Piotr Jaxa
 Piotr Jaxa (2022) | |
| Imię i nazwisko |
Piotr Jaxa-Kwiatkowski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Strona internetowa | |
Piotr Jaxa-Kwiatkowski[1][2] (ur. 1 stycznia 1945 w Borównej[3]) – polski operator filmowy i fotografik.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzięki swojemu ojcu jako trzynastolatek wziął udział w kursie fotograficznym, który prowadził Witold Dederko[4]. W 1959 roku obejrzał wystawę Rodzina człowiecza w Warszawie, która wywarła na nim duże wrażenie[4]. Pracował w laboratorium w Centralnej Agencji Fotograficznej[4]. Studiował na Wydziale Operatorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi do 1965 do 1969 roku[3][5]. Jego film dyplomowy pt. Z miasta Łodzi zrealizował razem z Krzysztofem Kieślowskim[4]. Po studiach pracował w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie[4].
Działał na rzecz opozycji antykomunistycznej w Polsce[6] – podczas odwiedzin u internowanego brata Macieja w Areszcie Śledczym w Warszawie-Białołęce potajemnie wykonał kilka fotografii, które Chris Niedenthal wysłał do agencji Black Star[7] do Nowego Jorku[4]. Dzięki tym zdjęciom mógł sobie pozwolić na zakup sprzętu fotograficznego; wyjechał z kraju[4]. Mieszkał w Szwajcarii w latach 1982–2019[5][8] w miejscowości Romainmôtier[9]. Prowadził seminaria i warsztaty operatorskie m.in. w szwajcarskich uczelniach: Zürcher Hochschule der Künste, Haute École d'art et de Design Genève, Centre d'enseignement professionnel de Vevey[8]. Od stycznia 2019 roku mieszka w Warszawie[10]. Pracuje dla Polskiej Agencji Fotografów Forum[8].
Członek Stowarzyszenia Autorów Zdjęć Filmowych[3], Szwajcarskiego Stowarzyszenia Operatorów (SCS)[5], Szwajcarskiej Akademii Filmowej[11]. W połowie grudnia 2022 roku został przyjęty do Związku Polskich Artystów Fotografików[8].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Anerkennungspreis der Gemeinde Lohn-Ammannsegg (2009)[9]
Dorobek
[edytuj | edytuj kod]Pracował przy kilkudziesięciu filmach dokumentalnych i fabularnych[8], m.in. Dyrygent Andrzeja Wajdy[3], Bilans kwartalny Krzysztofa Zanussiego[9], Zapis zbrodni Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego[3], Tiere Grzegorza Zglińskiego[3]. Współpracował także m.in. z Sławomirem Idziakiem[4], Grażyną Kędzielawską[9], Mitko Panowem[9], Tomaszem Zygadło[9]. Ostatni film na analogowej taśmie zrealizował w 2002 roku, był to film dokumentalny o Marii Schell pt. Meine Schwester Maria w reżyserii jej brata Maximiliana Schella[12].
Współpracował z Krzysztofem Kieślowskim jako fotosista[6] i operator obrazu drugiej kamery[13] na planie cyklu Trzy kolory[14], czego pokłosiem wystawa fotograficzna Remembering Krzysztof o Krzysztofie Kieślowskim prezentowana od 1994 roku[5] (25 pokazów w 14 krajach[8]). Od 1995 roku[15] do 2024 roku[16] powstawał cykl fotograficzny Cinematographers, którego wernisaż odbył się w 2024 roku[17].
Fotografował z wykorzystaniem m.in. aparatu wielkoformatowego, korzystał ze sprzętu szwajcarskiej marki Sinar[4]. Jego pierwszą cyfrową lustrzanką był pełnoklatkowy Nikon D3, który jednak nie spełnił jego oczekiwań[4]. Korzysta ze średnioformatowej lustrzanki cyfrowej marki Hasselblad H4D-40[4].
Publikacje książkowe
[edytuj | edytuj kod]- L’esprit de Geneve (1988)[14]
- Oh! Barcelone (1992)[14]
- Poschiavo, un mondo di valle (1998)[14]
- Recordando a Krzysztof (2002)[18]
- Cinematographers (tom 1, 2021)[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ WYSTAWA PIOTRA JAXY- KWIATKOWSKIEGO – POZYTYW [online], 22 stycznia 2021 [dostęp 2024-12-27].
- ↑ NIEDENTHAL. Czas Apokalipsy. spotkanie z Chrisem Niedenthalem i Piotrem Jaxą [online], dsh.waw.pl [dostęp 2024-12-27].
- ↑ a b c d e f FilmPolski.pl [online], FilmPolski [dostęp 2024-12-27].
- ↑ a b c d e f g h i j k Piotr Jaxa od ponad 23 lat portretuje znanych filmowców z całego świata w cyklu “Cinematographers” [online], fotopolis.pl [dostęp 2024-12-27].
- ↑ a b c d Piotr Jaxa, filmowcy i 6-lecie cyklu 9 kwietnia – Fotokursownia Irka Graffa [online], 2 kwietnia 2024 [dostęp 2024-12-27].
- ↑ a b 19. Festiwal Filmowy Millennium Docs Against Gravity [online], 19. Festiwal Filmowy Millennium Docs Against Gravity [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Stan Wojenny [online], www.bialo-czerwona.pl [dostęp 2024-12-27].
- ↑ a b c d e f g Witamy w związkowym gronie jedenaścioro przyjętych 14 i 15 grudnia 2022 - Związek Polskich Artystów Fotografików [online], www.zpaf.pl [dostęp 2024-12-27].
- ↑ a b c d e f Piotr Jaxa - Swiss Cinematographers Society (SCS), fr [online], www.swiss-cinematographers-society.ch [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Piotr Jaxa – Trzy kolory Niebieski – Archiwum Twórczości Krzysztofa Kieślowskiego [online] [dostęp 2024-12-27].
- ↑ PIOTR JAXA W SULEJÓWKU O KIEŚLOWSKIM, FILMIE I ZDJĘCIACH – POZYTYW [online], 1 czerwca 2021 [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Meine Schwester Maria [online], www.austrianfilms.com [dostęp 2024-12-27] (niem.).
- ↑ Piotr Jaxa [online], Polska Światłoczuła, 3 lutego 2021 [dostęp 2024-12-27].
- ↑ a b c d Piotr Jaxa Kwiatkowski – Archiwum Twórczości Krzysztofa Kieślowskiego [online] [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Piotr Jaxa - Biography [online], IMDb [dostęp 2024-12-27] (ang.).
- ↑ Cinematographers Piotra Jaxy [online], Szeroki Kadr [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Wystawa "Cinematographers" Piotra Jaxy [online], polskieradio24.pl [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Recordando a Krzysztof [online] [dostęp 2024-12-27] (hiszp.).