Przejdź do zawartości

PRO8L3M

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
PRO8L3M
ilustracja
Rok założenia

2013

Pochodzenie

Warszawa

Gatunek

hardcore rap, trap, pop-rap, instrumentalny hip-hop, synth pop[1]

Aktywność

od 2013

Wydawnictwo

2020[2]

Powiązania

Taco Hemingway, Dobry Towar, Hemp Gru

Skład
Oskar „Oskar/Oskar83” Tuszyński
Piotr „DJ Steez/Steez83” Szulc
Strona internetowa

PRO8L3M – polski duet wykonujący szeroko rozumianą muzykę hip-hopową i trapową założony w 2013 w Warszawie przez producenta i DJ-a Piotra „Steeza” Szulca oraz rapera Oskara Tuszyńskiego[3].

Albumy grupy rozeszły się w ponad 398 tysiącach egzemplarzy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Zespół zadebiutował w 2013 roku minialbumem C30-C39[4], którego tytuł oznacza otwarcie szachowe zwane gambitem królewskim[5]. Wydawnictwo ukazało się w nakładzie limitowanym do tysiąca egzemplarzy. Album promowany był teledyskiem do utworu „Tori Black”, którego autorem zdjęć jest Jan Holoubek[6].

Szerszej publiczności dali się poznać dzięki wydanemu w 2014 roku mixtape’owi Art Brut[7]. Wydawnictwo ma charakter materiału koncepcyjnego, jego warstwa muzyczna oparta jest na samplach z polskiej muzyki rozrywkowej lat 70. i 80[8]. Płyta doceniona została przez krytyków, jak i również w środowiskach poza hip-hopowych[9]. Tytułem nawiązuje do artystycznego ruchu art brut, w języku francuskim oznaczającym sztukę „surową, nieokrzesaną”. Mixtape promował teledysk do utworu „Jakby świat kończył się”, w którym wystąpili polska aktorka Aleksandra Hamkało i raper Sokół[10][11].

W 2014 roku otrzymali nagrodę „Nocne Marki” magazynu Aktivist w kategorii „Artysta Roku”[12]. Także w 2014 roku odbyła się premiera filmu fabularnego „Pocztówki z Republiki Absurdu” w reżyserii Jana Holoubka, na którego potrzeby zespół napisał utwór pt. „Krzyk”, inspirowany samospaleniem żołnierza Armii Krajowej i filozofa, Ryszarda Siwca w 1968 roku[13].

Na początku 2016 roku zespół opublikował koncertowy teledysk do utworu „Stówa”[14]. 1 czerwca, tego samego roku nakładem RHW Records ukazał się debiutancki album zespołu zatytułowany PRO8L3M[15]. Płytę poprzedził singel „2040”, którego prapremiera odbyła się na antenie Programu III Polskiego Radia[16]. Do piosenki powstał teledysk nawiązujący do cyberpunkowych produkcji anime[17]. Wcześniej, w maju, trzecie wydawnictwo zespołu trafiło do przedsprzedaży w edycji limitowanej do 4 tys. egzemplarzy[18]. Również w maju odbyła się premiera drugiego singla z płyty, „Molly”[19]. Piosenkę promował wideoklip, w którym główną rolę zagrał amerykański aktor Philip Lenkowsky[potrzebny przypis]. W ciągu miesiąca album pokrył się złotem, a w ciągu roku platyną[20].

1 czerwca 2017 roku na platformie YouTube udostępniony został utwór „2#17” zapowiadający kolejne wydawnictwo grupy – minialbum Hack3d By GH05T 2.0[21], skłaniający do refleksji nad zagrożeniami płynącymi z korzystania z najnowszych technologii oraz będący swoistą kontynuacją poprzedniego materiału[22].

