Nurser Öztunalı
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ekim 2022) |
Nurser Öztunalı | |
|---|---|
| Doğum | 4 Şubat 1947 Mersin, Türkiye |
| Ölüm | 28 Şubat 1999 (52 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türkiyeli |
| Meslek | Mimar, feminist ve yayıncı |
| Evlilik | Dr. Ali Şevket Bürkev |
Nurser Öztunalı (4 Şubat 1947 - 28 Şubat 1999), Türkiye'de 1980 sonrası öncü aktivistlerinden. Esas mesleği mimarlık olan Nurser Öztunalı aynı zamanda yayıncılık da yaptı.[1] Kadın Çevresi Yayınları, Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı ve Mimarlık Vakfı kurucularından. 12 yıl boyunca fiziksel şiddet görmesinin ardından her türlü ekonomik, toplumsal ve aile engeline rağmen boşanması, kişisel yaşamında bir dönüm noktası olmanın yanı sıra Türkiye'deki bağımsız feminist hareketin de bir kırılma noktası. Nurser Öztunalı aynı zamanda 1980 darbesi sonrası tüm baskıcı ortama rağmen Türkiye'de kendine açık bir şekilde feminist diyen ilk kadın aktivistlerden. 2021 yılında Heinrich Böll Vakfı tarafından verilen Anna Klein Ödülü'nü alan Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı kurucularından feminist avukat Canan Arın "Ayrıca Mor Çatı’nın kuruluşundan beri emeği geçen ama artık aramızda olmayan Nurser Öztunalı, Birsen Kaşker, Nural Yasin, Türkiye’deki feminist harekete büyük emeği geçen Şirin Tekeli ve Feride Yıldırım Güneri’nin anıları önünde saygı ile eğiliyorum." diyerek ödülünü Nurser Öztunalı'ya ithaf etmiştir.[2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nurser Öztunalı, 4 Şubat 1947'de Mersin'de doğdu. Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde mimarlık öğrencisi iken 1969'da doktor Ali Şevket Bürkev ile evlendi ve 1972'de mezun oldu. Bu evlilikte iki kız çocuğu oldu. Kendisine şiddet uygulayan Ali Şevket Bürkev'den 1981 yılında boşandı.[3] 28 Şubat 1999'da İstanbul'da kalp krizi geçirerek öldü.[4] 1996 yılında küçük kızı Almina Bürkev'i kaybetmesinin ardından içine kapandı. Kızlarından Beyza Türkev, Nursel Öztunalı hakkında şöyle diyor: "Annemin 11 yaşındayken onunla daha az vakit geçirmeme neden olan bu mücadelesiyle gurur duyuyorum. Benden çalınmış olan zamanın boşa geçmediğini düşünüyorum."
Aktiviteler
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye’de ikinci dalga feminizmin çok amaçlı ilk örgütlenmesi olan 1984 yılında kurulan Kadın Çevresi Yayınları'nın kurucularındandır. Kadın Çevresi’nin ilk mekanı Nurser Öztunalı’nın Beşiktaş’taki mimarlık ofisinin 15 metrekarelik bir odasıydı.[5]
Aynı zamanda İstanbul’da 12 Eylül askeri darbesi sonrası ilk izinli, kitlesel kadın yürüyüşü olan “Kadınlar Dayağa Karşı Dayanışmaya” yürüyüşü organize edenler arasında.[6] Bu yürüyüşün de dahil olduğu Dayağa Karşı Kampanya'nın ismini Nurser Öztunalı buldu.
4-29 Mart 1994 tarihleri arasında Kadın Eserleri Kütüphanesi’nde, Stella Ovadia’nın hazırladığı İz Kalsın başlıklı seçkide 1980 sonrası feminist hareketin belgeleri sergilendi. Şirin Tekeli ilk dönemin belgelerini, Şule Torun sakladığı Somut dönemi belgelerini, Nurser Öztunalı dayağa karşı kampanya grubuyla ilgili belgeleri ve notlarını, Füsun Yaraş özel notlarını bu sergi için verdiler.
Dayağa Karşı Kampanya'nın ardından kurulan Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı kurucuları arasında da bulunan Nurser Öztunalı öldüğü 1999 yılına kadar Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı gönüllüsü olarak çalışmaya devam etti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kadın Belleği" (PDF). Kadın Eserleri Kütüphanesi. 1 Eylül 2005. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ ""Bu ödülü Türkiye ve dünyadaki ataerkilliğe, partiarkaya direnen bütün kadınlara armağan ediyorum." | Heinrich Böll Stiftung | Niwêneriya Tirkiyeyê". Heinrich-Böll-Stiftung. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ Çubukçu, p. 385
- ^ Çubukçu, p. 387
- ^ Karakuş, Filiz (26 Mart 2022). "27 Mart 1984: İkinci dalga Türkiye'de - Kadın Çevresi". Çatlak Zemin. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ Şakir, Şükran (16 Mayıs 2022). "17 Mayıs 1987: Kadınlar Dayağa Karşı Dayanışmaya Yürüyüşü". Çatlak Zemin. 22 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şakir, Şükran (3 Mart 2022). "4 Mart 1994: İz kalsın sergisinde feminist hareketin ilk 10 yılı". Çatlak Zemin. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- Daskalova, Krassimira; Loutfi, Anna, (Ed.) (2005). "Öztunali, Nurser". Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th Centuries. New York: Central European University Press. ISBN 978-963-7326-39-4. r eksik
|soyadı1=(yardım)