, s.92.
  • Bezsenność, Wyd. Pozn. 1970, s.124.
  • Próba nocy, Wyd. Pozn., Poznań 1971, s.108.
  • U słonych źródeł, Wyd. P-ń. 1972, s.200.
  • Dobrze, Syzyfie, Wyd. Pozn., Poznań 1974, s.152.
  • Exodus Wyd. Pozn., Poznań 1976, s.140.
  • Moje krainy Wyd. Pozn., Poznań 1978, s.296.
  • Rodowód Wyd. Pozn., Poznań 1979.
  • Amulet Wyd. Pozn., Poznań 1980, s.128.
  • Po sztormie Wyd. Morskie, Gdańsk 1981, s.100.
  • O diskobolos ap tin polonia/Dyskobol z polski Wyd. Difros, Ateny 1981, s.56.
  • Klepsydra Wyd. Pozn., Poznań 1982, s.112.
  • O Ikaros ap tin Polonia/Ikar z Polski Difros, Ateny 1984, s.68.
  • Słoneczny żal Wyd. Pozn., Poznań 1985, s.96.
  • Bez maski Wyd. Pozn., Poznań 1986, s.440.
  • Feniks Wyd. Pozn., Poznań 1988, s.116.
  • Vracaju se izgranici/Wracają wygnańcy Osvit, Karlovac 1990.
  • Erotyki Biała Seria Poetycka, Poznań 1990, s.36.
  • Właściwa miara BSP, Poznań 1991, s.36.
  • Tylko miłość BSP, Poznań 1993, s.44.
  • Pieśni Orfeusza BSP, Poznań 1994, s.48.
  • To co kochamy jest poezją Biała i Kolorowa Seria Poetycka, Poznań 1995, s 112.
  • Aforyzmy i Haiku, BiKSP, Poznań 1997, s.44. II wyd.poszerzone, Poeticon 2001, s.60.
  • Liryki miłosne Wyd. G&P, Poznań 1997, s.104.
  • W magii światła Wyd.G&P, Poznań 1998, s.92.
  • Najpiękniejsze wiersze miłosne Wyd. Ston2, Kielce 1998, s.72.
  • Galop światła Wyd. Poeticon, Poznań 2000, s.72.
  • Laur Wielkopolski (wspólnie z synem), Poeticon, Poznań 2001, s.192.
  • Poezie-Poezje-Piimata (w trzech językach: grecki, czeski, polski), Wyd. Amazonia, Ostrawa 2003, s.197.
  • Laur Olimpijski (wspólnie z synem), Wyd. Poeticon, Poznań 2004, s.155.
  • Modlitwa do ptaków Wyd. Poeticon, Poznań 2005, s.112.

Powieści

[edytuj | edytuj kod]

(przekłady, bajki i mity autorskie, sztuki teatralne, eseistyka)