Kolejne wydawnictwo PRO8L3M Ground Zero Mixtape (2018) to surowy materiał, który powstał na bazie inspiracji breakcore, techno i trance z przełomu lat 90. i 2000.[23] Teledysk do pierwszego singla „Flary” w reżyserii Piotra Matejkowskiego, zdobył Grand Prix pierwszej edycji festiwalu wideoklipów PL Music Video Awards w Łodzi, nagrodę za najlepszy teledysk w kategorii „hip-hop”[24] oraz nominację Berlin Music Video Awards 2018[25], Los Angeles Cinefest 2018[26], Phoenix Film Festival Melbourne 2018 czy Bucharest ShortCut Cinefest 2018[27]. Ground Zero Mixtape jest pierwszym w historii albumem w formie mikstejpu nagrodzonym Fryderykiem[28].

Drugi długogrający album Widmo ukazał się 1 marca 2019 roku nakładem wytwórni RHW Records. Album pokrył się platyną w ciągu trzech tygodni od premiery[29], zadebiutował na 1. miejscu polskiej listy sprzedaży – OLiS[30] oraz otrzymał nominację do Fryderyków 2020 w kategorii „Album roku hip-hop”. Trafił do sprzedaży na płycie CD oraz w limitowanym do 300 egzemplarzy nakładzie na dwóch 12" płytach gramofonowych. Materiał krąży wokół zagadnień współczesnej cywilizacji i jej pułapek, a tło stanowią degradacja środowiska i dewaluacja systemu wartości, w tym apokaliptyczne opowieści o nadchodzącym upadku zachodniej cywilizacji[31]. Utwór “VI katastrofa” powstał we współpracy z WWF, a jego tekst zainspirowany był raportem i przewidywaniami organizacji[32]. Dane wykorzystano również do wykreowania instalacji multimedialnej OUTPO5T, będącej innowacyjną formą przedpremierowego odsłuchu płyty[33].

Art Brut 2, ukazało się na początku marcu 2020 roku to swoista kontynuacja pierwszej odsłony krążka. Na Art Brut 2 obecna rzeczywistość została przemieszana z przełomem lat 90. i 00., a w kontrze do futurystycznych wizji, znajdziemy tu obrazy z dorastania w czasach dzikiego kapitalizmu oraz życia w totalnym oderwaniu od współczesnej technologii[34]. Premierze albumu ponownie towarzyszyło immersyjne doświadczenie, podczas którego można było przedpremierowo usłyszeć materiał jeszcze przed jego ukazaniem się. Zorganizowany na 2 tygodnie przed premierą albumu TEST DRIV3 zgromadził blisko 3 tysiące fanów PRO8L3M[35], a sam krążek już w 24h od uruchomienia preorderu sięgnął po złoto[36].

W lipcu 2020 roku muzycy wspólnie z raperem Taco Hemingwayem założyli wydawnictwo muzyczne pod nazwą 2020[37].

Utwór „Strange Days” to pierwszy singiel promujący zapowiedziany na początek 2021 roku kolejny album zespołu Fight Club[38].

1 grudnia 2023 roku ukazał się album na 10 lecie zespołu o nazwie PROXL3M. W preorderze albumu oferowana była limitowana (300 sztuk) sprzedaż telefonu NOKIA 2660 FLIP z czeskim SIM i kartą micro SD 16GB. Na telefonie poza albumem zapisane zostały archiwalne zdjęcia i inne materiały, które powstały w historii działalności zespołu[39][40].

