Oudnederfrankies
Met Oudnederfrankies of Oudnederlands word verwys na die Frankiese streekstale wat vanaf die vyfde tot en met die elfde eeu in 'n groot deel van Nederland en België, die westelike deel van Noord-Frankryk en in die huidige Duitsland se Rynland en Westfalen gepraat is. Dié Germaanse dialek het uit twee hoofdialekte bestaan: Oudoosnederfrankies en Oudwesnederfrankies.
Die oudste oorgelewerde Oudnederfrankies word gevind in die Lex Salica. In 1996 is egter in 'n akker in Bergakker (Betuwe) 'n swaardskede gevind waarop 'n nog ouer oudnederfrankies vermeld is: die Inskripsie van Bergakker. Hierdie Oudnederlands in runegeskrif is egter beperk en kan maar gedeeltelik vertaal of gelees word.
Oudnederlands steun sowel op die Oudoos- as Wesnederfrankies. Ook die Oudnederlands se voortgespruite Middelnederlands het op beide hoofdialekte gesteun. Volgens geleerdes was daar dan ook geen groot wesenlike verskil tussen die twee nie. Uit Middelnederlands het daar vervolgens Nieu-Nederlands ontwikkel. Dit het egter 'n meer westelike skakering as gevolg van die invloed van die Brabantse en Hollandse dialekte gehad.
Taalgebied
[wysig | wysig bron]
Die gebied waarin Oudnederlands gepraat is, is nie heeltemal die gebied waarin die huidige Nederlands gepraat word nie.
In die huidige provinsies Groningen en Friesland en langs die kus van Holland word Fries gepraat, of altans ingvaeoonse dialekte. Aan die ooste (Achterhoek, Overijssel, Drenthe) word Saksies (Oudnederduits) gepraat.
Aan die suide en suidooste was die destydse taalgebied groter as vandag. Frans-Vlaandere en die Nederrynse gebied tussen Limburg en Westfalen (Kleef, Berg en Gulik) val toe ook onder die Oudnederlandse taalgebied.
Sien ook
[wysig | wysig bron]Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Het Oudnederlands Woordenboek: een gat in de Nederlandse lexicografie
- Loey van, A., Schönfelds Historische Grammatica van het Nederlands (Brussel, 1970)