Phillipsyt

Phillipsyt (Filipsyt) – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów. Należy do grupy minerałów pospolitych, szeroko rozpowszechnionych.

Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego mineraloga W. Phillipsa. Minerał znany od 1825 r. – phillipsyt-K; (phillipsyt-Na od 1998 r.; phillipsyt-Ca od 1998 r.)

Właściwości

Wzór chemiczny: KCa[Al₃Si₅O₁₆] x 6 H₂O – uwodniony glinokrzemian potasu i wapnia
Układ krystalograficzny: jednoskośny
Twardość: 4,45 w skali Mohsa
Gęstość: 2,19-2,20 g/cm³
Rysa: biała
Barwa: bezbarwny, biały, szary, żółtawy, czerwonawy
Przełam: nierówny, muszlowy
Połysk: szklisty
Łupliwość: wyraźna, dwukierunkowa

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, słupkowym igiełkowym. Bardzo rzadko tworzy pojedyncze kryształy, niemal zawsze występują zbliźniaczenia – naśladujące symetrię rombową, tetragonalną lub regularną (przyjmuje postacie pseudorombowe, pseudoregularne, czasami skomplikowane – krzyżowe). Kryształy najczęściej narosłe występują też w formie szczotek krystalicznych. Występuje w skupieniach ziarnistych, kulistych, groniastych, sferolitycznych, kulistych, promienistych, włóknistych. Tworzy roztwór stały (kryształy mieszane) z harmotomem. Jest kruchy i przezroczysty. Współwystępuje z chabazytem, harmotomem, natrolitem, analcymem.

Występowanie

W pustkach, po pęcherzach gazowych, w skałach bazaltowych; w jeziorach słonych i osadach głębokomorskich – tworzy konkrecje na dnie O. Spokojnego.

Miejsca występowania: Niemcy, Czechy, Irlandia, Islandia, Włochy, USA – Hawaje, Kalifornia.

W Polsce – stwierdzono jego występowanie na Dolnym Śląsku.

Zastosowanie

ma znaczenie naukowe
interesuje kolekcjonerów

Bibliografia

J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
O. Medenbach, C. Sussieck – Fornefeld -Minerały – „Świat Książki” 1996 r.
R. Hochleitner – Minerały i kryształy – „Muza S.A.” 1994 r.
W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma – Press” 2003 r.

Zobacz też

zeolit, krzemiany

Linki zewnętrzne

Galeria: – – [1], [2]
Artykuły: [3], [4], [5]