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]
Albumy studyjne
Rok Dane dot. albumu Pozycja na liście Sprzedaż Certyfikat
POL
[41]
2016 PRO8L3M 2
2019 Widmo
  • Data: 1 marca 2019[44]
  • Wydawca: RHW Records
  • Format: CD, CC, LP, digital download
1
  • ZPAV: 3× platynowa płyta[45]
2021 Fight Club
  • Data:: 30 marca 2021
  • Wydawca: RHW Records
  • Format: CD, LP, digital download
1
  • ZPAV: 3× platynowa płyta[45]
2023 PROXL3M
  • Data:: 1 grudnia 2023
  • Wydawca: 2020
  • Format: CD, digital download
1
  • ZPAV: 4× platynowa płyta[45]
Minialbumy
Rok Dane dot. albumu Sprzedaż
2013 C30-C39
  • Data: 12 czerwca 2013[4]
  • Wydawca: RHW Records
  • Format: CD, LP, digital download
2017 Hack3d By GH05T 2.0
  • Data: 7 czerwca 2017[47]
  • Wydawca: RHW Records
  • Format: CD,LP, digital download
Mixtape’y
Rok Dane dot. albumu Pozycja na liście Sprzedaż Certyfikat
POL
[41]
2014 Art Brut
  • Data: 19 września 2014[7]
  • Wydawca: RHW Records
  • Format: CD, LP, digital download
2018 Ground Zero Mixtape
  • Data: 16 marca 2018
  • Wydawca: RHW Records
  • Format: CD, LP, digital download
1
  • ZPAV: diamentowa płyta[48]
2020 Art Brut 2
  • Data: 6 marca 2020[49]
  • Wydawca: RHW Records
  • Format: CD, LP, digital download
1
  • ZPAV: diamentowa płyta[48]
„–” oznacza, że album nie był notowany na danej liście.
Single
Rok Tytuł Pozycje na listach Certyfikat Album
HHTV
[50]
UJOT
[51]
2016 „2040”[16]
  • ZPAV: złota płyta[52]
PRO8L3M
„Molly”[19] 1
  • ZPAV: 3× platynowa płyta[45]
2018 „Flary”[53] 16
  • ZPAV: 3× platynowa płyta[45]
Ground Zero Mixtape
„Hazard”[54]
  • ZPAV: złota płyta[52]
2019 „Interpol”[44]
  • ZPAV: 3× platynowa płyta[45]
Widmo
„Jak Disney”[55]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
2020 „Skrable”[56]
  • ZPAV: 2x platynowa płyta[45]
Art Brut 2
„Koło fortuny”
„W domach z betonu”[57]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
„Przebój nocy”
(gościnnie: Wanda i Banda)[58]
  • ZPAV: 4× platynowa płyta[45]
„Strange Days”[59]
  • ZPAV: złota płyta[52]
Fight Club
„Backstage”
(gościnnie: Andrzej Zaucha)
  • ZPAV: złota płyta[52]
Art Brut 2
2021 „Żar (Tak to robię)”
(gościnnie: Brodka)[60]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
Fight Club
„V”[61]
„Fight Club”
„Freon”
(gościnnie: Dawid Podsiadło, Duit)[62]
  • ZPAV: złota płyta[52]
2023 Nicea[63]
  • ZPAV: 4× platynowa płyta[45]
PROXL3M
Mayday[64]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
„–” oznacza, że singel nie był notowany na danej liście.
Inne certyfikowane utwory
Rok Tytuł Certyfikat Album
2018 „Ground Zero”[65]
  • ZPAV: diamentowa płyta[48]
Ground Zero Mixtape
2019 „Monza”[66]
  • ZPAV: złota płyta[52]
Widmo
„National Geographic”[67]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
„Rotterdam”[68]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
„USB”[69]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
„Crash Test”[70]
  • ZPAV: 2× platynowa płyta[45]
2020 „Piekło jest w nas” (gośc. Majka Jeżowska)[71]
  • ZPAV: złota płyta[52]
Art Brut 2
„Szansa na sukces”[72]
  • ZPAV: złota płyta[52]
„Zadzwoń do mnie”
  • ZPAV: złota płyta[52]
2021 „Ritz Carlton (Remix)” (gośc. Vito Bambino)[73]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
Fight Club
„GeForce” (gośc. Kaz Bałagane, Szpaku)[74]
  • ZPAV: platynowa płyta[45]
2023 „Miyabi”[75]
  • ZPAV: 2× platynowa płyta[45]
PROXL3M
Gościnne występy
Rok Tytuł Certyfikat Źródło
2014 Quebonafide, Sokół, PRO8L3M – „Szacunek” (prod. N.M.E.T.) [76]
2017 Włodi, PRO8L3M – „D/CD” (prod. DJ. B) [77]
2018 Rasmentalism, Sokół, Oskar – „Duch” (prod. Ment XXL) [78]
Hemp Gru, PRO8L3M – „Rajski ogród” (prod. Steez83) [79]
2019 Sokół, PRO8L3M, Taco Hemingway – „Napad na bankiet” (prod. Steez83)
  • ZPAV: 4× platynowa płyta[80]
[81]
Dawid Podsiadło – „Lis” (PRO8L3M Remix, prod. Steez83) [82]
Jetlagz, PRO8L3M – „Mieć i nie mieć” (prod. Steez83) [83]
2022 Kukon – „Hard Flex Drive”
  • ZPAV: złota płyta[84]
[85]

