Podiceps auritus

Podiceps auritus; somorguyu oreyudu
Estáu de caltenimientu
	; Esmolición menor (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu:	Animalia
Filu:	Chordata
Clas:	Aves
Orde:	Podicipediformes
Familia:	Podicipedidae
Xéneru:	Podiceps
Especie:	P. auritus; (Linnaeus, 1758)
Distribución
	; Distribución del zampullín cuellirrojo Área de cría. Área d'ivernada.
Consultes
	[editar datos en Wikidata]

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como ^NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu. El somorguyu oreyudu^[2] (Podiceps auritus) ye una especie d'ave podicipediforme de la familia Podicipedidae mesma d'Eurasia y América del Norte.

Descripción

Trátase d'un zampullín pequeñu y con un cuerpu gordosu. Mide ente 31–38 cm de llargu, con un valumbu alar de 59–65 cm,^[3] y pesa alredor de 400 g. Pel branu ye inconfundible, tanto'l machu como la fema tienen la cabeza negra, con un pileu planu y dos moños nos llaterales de color mariellu anaranxáu en forma de cuña, que parten de los güeyos escontra tras. Tamién el plumaxe de les sos mexelles negres sobresal en forma de cuña. El so pescuezu, pechu y lladrales son de color castañu acoloratáu. El so llombu y parte de superior de les ales son negres, ente que'l so banduyu y la parte inferior de les sos ales son blancos, anque queden ocultos cuando naden. El so güeyu ye de color coloráu intensu, y tien el picu negru, llargu y apuntiáu, cola punta blanca. Pel hibiernu el so plumaxe pasa a ser de color gris escuru nes partes cimeres, coles mexelles y les partes inferiores blanques, incluyida la parte frontera del pescuezu.

Taxonomía y etimoloxía

El zampullín cuellirrojo foi descritu científicamente por Carlos Linneo en 1758 na décima edición de la so obra Systema naturae, col nome de colymbus auritus,^[4] que significa «colimbo con oreyes». Darréu foi treslladáu al xéneru Podiceps, creáu por John Latham en 1787,^[5] anque clasificáu como'l restu de la so familia xunto los colimbos en Colymbiformes. Hasta'l sieglu XX nun se dixebraron los somorguyos y zampullines nel so propiu orde, Podicipediformes. Reconócense dos subespecies de zampullín cuellirrojo:^[6]

P. a. auritus, (Linnaeus, 1758) - ocupa Eurasia;
P. a. cornutus, (Gmelin, 1789) - presente en Norteamérica.

La etimoloxía tantu del nome del so xéneru como'l de la so especie ye llatina. Podiceps vien de la combinación de les pallabres podex/podicis que significa «anu» y pes que significa «pie»,^[7] en referencia a la posición trasera de les sos pates. Pela so parte, auritus, que vien de auris (oreya), significa «con oreyes», n'alusión a la forma del plumaxe de la so cabeza en dómina de cría.

Distribución y hábitat

El zampullín cuellinegro cría nos llagos del norte d'Eurasia y América del Norte. En iviernu migra a les mariñes del Atlánticu y Pacíficu norte. N'Europa llega a les mariñes del norte d'España, n'Asia llega a les mariñes Chines al altor de Taiwán y en Norteamérica hasta'l Caribe mexicanu; amás d'a zones del norte del Mediterraneu y mar Negru y el sur del Caspio. Na dómina iverniza establezse xeneralmente n'agües costeres abrigaes y estuarios enfollagaos, y con menos frecuencia n'agües interiores.

Comportamientu

El so voz ye un garllo agudu, rápido, tipu xiblatu. En branu suel ser silenciosu.

Añera d'abril a xunetu, poniendo 4 ó 5 güevos sobre un montón de yerbes suxetes a tarmos de gramínees de gran porte.

Aliméntase de pexes pequeños, a los que prinda zambulléndose. Tamién come, pel branu, inseutos y crustáceos actuáticos.

Ver tamién

Aves de la Península Ibérica

Referencies

↑ BirdLife International (2012). «Podiceps auritus» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.3. Consultáu'l 4 de marzu de 2015.
↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
↑ Mark Beaman, Steve Madge (1998). Guía de les aves d'Europa, norte d'África y próximu oriente. Ed. Omega, p. 39. ISBN 8428209464.
↑ Caroli Linnæi. Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum classses, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis Editio decima reformata 1758, Holmiæ, Impensis direct. Laurentii Salvii (Salvius publ.) p. 135.
↑ Peterson, A. P. Zoonomen. Zoological Nomenclature Resource - Podicepediformes
↑ Frank Gill y David Donsker. Grebes, flamingos & tropicbirds. IOC World Bird List versión 5.1.
↑ Ficha de Podiceps cristatus Archiváu 2016-03-05 en Wayback Machine na Guía interactiva d'aves ibériques. E.T.S.I. de Montes, Forestal y del Mediu Natural - Universidá Politéunica de Madrid.

Bibliografía

Hume, Rob (2002). Guía de campo de las aves de España y Europa. Ediciones Omega. ISBN 84-282-1317-8.

Enllaces esternos

[1] BirdLife International (2012). «Podiceps auritus» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2014.3. Consultáu'l 4 de marzu de 2015.

[25371c05886d508f0bd3b89319c1e188ec3c8883-2] URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.

[3] Mark Beaman, Steve Madge (1998). Guía de les aves d'Europa, norte d'África y próximu oriente. Ed. Omega, p. 39. ISBN 8428209464.

[4] Caroli Linnæi. Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum classses, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis Editio decima reformata 1758, Holmiæ, Impensis direct. Laurentii Salvii (Salvius publ.) p. 135.

[5] Peterson, A. P. Zoonomen. Zoological Nomenclature Resource - Podicepediformes

[6] Frank Gill y David Donsker. Grebes, flamingos & tropicbirds. IOC World Bird List versión 5.1.

[7] Ficha de Podiceps cristatus Archiváu 2016-03-05 en Wayback Machine na Guía interactiva d'aves ibériques. E.T.S.I. de Montes, Forestal y del Mediu Natural - Universidá Politéunica de Madrid.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]