Pierwszy arbitraż wiedeński
Pierwszy arbitraż wiedeński – traktat z 2 listopada 1938 roku[1], w wyniku którego Węgrom przyznano terytorium o powierzchni 11 927 km², zamieszkane przez 852 tys. osób (południową Słowację i Ruś Zakarpacką). Na tym obszarze 59% ludności (502 680) stanowili obywatele narodowości węgierskiej, 100 tys. osób narodowości słowackiej przekroczyło granicę, wyjeżdżając na Słowację.
Negocjacje prowadzone były w wiedeńskim pałacu Belweder[1]. Poszczególne państwa reprezentowali:
- Niemcy – minister spraw zagranicznych III Rzeszy Joachim von Ribbentrop[1], obecny był także marszałek Rzeszy Hermann Göring,
- Włochy – minister spraw zagranicznych Galeazzo Ciano[1],
- Węgry – minister spraw zagranicznych Kálmán Kánya[1] i minister oświaty, późniejszy premier Pál Teleki,
- Czechosłowację – minister spraw zagranicznych František Chvalkovský[1] i Ivan Krno, jednocześnie wobec federalizacji II republiki[2] udział brali również przedstawiciele reprezentujący:
- Słowację – premier Jozef Tiso i minister sprawiedliwości Ferdinand Ďurčanský,
- Ukrainę Karpacką – premier Augustyn Wołoszyn.
Powstała na mocy arbitrażu granica przebiegała wzdłuż linii: Senec–Galanta–Vráble–Levice–Łuczeniec–Rymawska Sobota–Jelšava–Rożniawa–Koszyce. Granica ta został zniesiona w traktacie paryskim 10 lutego 1947 roku[3].
do 15 października 1947 część Węgier
tzw. Południowa Słowacja, od 2 listopada 1938 do 8 maja 1945 należała do Węgier
część wschodniej Słowacji w okolicy Stakčína i Sobranec, od 4 kwietnia 1939 do 8 maja 1945 należała do Węgier
Devín i Petržalka, od 1/20 listopada 1938 do 1945 należały do Niemiec
strefa niemiecka, ustanowiona umową między Niemcami a Słowacją, 23 marca 1939
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f REPORTS OF INTERNATIONAL ARBITRAL AWARDS / RECUEIL DES SENTENCES ARBITRALES. Arbitral award establishing the Czechoslovak-Hungarian boundary 1938-11-02, t. XXVIII, ONZ, 2007, s. 401–406 (ang. • fr.).
- ↑ Grzegorz Chmielewski, Geneza państwa i naczelnych instytucji państwowych Republiki Słowackiej [online], 6 lipca 2010 [dostęp 2022-01-23] (pol.).
- ↑ No. 644. TREATY' OF PEACE WITH HUNGARY. SIGNED AT PARIS, ON 10 FEBRUARY 1947 / No 644. TRAITE' DE PAIX AVEC LA HONGRIE. SIGNE A PARIS, LE 10 FEVRIER 1947, [w:] Treaty Series, ONZ, 1949, s. 170 (ang. • fr.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Aliaksandr Piahanau, Slovak-Hungarian relations in the mirror of the Soviet-German conflictive alliance (1939–1941) [online], 2012 (ang.).