Teledyski

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Reżyseria Album Źródło
2013 „Opowieść o tobie” Kuba Bujas C30-C39 [86]
„Tori Black” [6]
2014 „Jakby świat kończył się” Art Brut [10]
2016 „2040” PRO8L3M [17]
„Molly” Piotr Matejkowski [19]
„Stówa” (Live) Art Brut [14]
2017 „K-PAX” Piotr Matejkowski PRO8L3M [87]
2018 „Flary” Ground Zero Mixtape [88]
„Hazard” [89]
„Na Audiencji” Gosia Herman [90]
2019 „Interpol” Widmo [91]
„Crash test” [92]
„To nie był film” (gościnnie: Artur Rojek) [93]
„VI Katastrofa” Kamila Staszczyszyn, Kuba Matyka [94]
2020 „Skrable” Art Brut 2 [95]
„Koło fortuny” Gosia Herman [96]
„W domach z betonu” Nina Hajdorowicz [97]
„Przebój nocy” (gościnnie: Wanda i Banda) Gosia Herman [58]
„BMK” Kuba Matyka, Kamila Staszczyszyn [98]
„Backstage” (gościnnie: Andrzej Zaucha) Maciek Adamczak [99]
„Jak Disney” Bartosz Minkiewicz Widmo [100]
2021 „Żar” (gościnnie: Brodka) Andiamo Fight Club [101]

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
Rok Kategoria Tytułem Nagroda Nota Źródło
2014 Artysta Roku PRO8L3M Nocne Marki Aktivist Wygrana [12]
2018 Teledysk roku „Flary” Berlin Music Video Awards Nominacja [102]
Grand Prix festiwalu PL Music Video Awards Wygrana [103]
Najlepszy klip Hip-hop Wygrana [103]
2019 Album roku hip-hop Ground Zero Mixtape Fryderyki 2019 Wygrana [104]
Producent roku Piotr „Steez” Szulc Popkillery 2019 Wygrana [105]
Album roku Ground Zero Mixtape Wygrana
2020 Album roku hip-hop Widmo Fryderyki 2020 Nominacja [106]
Album roku Nagroda Publiczności Popkillery 2020 Wygrana [107]
Album Dekady Nagroda Gremium Art Brut Nominacja

