Petro Franko
Por. P. Franko | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie |
pedagog, pisarz, pilot |
Petro Iwanowycz Franko (ur. 21 czerwca 1890 w Nahujowicach, zm. 28 czerwca 1941) – ukraiński pedagog i pisarz, pilot wojskowy, jeden z twórców Płastu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem dra Iwana Franki. Ukończył Politechnikę Lwowską.
W latach 1911–1914 był nauczycielem wychowania fizycznego w filii gimnazjum ukraińskiego we Lwowie. Jesienią 1911 rozpoczął organizowanie kół Płastu w szkole, w której uczył. W 1913 wydał książkę „Płastowe gry i zabawy”.
Od 1914 w randze porucznika dowodził sotnią Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych, w 1916 ukończył cesarsko-królewską szkołę lotniczą w Zagrzebiu. Od 1918 w stopniu kapitana zarządzał intendenturą lotnictwa UHA, aż do internowania w 1920.
Od 15 września 1926 do 31 sierpnia 1927 pracował jako nauczyciel w państwowym gimnazjum im. Króla Kazimierza Jagiellończyka w Kołomyi[1]. W latach 1922–1930 był nauczycielem gimnazjum ruskiego w Kołomyi, od 1931 do 1936 przebywał w ZSRR, pracował w Instytucie Chemii Doświadczalnej w Charkowie. Od 1936 do 1939 pracował jako nauczyciel we Lwowie i Jaworowie.
Po agresji ZSRR na Polskę i okupacji Lwowa przez Armię Czerwoną był wykładowcą Instytutu Handlu Sowieckiego we Lwowie. Od 1940 był delegatem do Rady Najwyższej USRR.
Był autorem wielu powieści dla młodzieży, oraz książki o ojcu - „Iwan Franko z bliska”.
Po ataku III Rzeszy na ZSRR, w czerwcu 1941 został aresztowany przez NKWD wraz z żoną i wywieziony ze Lwowa na wschód. Jedna z wersji jego śmierci podaje, że zginął zastrzelony w czasie próby ucieczki z pociągu na stacji Proszowa koło Tarnopola. Inna wersja podaje, że zginął w więzieniu NKWD w lecie 1941.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Енциклопедія українознавства. T. 9, Lwów 2000, s. 3529-3530, ISBN 5-7707-4048-5
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Petro Franko – dzieła w bibliotece Polona (ukr.)
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Absolwenci ukraińskiego gimnazjum akademickiego we Lwowie
- Austro-węgierscy piloci
- Skauci
- Ludzie związani z Jaworowem
- Ludzie związani z Kołomyją
- Oficerowie Ukraińskiej Armii Halickiej
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona ukraińska)
- Ukraińscy lotnicy wojskowi
- Ukraińskie ofiary prześladowań komunistycznych 1917–1991
- Urodzeni w 1890
- Zmarli w 1941
- Żołnierze Ukraińskich Strzelców Siczowych