Piet Broos
Petrus Jozef Broos (Zevenbergen, 16 december 1910 – Weert, 9 juli 1964) was een Nederlands auteur en illustrator van jeugdliteratuur, cartoonist en striptekenaar. Hij gebruikte verschillende pseudoniemen: Peebee, Oom Piet, Peter Buskin, Peter Fragilis, Pietro, Pivanz en Piet(er) van Zevenbergen.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Piet Broos werd op 16 december 1910 geboren in het Brabantse Zevenbergen. In 1923 ging hij naar het gymnasium in Sittard en na zijn eindexamen in 1929 keerde hij terug naar zijn ouders in Den Haag waar hij zijn eerste baantje kreeg bij boekhandel Govers. Hij volgde avondlessen op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en deed de schriftelijke Parijse ABC tekencursus. In 1940 huwde Piet met Toos Uijttenhout. Ze kregen negen kinderen. In 1942 verhuisde het gezin naar Weert, waar Piet op 9 juli 1964 op 53-jarige leeftijd overleed.
Werk
[bewerken | brontekst bewerken]Piet Broos schreef en illustreerde talloze kinder- en jeugdboeken, waaronder prentenboeken, kleurboeken, voorleesboeken en avonturenboeken.
Zijn eerste jeugdboeken werden uitgeven door Uitgeverij Helmond in 1938 – 1939 als populaire ’kwartjesboeken’. Uitgeverij H. Meulenhoff in Amsterdam gaf diverse boeken uit van Piet Broos in meerdere drukken en talen als Duits (voor Zwitserland), Zweeds, Noors en Slowaaks. Uitgever Mulder en Zoon uit Amsterdam publiceerde verschillende prentenboeken, met titels als Hobbeltje Langneus en Juffrouw Spits op reis. Deze werden vertaald in het Engels, Frans en Spaans. Vanaf 1949 schreef en illustreerde Piet Broos een 18-delige serie over heiligenlevens, getiteld Kleine boeken van grote heiligen. Eind jaren vijftig verschenen acht titels van zijn hand in de Toverfluitserie en drie titels in de serie Dikkie Kwik van Uitgeverij Helmond.
Broos maakte ook illustraties bij werk van andere auteurs. Zo illustreerde hij twaalf delen van de Pietje Prik-serie, geschreven door Lea Smulders, en de 24-delige Bijbel voor de jeugd, van de hand van Alphons Timmermans. Hij werkte regelmatig mee aan uitgaven voor het katholieke onderwijs, zoals leesmethoden, aardrijkskunde- en biologieboeken en bijbels voor de uitgeverijen R.K.Jongensweeshuis, later Zwijsen in Tilburg en Malmberg in ’s-Hertogenbosch met titels als De Meiboom, Luister eens!, Nieuwe keurlessen, Een nieuwe wereld, Lezen en nadenken en Kabouter Pim op verkenning door het land van de mensen.
Voor allerlei periodieken schreef en tekende Piet Broos bijdragen: versjes, verhalen, strips, knutselrubrieken en cartoons. Hij werkte voor jeugdbladen als Het weekblaadje voor de Roomsche jeugd, De Engelbewaarder, Sjors, Grabbelton, Het Kinder-Kompas, Kleuterblaadje, Taptoe en was hoofdredacteur van Onze Krant. Op de achterpagina van Okki verscheen tussen 1956 en 1965 het stripverhaal Ali Baba. Ook leverde hij regelmatig bijdragen voor de jeugdpagina’s van weekbladen als Katholieke Illustratie en Beatrijs, weekblad voor de vrouw, en de dagbladen Helmondse Courant en De Tijd. In de Maas- en Roerbode verscheen in 1946–1947 zijn populaire strip De avonturen van Jan Pierewiet, die ook in boekvorm werd uitgegeven. Cartoons tekende hij onder meer voor De Humorist (1933–1935), De Opmarsch (1935–1937), Katholieke Illustratie (1955–1959) en de Volkskrant (1961–1963).
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]Boeken door hem geschreven:
- 1938: Regen en zonneschijn
- 1940: Het pension van Juffrouw Egel
- 1941: Jaap, Brom en Annemieke
- 1942: Knoes en zijn wonderlijke avonturen
- 1942: Zilverhoef
- 1945: Avontuur van Keesje Holland
- 1945: Piempampoentje, Pompernikkel en Piepeling
- 1946: Vacantie in Klapperdorp
- 1948: De school van Meester Brabbelaar
- 1948: Nieuwe avonturen Klapperdorp
- 1949: De grote reis naar Nederland
- 1948: Juffrouw Spits op reis
- 1949-1953: Kleine boeken van grote heiligen (18 delen)
- 1951: Vader leest voor
- 1951: Brom steelt honing
- 1952: De berg van rijstebrij
- 1954: Maartje de Koe
- 1956: Bartje Pompadoer
- 1956: Van Miep en Willie
- 1958: Dikkie Kwik
- 1960: Met Dikkie Kwik naar China
Stripverhalen:
- 1939: Avonturen van Knobbeltje Knop
- 1939: Avonturen van Professor Pienterbult in de woestijn
- 1941–1942: Tommie’s avonturen
- 1946–1947: De avonturen van Jan Pierewiet
- 1951–1957: Brom
- 1956–1964: Ali Baba
Boeken met zijn illustraties:
- 1936: Het omnibus-boek voor onze kinderen (samenstelling I.C. Boone-Swartwolt en A. Hamaker-Willink)
- 1937: Een jongen vermist (van J. Nowee)
- 1939: "Een vacantie in Zoutelande" van L. Meima (Ned. Jeugdbibliotheek No. 99)
- 1946: Geheim verzet (van Alex Tersoest, pseudoniem van Hans K. Pennarts)
- 1946-1949: Bijbel voor de Jeugd (24 delen, van Alphons Timmermans)
- 1951: Avonturen in Lutjeputje (van Cornelis Wilkeshuis)
- 1952: Arendsoog knapt het op (van J. Nowee)
- 1955-1964: Pietje Prik-serie (12 delen, van Lea Smulders)
Een groot deel van Piet Broos’ nalatenschap is te vinden in het Letterkundig Museum en de Koninklijke Bibliotheek, beide in Den Haag.
Literatuur:
- Verteld en getekend door Piet Broos. Met bijdragen van Kees Broos, Ben Broos, Kees Fens, Pieternel Broos en Mette Peters, 2004. Weert: Gemeentemuseum / Erven Piet Broos