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. PRO8L3M. rateyourmusic.com. [dostęp 2024-03-03]. (ang.).
  2. Taco i PRO8L3M otwierają z kolegami wytwórnię muzyczną. „Będziemy wspierać młode talenty” [online], Noizz, 8 lipca 2020 [dostęp 2020-08-11] (pol.).
  3. PRO8L3M. Fikcja, która zachwyca. www.polskieradio.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  4. a b Maciej Sulima: PRO8L3M „C30-C39” – premiera i odsłuch. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  5. Filip Kalinowski: WYWIAD: PRO8L3M. aktivist.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  6. a b Mateusz Natali: PRO8L3M „Tori Black” – teledysk. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  7. a b Mateusz Natali: PRO8L3M „Art Brut”. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  8. Karolina Dobkowska: PRO8L3M „Stówa” – nowy singiel. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  9. Marek Fall: Recenzja: PRO8L3M – „Art Brut”. muzyka.onet.pl. [dostęp 2019-02-18]. (pol.).
  10. a b c Mateusz Natali: video PRO8L3M „Jakby Świat Kończył Się” – teledysk. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  11. Maciek Kancerek: Sokół i Aleksandra Hamkało w nowym klipie Pr8bl3mu. cgm.pl, 2015-09-23. [dostęp 2019-02-18]. (pol.).
  12. a b Nocne Marki: Laureaci. nm.aktivist.pl. [dostęp 2016-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-24)]. (pol.).
  13. Mateusz Natali: PRO8L3M „Krzyk” – nowy numer. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  14. a b Pro8l3m i klip, jakiego jeszcze nie widzieliście. newonce.net. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  15. a b Krystian Krupiński: PRO8L3M „PRO8L3M” – premiera. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  16. a b Po cichu 2040. www.polskieradio.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  17. a b Mateusz Natali: PRO8L3M „2040” – pierwszy klip z nowego albumu!. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  18. Łukasz Fatowy: Płyta „PRO8L3M” Wyprzedana w 24 Godziny!. glamrap.pl. [dostęp 2019-02-18]. (pol.).
  19. a b c Mateusz Natali: PRO8L3M „Molly” – nowy teledysk i preorder albumu. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  20. PRO8L3M zdobywa kolejną platynę i ogłasza jesienną trasę koncertową [online], newonce, 26 września 2018 [dostęp 2020-11-10].
  21. PRO8L3M – 2#17. nigdystopTV 2017-06-01. [dostęp 2017-06-02].
  22. PRO8L3M: Singel „2#17" i płyta „Hack3d By GH05T 2.0 EP” [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  23. Redakcja, PRO8L3M prezentuje „Flary” – pierwszy singiel i klip z nowego mixtape’u [online], Aktivist! Koncerty Wywiady Wydarzenia Zapowiedzi, 2 marca 2018 [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  24. „Flary” od Pro8lemu najlepszym polskim teledyskiem podczas Music Video Awards [online], muzyka.dziennik.pl, 19 listopada 2018 [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  25. Związek Producentów Audio-Video :: Aktualności [online], zpav.pl [dostęp 2020-11-10].
  26. Polski klip rapowy doceniony w Stanach – CGM.pl [online], CGM, 21 kwietnia 2018 [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  27. About the Author / MarBelle MarBelle has a strange compulsion to watch as many films as he can get his h i inni, Flary by Piotrek Matejkowski | PRO8L3M Music Video [online], Directors Notes, 11 czerwca 2018 [dostęp 2020-11-10] (ang.).
