Paweł Szkliniarz
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
25 czerwca 1903 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie |
Stanowiska |
szefem Oddziału III Sztabu Głównego GL i AL, komendant wojewódzki MO w Kielcach |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-bolszewicka, |
Odznaczenia | |
Paweł Szkliniarz, przybrane nazwiska: Paweł Kuźnicki, Wiktor Kuźnicki[1], ps. Paweł, Wiktor (ur. 25 czerwca 1903 w Wysokiej, zm. 26 grudnia 1947 w Kielcach) – polski działacz komunistyczny, dąbrowszczak.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się we wsi Wysoka pow. zawierciański w rodzinie Piotra, rolnika i robotnika kolejowego, i Katarzyny z Wnuków[1]. W latach 1920–1922 służył ochotniczo w Wojsku Polskim. W trakcie Bitwy Warszawskiej został ranny i dostał się do niewoli rosyjskiej z której zbiegł.
W 1926 roku wyjechał do Belgii, gdzie pracował w kopalni węgla[1]. Następnie w 1928 roku przeniósł się do Francji, gdzie także pracował w kopalni. W trakcie pobytu we Francji wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej.
Po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii w 1936 roku walczył jako ochotnik w Brygadach Międzynarodowych, w szeregach batalionu im. Jarosława Dąbrowskiego. Pełnił tam funkcję dowódcy kompanii ciężkich karabinów maszynowych, a następnie od 26 listopada 1936 do 13 lutego 1937 dowódca batalionu, gdy został ranny. Po zranieniu został ewakuowany do ZSRR.
W 1940 roku został przerzucony przez NKWD do znajdującej się pod niemiecką okupacją Polski[1], a od 1942 roku działał w konspiracji, jako członek Polskiej Partii Robotniczej i jeden z organizatorów Gwardii Ludowej. W styczniu 1943 roku został dowódcą Okręgu Siedlce GL a w marcu 1943 roku był ciężko ranny w starciu z Niemcami w Piszczacu. Po wyleczeniu w październiku 1943 roku objął funkcję szefa Oddziału III Sztabu Głównego Gwardii Ludowej a potem Armii Ludowej, używał wtedy pseudonimu „Wiktor” i otrzymał stopień majora.
W styczniu 1945 roku został mianowany podpułkownikiem i komendantem wojewódzkim MO w Kielcach. W tym czasie był również członkiem Komitetu Wojewódzkiego PPR w Kielcach, uczestniczył w I Zjeździe PPR w Warszawie w grudniu 1945 roku.
W lipcu 1946 roku zwolniony z funkcji komendanta wojewódzkiego MO i aresztowany pod zarzutem niedopełnienia obowiązków służbowych w czasie pogromu Żydów w Kielcach, skąd po krótkim pobycie został zwolniony. Sądzony w procesie związanym z pogromem kieleckim, uniewinniony z zarzutu niedopełnienia obowiązków ale skazany na karę 1 roku pozbawienia wolności za odmowę podporządkowania oddziałów Milicji Obywatelskiej – szefowi Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.
Zmarł 26 grudnia 1947 roku w Kielcach.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 października 1945)[2]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (27 października 1945)[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Piotr Gontarczyk: Szkliniarz Paweł, przybrane nazwiska: Paweł Kuźnicki, Wiktor Kuźnicki (1903–1947), działacz komunistyczny. W: Polski słownik biograficzny. T. 48. Kraków - Warszawa: Polska Akademia Nauk, Polska Akademia Umiejętności, 2012, s. 322. ISBN 978-83-63352-06-6.
- ↑ M.P. z 1945 r. nr 44, poz. 109 „za działalność w konspiracji, udział w walkach partyzanckich i za zasługi w organizowaniu służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej”.
- ↑ M.P. z 1945 r. nr 55, poz. 124 „za bohaterskie zasługi w bojach z niemieckim faszyzmem na polach Hiszpanii w latach 1936–1939”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1944. T. 1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 107. ISBN 83-211-0739-7.
- Członkowie Francuskiej Partii Komunistycznej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Oficerowie Armii Ludowej
- Oficerowie Gwardii Ludowej
- Politycy PPR
- Polscy żołnierze Brygad Międzynarodowych
- Uczestnicy Bitwy Warszawskiej (1920)
- Urodzeni w 1903
- Zmarli w 1947