 | „ Kiam la atismo ekirigis la fantomon de la reformemo, ĝi apenaŭ suspektis kiajn konsekvencojn tiu misaĵo provokos. Kvazaŭ filtriva viruso, la reformemo trapenetras la homojn, kaj aparte plagas tiujn, kiuj estas lingve malfortaj, t.e. tiujn kiuj ankoraŭ ne finlernis Esperanton kaj sekve ne sufiĉe komprenas la logikecon de la Zamenhofa sistemo. Inter ĉi tiuj troviĝas S-ro Mimó.
Jam en la unua tekstopaĝo, S-ro M. nerekte malkaŝas, ke li tute ne komprenas, kio estas lingvosistemo. Ĉar tie li stampas, ke li "estis bonŝanca eltrovi la normojn, kiuj pruvas ke la verbaj elementoj adoptitaj de Zamenhof estas perfektaj" kaj, krome, ke "la de S-ro M. inventitaj normoj tute ne estas arbitraj, sed simple eltiritaj de la naturaj rilatoj, kiujn la verboj mem postulas laŭ la logiko". T. Pumpr (Simpozio p. 179) sufiĉe detale klarigis, ke la gramatikaj normoj estas kreaĵoj de la homa spirito kaj ke sekve ili ne troviĝas en la ekstera mondo, sed nur en nia menso. Ni do ja arbitras la normojn kaj ili neniel esprimas naturajn rilatojn de la verboj. La aserto de S-ro M. estas ĝuste la malo de tio, kion instruas bona lingvistika ekzegezo. Des pli en planlingvo, kia estas Esperanto.
Due S-ro M. sin esprimas per neadekvata terminaro hazarde elektita laŭ nacilingvaj ŝablonoj, ŝajne ne ĉiam bone digestitaj. Unu ekzemplo sufiĉu, el inter aliaj. Tra sia tuta verkaĵo S-ro M. parolas pri "helpverboj" aŭ "helpaj verboj". Nu, G. Waringhien esploris kaj trovis (Simpozio, p. 296), ke en Esperanto ne ekzistas konjugacio kiel romanidoj kaj ĝermanidoj komprenas tiun nocion, sed serio de kunmetitaj verboformoj; ke tiuj kunmetitaj verboformoj ne kongruas kun la konjugacioj de niaj eŭrop-okcidentaj lingvoj, kaj ke sekve ne estas eble fari tiajn interrespondajn tabelojn, kiajn oni trovas en la lernolibroj (Mi citas libere, kaj tial mankas citiloj). S-ro M. denove faras tiajn tabelojn, kie li konstante parolas pri helpaj verboj. Ŝajne li ankoraŭ ne sukcesis sufiĉe sendepende de siaj nacilingvaj skolastikaĵoj analizi la verbosistemon de Esperanto. S-ro M. do manipulas ne-celtaŭgajn nociojn, kaj per tio li faris gravan psiĥologian eraron.
Trie. Ĉar S-ro M. estas fascinata de la fantomo de la atismo, li ne donas lokon en sia libro al la Fundamenta kaj Zamenhofa uzado de la pasivaj verboformoj en aspekta funkcio (eĉ se ŝajne senkonscie li tion faras ĉe certa speco de simplaj verboformoj), kaj tial li baraktas meze de plej strangaj ĵonglaĵoj. En la pasivo li transŝovas la aspektecon de la verboformoj el la participo-ita al la verbo esti, ... Nun, laŭ tiuj specimenoj, ni povas jam malkaŝi, ke la pluskvamperfektismo (pli en la etimologia, ol en la gramatika senco!) de S-ro M. puŝas lin al kreado de nova atisma sekto, kies oficanta pastro li sin vidas. Nova sekto ja, ĉar liaj proponoj ne harmonias kun tiuj de Isbrucker, Jung kaj aliaj korifeoj de la atismo.
Kvare, S-ro M. plenbuŝe laŭdas Zamenhof kaj eĉ dediĉas sian libron al lia genio, kiu "kreis lingvon logikan kaj genie simplan" (p. 7), kaj indikas la respekton ŝuldatan al la Fundamento; sed tuj S-ro M. esprimas sian malplaĉon por la maniero kiel Zamenhof manipulis sian inventaĵon, kaj la tuta Mimoa doktrino estas nur montrado, ke tiu lingva geniulo dum sia tuta vivo uzadis sian lingvon ne korekte, ne ĝuste, ne logike...kaj ke la ekzemplojn de la Fundamento oni povas ignori. Nia Simpozio sufiĉe pruvis, per lingvoscienca kontrastado, ke tiu omaĝa sinteno de la atismanoj estas nur "la fermentaĵo de la Fariseoj. La Fundamento estas la parto de nia lingvo, kiun neniu povas forigi. Ĉio cetera povas pli aŭ malpli fluktui. Sed kontraŭ la Fundamento ĉiuj opinioj devas aŭ cedi, aŭ memvole eksesperantiĝi. Do la atismanoj scias, ke per sia kontraŭfundamenta agado ili minacas detrui nian solan eblan gvidilon, la Zamenhofan lingvouzadon, kaj nian konstitucian leĝon, la Fundamenton... ” | | — majo 1962, J. Régulo Pérez, Esperanto, 678 (5), p. 93-94 |
|
