Nowy Sącz (stacja kolejowa)

Nowy Sącz
	nr rej. A-653 z 19 grudnia 1991
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Nowy Sącz
Data otwarcia	1876
Poprzednie nazwy	Neu Sandec (1876–1918); Nowy Sącz (1918–1939); Neu Sandez (1939–1945)
	Dane techniczne
Liczba peronów	2
Liczba krawędzi; peronowych	3
Kasy
	Linie kolejowe
	96 Tarnów – Leluchów; 104 Chabówka – Nowy Sącz;
	Położenie na mapie Polski Nowy Sącz
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Nowy Sącz
	Położenie na mapie Nowego Sącza Nowy Sącz
	49°36′24″N 20°42′09″E/49,606667 20,702500
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nowy Sącz – główna stacja kolejowa^[3] w Nowym Sączu, w województwie małopolskim. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca regionalnego^[4].

Ruch pasażerski

Rok	Wymiana pasażerska na dobę
2017^[5]	700-999
2022^[6]	1 400

Historia

Stacja posiada 2 tory zasadnicze i 7 dodatkowych oraz nastawnię dysponującą i 2 nastawnie wykonawcze. W czasie okupacji wykorzystywany przez armię niemiecką. W przeddzień wyparcia sił niemieckich przez oddziały Armii Czerwonej, 15 stycznia 1945 roku o godzinie 12:50 grupa złożona z 14 samolotów IŁ-2 z 525. Pułku lotnictwa szturmowego zaatakowała stację kolejową oraz stojące na peronach składy, powodując tylko niewielkie straty^[7]. Wnętrze dworca straciło jednak swój pierwotny charakter podczas przebudowy dokonanej w latach 80. XX wieku. Przed stacją, na początku al. Batorego, w grudniu 2009 stanął naturalnej wysokości pomnik „Sądecki kolejarz” autorstwa miejscowego artysty rzeźbiarza – Adama Janczego. Pomnik sfinansowany w całości przez miasto^[8]. Pomnik przedstawia kolejarza idącego do pracy, trzymającego w ręku charakterystyczny kuferek.

We wrześniu 2013 rozpoczął się remont budynku dworca^[9]. Podczas remontu dworca, zostało wymienione pokrycie dachowe, wykonano także nową elewację. Zamontowano również nowe okna i drzwi oraz zmodernizowano część podłóg. Obiekt został także przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. 18 grudnia 2014 odnowiony dworzec został oficjalnie otwarty^[10].

Budynek dworca

Obecny budynek stacji pochodzi z 1909 kiedy to zastąpiono zbyt mały dla potrzeb ruchu stary dworzec. Został przebudowany i zmodernizowany w latach 1977–1983. Wyburzono wtedy ściany i pomieszczenia wewnętrzne, dokonując nowego podziału przestrzeni, poprzez wykonanie antresoli na piętrze, gdzie znalazła miejsce poczekalnia. Wzniesiony w stylu secesyjnym (projekt związany ze „szkołą wiedeńską”) na planie wydłużonego prostokąta, pięcioczęściowy z ryzalitami bocznymi i wysokim ryzalitem środkowym^[11]. Budynek podzielony jest trzema piętrowymi pawilonami, z których środkowy – stanowiący główne wejście dworcowe – zwieńczony jest łamanym dachem. Elewacja frontowa dworca zdobiona jest sztukaterią. Od strony peronów zachowało się pulpitowe zadaszenie wsparte na ozdobnych, żeliwnych słupach. Taka bryła budynku z secesyjnym detalem architektonicznym, jest często spotykana na terenach byłej Galicji, gdzie prowadzono budowę według ujednoliconych projektów austriackich władz kolejowych.

Galeria

Pomnik "Sądecki kolejarz" (marzec 2015)
Dworzec od strony miasta
Wnętrze dworca
Górskie pejzaże Edmunda Cieczkiewicza
Tablica pamięci akcji Żołnierzy Wyklętych na stacji kolejowej

Przypisy

↑ Ogólnopolska Baza Kolejowa [online], www.bazakolejowa.pl [dostęp 2023-03-26] (pol.).
↑ ^a ^b 2.18. Wykaz peronów przy liniach kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.. [w:] Regulamin sieci 2023/2024 [on-line]. plk-sa.pl. [dostęp 2023-12-12].
↑ 2.6. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. [w:] Regulamin sieci 2023/2024 [on-line]. plk-sa.pl. [dostęp 2023-12-12].
↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 286
↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
↑ l, 1945: wkroczenie Armii Czerwonej do Sącza i wysadzenie zamku - Twój Sącz, „Twój Sącz”, 21 lutego 2016 [dostęp 2017-05-30] (pol.).
↑ Nowy Sącz: pomnik kolejarza przed dworcem - Nowy Sącz - NaszeMiasto.pl [online], nowysacz.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
↑ Nowy Sącz: ruszył remont dworca PKP. gazetakrakowska.pl, 2013-09-28. [dostęp 2015-12-11].
↑ Nowy Sącz: Dworzec oficjalnie otwarty!. miastons.pl, 2014-12-18. [dostęp 2015-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].
↑ LeszekL. Zakrzewski LeszekL., Gazeta parafialna „Bethania”, listopad 2013 .

Linki zewnętrzne

Nowy Sącz w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej - bazakolejowa.pl/
Budynek dworca kolejowego w Nowym Sączu podczas uroczystego przyjazdu Generała Felicjana Sławoja Składkowskiego

Nowy Sącz
Linia 96 Tarnów – Leluchów (88,190 km)
Nowy Sącz Gorzków odległość: 2,136 km		Nowy Sącz Dąbrówka odległość: 2,010 km
Linia 104 Chabówka – Nowy Sącz (76,651 km)
Nowy Sącz Miasto odległość: 2,260 km

[1] Ogólnopolska Baza Kolejowa [online], www.bazakolejowa.pl [dostęp 2023-03-26] (pol.).

[perony-2] 2.18. Wykaz peronów przy liniach kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.. [w:] Regulamin sieci 2023/2024 [on-line]. plk-sa.pl. [dostęp 2023-12-12].

[posterunki-3] 2.6. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. [w:] Regulamin sieci 2023/2024 [on-line]. plk-sa.pl. [dostęp 2023-12-12].

[pkp-4] Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 286

[roz-5] Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].

[utk23-6] Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].

[7] , 1945: wkroczenie Armii Czerwonej do Sącza i wysadzenie zamku - Twój Sącz, „Twój Sącz”, 21 lutego 2016 [dostęp 2017-05-30] (pol.).

[8] Nowy Sącz: pomnik kolejarza przed dworcem - Nowy Sącz - NaszeMiasto.pl [online], nowysacz.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).

[9] Nowy Sącz: ruszył remont dworca PKP. gazetakrakowska.pl, 2013-09-28. [dostęp 2015-12-11].

[10] Nowy Sącz: Dworzec oficjalnie otwarty!. miastons.pl, 2014-12-18. [dostęp 2015-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].

[11] LeszekL. Zakrzewski LeszekL., Gazeta parafialna „Bethania”, listopad 2013 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]