  28. Fryderyki 2019. Trzy równoległe nagrody w kategorii hip-hop i triumf Dawida Podsiadły [online], Noizz, 9 marca 2019 [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  29. „Jesteśmy dżentelmenami”. Grupa PRO8L3M o seksizmie, polskim zakłamaniu moralnym i koszmarach sennych [wywiad] [online], naTemat.pl [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  30. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart [online], olis.onyx.pl [dostęp 2020-11-10].
  31. Pro8l3m: „Jesteśmy dekadenckim społeczeństwem, na krawędzi załamania” [WYWIAD] [online], www.focus.pl [dostęp 2020-11-12] (pol.).
  32. PRO8L3M łączy siły z ekologiczną organizacją WWF. Jak będzie wyglądać świat w 2050 roku? [online], newonce.net [dostęp 2020-11-12].
  33. Jeszcze nikt w Polsce nie promował tak płyty. PRO8L3M odpalają... instalację multimedialną! [online], newonce.net [dostęp 2020-11-12].
  34. PRO8L3M „Art Brut 2": Ale to już było. I wróciło jeszcze więcej [RECENZJA] [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2020-11-18] (pol.).
  35. PRO8L3M wypuszcza „Koło fortuny”. Zobacz teledysk [online], gazetapl [dostęp 2020-11-18] (pol.).
  36. PRO8L3M zdobywa Złoto w preorderze w dobę! | Popkiller [online], www.popkiller.pl [dostęp 2020-11-18].
  37. 2020 w końcu zacznie się lepiej kojarzyć. Taco Hemingway i PRO8L3M będą wydawać muzykę pod szyldem „2020”. rozrywka.blog - Cyfrowy styl życia, 2020-07-08. [dostęp 2020-07-10]. (pol.).
  38. PRO8L3M wypuszcza nowy singiel. Strange Days to pierwsza odsłona Block Party Mixtape! [online], www.eska.pl [dostęp 2020-11-18].
  39. PRO8L3M zamienia się w PROXL3M i wypuszcza klip z Andrzejem Chyrą na 10-lecie [online], Onet Kultura, 7 września 2023 [dostęp 2023-12-02] (pol.).
  40. PROXL3M NOKIA BURNER PREORDER – PRO8L3M [online] [dostęp 2023-12-01] (pol.).
  41. a b OLiS – sprzedaż w okresie 27.05.2016 – 02.06.2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
    OLiS – sprzedaż w okresie 16.03.2018 – 22.03.2018. olis.onyx.pl. [dostęp 2018-03-29]. (pol.).
    OLiS – sprzedaż w okresie 01.03.2019 – 07.03.2019. olis.onyx.pl. [dostęp 2019-03-14]. (pol.).
    OLiS – sprzedaż w okresie 06.03.2020 – 12.03.2020. olis.onyx.pl. [dostęp 2020-03-19]. (pol.).
    OLiS – sprzedaż w okresie 26.03.2021 – 01.04.2021. olis.onyx.pl. [dostęp 2021-04-08]. (pol.).
    OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (01.12.2023–07.12.2023). olis.pl. [dostęp 2023-12-14]. (pol.).
  42. a b c d e f ZPAV: regulamin przyznawania wyróżnień. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2024-12-23]. (pol.).
  43. ZPAV: platynowe płyty 2017. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2017-06-14]. (pol.).
  44. a b PRO8L3M – Interpol. nigdystopTV [dostęp 2019-02-08].
  45. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Oficjalna lista wyróżnień – platynowe płyty [online], OLiS [dostęp 2024-12-23].
  46. Najtrudniej dostępne płyty w polskim rapie – lista (cz. 1/3) [online], glamrap.pl [dostęp 2019-02-18] (pol.).
  47. a b PRO8L3M – – – – Hack3d By {GH05T 2.0} – – – [online], Discogs [dostęp 2017-09-09] (ang.).
  48. a b c Oficjalna lista wyróżnień – diamentowe płyty [online], OLiS [dostęp 2024-12-23].
  49. PRO8L3M – Art Brut 2 [online], Discogs [dostęp 2020-03-07] (ang.).