  • Grek Zorba - Nikos Kazantzakis (przekład,wstęp)Wyd. KiW, Warszawa 1971, s.330; wyd.II,1973; wyd.III,1975; wyd.IV,1979; wyd.V,1986; wyd.VI, GMP, Poznań 1995; wyd.VII, Muza, Warszawa 1996; wyd.VIII poprawione, Muza 2009, s.383
  • De profundis - Stratis Mirivilis (przekład,wstęp), Wyd. MON, Warszawa 1964, s.260.
  • Nowe przestrzenie Ikara – Antologia poezji greckiej XX wieku (przekład,wstęp), Wyd. Pozn., Poznań 1972, s. 300; wyd.II(poszerzone),1980, s.362; wyd.III (poszerzone), 1985, s.380
  • Mała antologia poezji polskiej, w: Rita Bumi i Nikos Papas, Nea Pangosmia Piitiki Antologia, t.V, Athina 1976, s.2329-2353.
  • Latarnie Posejdona – Antologia greckiej poezji morskiej (przekład, wstęp), Wyd. Morskie, Gdańsk 1978, s.352.
  • N.Chadzinikolau, Politismos kie filozofia/Kultura i filozofia Difros, Ateny 1980, s.176.
  • Poławiacze gąbek – Antologia greckiej noweli morskiej (przekład, wstęp), Wyd. Morskie, Gdańsk 1982, s.254.
  • N.Chadzinikolau, Literatura nowogrecka 1453-1983 PWN Poznań-Warszawa 1986, s.336.
  • Antoniu Takis, Trzy natury (wybór poezji), Wyd. Glob, Szczecin 1986, s.100.
  • Aforyzmy Greków (przekład i posłowie), Wyd. Pozn., Poznań 1989, s.132; wyd.II, Abbos, Poznań 1991, s.144; wyd.III, Miniatura, Kraków 1992, s.80; wyd.IV Ad Okulos, Warszawa 1998, s.80; wyd.V, Videograf, Katowice 2004, s.208; wyd.VI, Zysk i s-ka, Poznań 2009, s.332
  • Mała antologia polskiej poezji, w: Nikos Anogis, Polonia, Wyd. Mavridis, Athina 1989, s.36-51 (cała książka o literaturze polskiej powstała z inspiracji i przy pomocy N.Ch.)
  • Antoniu Takis, Epigramaty, BSP Poznań 1990, s.28.
  • Koniarelli-Siaki Eleni, Twarz Wiosny (poezje), BSP, Poznań 1990, s.28.
  • Matheu Ewangelia, Ofiara w czasie (poezje), BSP, Poznań 1990, s.44.
  • Tsutakos Panajotis, Jak ten ptak (poezje), BSP, Poznań 1990, s.28.
  • Teofilu Fedon, Nocna symfonia (poezje), BSP, Poznań 1991, s.40.
  • Tsalikis Giorgos, Podróż w czasie (opowiadania), BSP, Poznań 1991, s.40.
  • Tselenti Alki, Nostalgia ziemi (poezje), BSP, Poznań 1991, s.44.
  • Sofokles, Antygona (przekład,wstęp), Wyd.Rebis, Poznań 1991, s.56; wyd.II,Kanon,Warszawa 1994,s.120; wyd.III, G&P,Poznań 1997,s.60; Wyd.IV,1998, s.78; Wyd.V, 1999; Wyd.VI, 2003; wyd.VII, Zysk i s-ka, Poznań 2009
  • N.Chadzinikolau, Mity greckie Wyd. Rebis, Poznań 1991, s.163; Wyd.II G&P,Poznań 1998,s.160; Wyd.III,Siedmioróg, Wrocław 2003, s.238
  • N.Chadzinikolau, Polonika paramithia/Baśnie polskie Wyd. Smirniotakis, Ateny 1992, s.86.
  • Arrnokuru –Kerestetzi Ivoni, Krążenie światła (poezje), BSP, Poznań 1992, s.40.
  • Teofilu Fedon, Liturgia pamięci i morza (poezje), BSP, Poznań 1992, s.38.
  • Antoniu Takis, Dopóki istnieję (poezje), BSP, Poznań 1993, s.36.
  • Moje okno różą ozdobił Bóg – Antologia poezji greckiej, Wyd. Ibis, Warszawa 1994, s.168.
  • Smakowski Andrzej, I evdomada ton pulion/Tydzień ptaków, przekład na język grecki Wyd. Smirniotakis, Ateny 1994, s.20.
  • Garifalaki-Nikolau Lina, Nie tylko żal (poezje), BSP, Poznań 1995, s.48.
  • Sofokles, Elektra (libretto do opery Mikisa Theodorakisa), ars nowa, Poznań 1995, s.68.
  • Ritsos Yannis, Sonata księżycowa, w: Najsłynniejsze poematy XX wieku, Wyd. Sponsor, Kraków 1996, s. 175-191.
  • Lagakou Nelli, Owiana światłem (poezje), BiKSP, Poznań 1997, s.48.
  • Stamati Maria, Pieśni nocy (poezje), BiKSP, Poznań 1997.
  • Szymborska Wisława, Telos kie Archi/Koniec i początek Ateny 1997, s.64.
  • Kutsochera Leta, Wieczny czas (poezje), BiKSP, Poznań 1998, s.52.
  • Miłość Greków – Antologia greckiej poezji miłosnej (przekład i wstęp), Wyd. Ad Okulos, Warszawa 1998, s.144.
  • Pylorof-Sotiroudi Sonia, Wieczorne (poezje), BiKSP, Poznań 1998, s.48.
  • Safona, Erotyki Wyd G&P, Poznań 1998, s.92; wyd II całościowe Zysk i s-ka, Poznań 2009
  • Sofokles, Elektra (przekład i wstęp) Wyd. G&P, Poznań 1998, s.80.; wyd II Zysk i s-ka, Poznań 2009
  • Sofokles, Król Edyp (przekład i wstęp) Wyd.G&P, Poznan 1998, s.76; Wyd. II 2001; Wyd. III 2003; Wyd.IV Zysk i s-ka, Poznań 2009
  • Mistrioti Maria, Sternik wiatr (poezje), BiKSP, Poznań 1999, s.38.
  • Kakava-Garidi Niki, Przed bramami (poezje), BiKSP, Poznań 1999, s.56.
  • Fotiadou Giota, Na granicach nocy (poezje), Poeticon, Poznań 2000, s.52.
  • Miłosz Czesław, I Piisii/Poezje, Ateny 2000, s.72.
  • Homer, Iliada, Wyd. G&P, Poznań 2000, s.501; Wyd. II, Videograf, Katowice 2004
  • N.Chadzinikolau, Dziewczyny z Delf (dramat), Poeticon 2001, s.60.
  • N.Chadzinikolau, Meduza (sztuka dla dzieci), Poeticon, Poznań 2002, s.42.
  • N.Chadzinikolau, Rewolucja grecka 1821 i filhellenizm w literaturze oraz opinii społecznej Europy, Wyd. Poeticon 2004, s.141.
  • N.Chadzinikolau, Hellenizm w poezji Leopolda Staffa Poeticon, Poznań 2004, s.61
  • Pittaras Dionisis, Poezje (przekład wspólnie z synem), Poeticon, Poznań 2003, s.76
  • 150 bajek Ezopa Poeticon, Poznań 2003, s.88.
  • Myśli antyczne (brak nazwiska tłumacza) Wyd. Videograf, Katowice 2003, s.15-109.
  • N.Chadzinikolau, Odisseas Elitis poeta światła i morza (monografia), Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2004, s.252.
  • N.Chadzinikolau, Bajki greckie Wyd. Sens, Poznań 2005, s.150.
  • Nikos i Ares Chadzinikolau, Ilustrowana Księga Mitów Greckich, Videograf II, Chorzów 2006, s.287.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b KS: Nikos Chadzinikolau nie żyje. polskatimes.pl, 2009-11-06. [dostęp 2009-11-06].
  2. Poeta Nikos Chadzinikolau nie żyje [online], Interia.pl, 6 listopada 2009 [dostęp 2021-06-18].
  3. Dr Nikos Chadzinikolau, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2017-12-18].
  4. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 marca 2002 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2002 r. nr 18, poz. 322).
  5. a b c d e f g h Kto jest kim w Polsce 1989, s. 160
  6. Poznań. Zmarł poeta Nikos Chadzinikolau [online], Wyborcza.pl, 6 listopada 2009 [dostęp 2009-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2009-11-09].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]