Przejdź do zawartości

Pływacz średni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pływacz średni
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

pływaczowate

Rodzaj

pływacz

Gatunek

pływacz średni

Nazwa systematyczna
Utricularia intermedia Hayne
J. Bot. (Schrader) 1800(1): 18 (t. 5)
Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Pływacz średni, p. pośredni (Utricularia intermedia Hayne) – gatunek rośliny, należący do rodziny pływaczowatych (Lentibulariaceae). Roślina o cyrkumborealnym zasięgu, występująca w Ameryce Północnej, Azji oraz Europie. W Polsce gatunek rodzimy, występuje rzadko na niżu, głównie na północy kraju.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Łodyga
Długości (10) 15–20 cm, zróżnicowana na część pływającą – zieloną oraz ziemną (zakorzeniającą się) – bezbarwną o długości 3–20 cm.
Liście
Liście łodygi pływającej długości 4–20 mm, szerokości 7–32 mm, nerkowate, kilkakrotnie widlasto podzielone na 7–16 szczeciniastych łatek, bez pęcherzyków. Liście części bezbarwnej z łatkami bocznymi przekształconymi w 1–5 pęcherzyków długich do 5 mm.
Kwiaty
Obupłciowe, o symetrii grzbiecistej, umieszczone na szypułkach długich na 1–1,5 mm, w kątach jajowato-trójkątnych przysadek o falistym brzegu. Pręciki dwa, słupek jeden. Działki kielicha i korony dwuwargowe. Kielich o łatkach jajowatych. Korona długości 10–15 mm, cytrynowożółta, o górnej wardze niepodzielnej, purpurowo prążkowanej z przylegającą, tępą ostrogą, dolnej wardze okrągławej, płaskiej bądź o brzegach podwiniętych, średnicy 10–15 mm. Kwiaty zebrane w grona.
Owoc
Kulista torebka o średnicy 3–4 mm.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Rozwój
Bylina, hydrofit. Kwitnie w Polsce od czerwca do sierpnia. Przy niekorzystnych warunkach wytwarzająca dość duże, jajowate turiony.
Siedlisko
Występuje głównie w wodach torfowisk przejściowych, w dolinkach torfowisk wysokich i zagłębieniach torfowisk niskich.
Fitosocjologia
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Utricularietea oraz zespołu (Ass.) Scorpidio Utricularietum minoris[4].
Genetyka
2n = 44[5].

Zagrożenia i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[6][7] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia: VU).

Pływacz drobny objęty jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
  3. Utricularia intermedia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  6. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  7. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007. ISBN 978-83-7073-248-6.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.