  50. DYCHA SZTOSÓW: PRO8L3M NA POZYCJI LIDERA [online], glamrap.pl [dostęp 2019-02-18] (pol.).
  51. Lista Obecności UJOT FM – Studenckie. Niefiltrowane., „UJOT FM – Studenckie. Niefiltrowane.” [dostęp 2018-04-19] (pol.).
  52. a b c d e f g h i Oficjalna lista wyróżnień – złote płyty [online], OLiS [dostęp 2024-12-23].
  53. PRO8L3M – Flary. nigdystopTV 2018-03-01. [dostęp 2018-03-22].
  54. PRO8L3M – Hazard. nigdystopTV 2018-03-12. [dostęp 2018-03-22].
  55. nigdystopTV: PRO8L3M – Jak Disney. YouTube, 2019-02-20. [dostęp 2019-02-21]. (pol.).
  56. Sebastian Skajnowski, PRO8L3M „Skrable” – pierwszy singiel z nowej płyty [online], GlamRap.pl, 27 stycznia 2020 [dostęp 2023-06-20].
  57. „W domach z betonu” poruszający singiel zespołu PRO8L3M [online], rapowo.pl, 3 marca 2020 [dostęp 2023-06-20].
  58. a b PRO8L3M – „Przebój nocy” / gościnnie Wanda i Banda [online], YouTube, 4 marca 2020 [dostęp 2023-06-20].
  59. PRO8L3M – „Strange Days” [online], Groove.pl [dostęp 2023-06-20].
  60. PRO8L3M i Brodka w duecie! „Żar (Tak to robię)” powstał na potrzeby wyjątkowego projektu [online], Elle.pl, 29 stycznia 2021 [dostęp 2023-06-20].
  61. PRO8L3M prezentuje nowy singiel „V” oraz zapowiada album, który ukaże się już za miesiąc [online], aktivist.pl, 23 lutego 2021 [dostęp 2023-06-20].
  62. Dawid Podsiadło & Duit w premierowym utworze „Freon” PRO8L3MU [online], Polska Płyta / Polska Muzyka, 30 marca 2021 [dostęp 2023-06-20].
  63. Bartłomiej Woynicz, PRO8L3M „Nicea” – wrażenia z przedpremierowego seansu [online], Popkiller, 6 września 2023 [dostęp 2023-11-16].
  64. „Bez błędów, by nie było happy endu” – „Mayday” drugim singlem z płyty „PROXL3M” [online], Universal Music Polska, 27 października 2023 [dostęp 2023-11-16].
  65. PRO8L3M – „Ground Zero”. Ukryty bonus track [online], GlamRap.pl, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2023-06-20].
  66. „Monza” – PRO8L3M [online], Genius [dostęp 2023-06-20] (ang.).
  67. „National Geographic” – PRO8L3M [online], Genius [dostęp 2023-06-20] (ang.).
  68. „Rotterdam” – PRO8L3M [online], Genius [dostęp 2023-06-20] (ang.).
  69. „USB” – PRO8L3M [online], Genius [dostęp 2023-06-20] (ang.).
  70. PRO8L3M – „Crash test” [online], GlamRap.pl, 4 marca 2019 [dostęp 2023-06-20].
  71. PRO8L3M – „Piekło jest w nas” [online], Groove.pl [dostęp 2023-06-20].
  72. „Szansa na sukces” – PRO8L3M [online], Genius, 6 marca 2020 [dostęp 2023-11-16] (ang.).
  73. „Ritz Carlton (Remix)” – PRO8L3M [online], Genius [dostęp 2023-06-20] (ang.).
  74. Marek Adamski, PRO8L3M, Kaz Bałagane i Szpaku z hołdem dla pokolenia wychowanego na grach komputerowych [online], Popkiller, 13 kwietnia 2021 [dostęp 2023-06-20].
  75. „Miyabi” – PRO8L3M [online], Genius [dostęp 2024-03-01] (ang.).
  76. Krystian Krupiński: Quebonafide, Sokół, PRO8L3M „Szacunek” (prod. N.M.E.T.) – odsłuch audio. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  77. Włodi – D/CD feat. PRO8L3M prod. DJ B #WDPDD. smokestorygroup [dostęp 2019-02-08].
  78. Rasmentalism – Duch feat. Sokół, Oskar. AsfaltRecords [dostęp 2019-02-08].
  79. Hemp Gru – Rajski Ogród feat. PRO8L3M (prod. Steez83) (audio) [DIIL.TV]. DIIL.TV [dostęp 2019-02-08].
  80. ZPAV: platynowe płyty 2021. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2021-05-14]. (pol.).
  81. Sokół – Napad na Bankiet feat. PRO8L3M, Taco Hemingway. ProstoTV 2019-02-15. [dostęp 2019-03-05].
  82. Dawid Podsiadlo – LIS (PRO8L3M REMIX). [dostęp 2020-02-04].
  83. Jetlagz ft. PRO8L3M – Mieć i nie mieć. [dostęp 2020-02-04].
  84. Złote płyty CD przyznane w 2022 roku [online], ZPAV [dostęp 2022-12-20].
  85. Kukon łączy siły z PRO8L3Mem w singlu „Hard Flex Drive” [online], cgm.pl, 9 kwietnia 2022 [dostęp 2022-12-20].
  86. Maciej Sulima: PRO8L3M „Opowieść o Tobie” – teledysk. www.popkiller.pl. [dostęp 2016-06-16]. (pol.).
  87. PRO8L3M pokazuje klip do „K-Pax” i zapowiada nowy materiał. www.popkiller.pl. [dostęp 2017-06-02]. (pol.).
  88. VICE Staff, Paweł Mączewski, 6 rzeczy, których nie wiedziałeś o „Flarach” Pro8l3mu [online], Vice, 5 marca 2018 [dostęp 2019-02-25] (pol.).
  89. PRO8L3M – „Hazard” – nowy klip – CGM.pl [online], CGM, 12 marca 2018 [dostęp 2020-04-23] (pol.).
  90. PRO8L3M „Na audiencji” – mocny teledysk! | Popkiller [online], www.popkiller.pl [dostęp 2020-04-23].
  91. PRO8L3M „Interpol” – pierwszy klip z nowego albumu! | Popkiller [online], www.popkiller.pl [dostęp 2020-04-23].
  92. PRO8L3M „Crash Test” – teledysk | Popkiller [online], www.popkiller.pl [dostęp 2020-04-23].
  93. Vogue Polska, Pro8l3m inspiruje się piosenką „To nie był film” Myslovitz [online], Vogue Polska, 14 marca 2019 [dostęp 2020-04-23] (pol.).
  94. FENT, PRO8L3M ‘VI katastrofa’: wyniszczony świat, obumierające środowisko, Rap News, 11 kwietnia 2019 [dostęp 2020-04-23] [zarchiwizowane 2020-10-22] (pol.).
  95. Sebastian Skajnowski, PRO8L3M „Skrable” – pierwszy singiel z nowej płyty [online], GlamRap.pl, 27 stycznia 2020 [dostęp 2020-04-23] (pol.).
  96. PRO8L3M wypuszcza „Koło fortuny”. Zobacz teledysk [online], gazetapl [dostęp 2020-04-23] (pol.).
  97. PRO8L3M z emocjonalnym singlem. Posłuchajcie W domach z betonu [online], All About Music, 2 marca 2020 [dostęp 2020-04-23] (pol.).
  98. FENT, ‘BMK’ PRO8L3Mu już na YouTube [Premiera klipu], Rap News, 10 marca 2020 [dostęp 2020-04-23] [zarchiwizowane 2020-10-22] (pol.).
  99. PRO8L3M ujawnia bonus track z „Art Brut 2" z legendą polskiej estrady! [online], Skrr.pl | Dla kultury., 24 listopada 2020 [dostęp 2021-01-27] (pol.).
  100. Wilq Superbohater w klipie „Jak Disney” grupy PRO8L3M [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2020-04-23].
  101. PRO8L3M i Brodka połączyli siły! Premiera teledysku „Żar (Tak To Robię)” i utworu, które powstały we współpracy z marką Ballantine’s [online], newonce.net [dostęp 2021-01-27].
  102. Polskie teledyski nominowane do Berlin Music Video Awards. zpav.pl, 2018-04-29. [dostęp 2019-02-18]. (pol.).
  103. a b Maksymilian Hozer: Poznaliśmy najlepszy polski teledysk hip-hopowy. glamrap.pl, 2018-11-20. [dostęp 2019-02-18]. (pol.).
  104. Nominowani i laureaci 2019 [online], www.zpav.pl [dostęp 2017-11-23].
  105. Producent Roku 2018 (Popkillery 2019). www.popkiller.pl. [dostęp 2019-05-15].Album Roku 2018 (Popkillery 2019). www.popkiller.pl. [dostęp 2019-05-15].
  106. Aktualności :: Nagroda muzyczna – Fryderyk :: Związek Producentów Audio-Video [online], www.zpav.pl [dostęp 2020-01-29].
  107. Tomasz Dereszyński, Popkillery 2020: Paluch, Mata, Quebonafide, PRO8L3M i Bisz to najwięksi wygrani hip-hopu. Liroy zaśpiewał hit „Scyzoryk” [Pełna lista] [online], Polska Times, 9 września 2020 [dostęp 2021-02-06] (pol.).